Dilemma voor media: noem je de situatie in Gaza een genocide door Israël of niet?

1 augustus 2025 · 06:00| Leestijd:4 min

Update: 1 augustus 2025 · 06:00

Geschreven doorRedactie DIT

In dit artikel aan het woord

Giselle van CannHoofdredacteur NOS Nieuws

"De optelling van alles wat Israël toen in Gaza deed, vonden wij 'genocidaal geweld'."

Rennie RijpmaHoofdredacteur Algemeen Dagblad

"Zelf gebruiken we het niet, want het is een juridische term die vast te stellen is door het Internationaal Strafhof, niet door een journalistieke organisatie."

Dorien PelsAdjunct-hoofdredacteur Trouw

"Als je kijkt naar het volkenrecht en hoe genocide daar wordt beschreven, dan vonden wij dat de term hier op z'n plek was."

In het kort

Wat Israël doet in Gaza, noem je dat genocide of niet? Het is een dilemma voor journalisten. Verschillende media maken daar andere keuzes in, vertellen drie hoofdredacteuren in Dit is de dag (EO).

Wat denk jij?

Moet de Nederlandse regering meer druk uitoefenen op Israël?

Ja, ik vind van welNee, van mij hoeft dat nietIk vind het een lastig onderwerp

Dit is de situatie

Genocide of niet?

Is er een genocide gaande in Israël of niet? Het is een politieke en juridische vraag, maar journalisten worstelen ermee of zij het zo mogen noemen. De Nederlandse regering kiest er bijvoorbeeld voor om het woord pas te gebruiken als een rechter van het Internationaal Strafhof het zo noemt.

Dit is de discussie

NOS spreekt van genocidaal geweld

De NOS kiest sinds afgelopen maart voor termen als 'genocide' en 'genocidaal geweld', vertelt hoofdredacteur Giselle van Cann in Dit is de Dag (EO). Toen voerde Israël weer aanvallen uit op de Gazastrook, terwijl er een staakt-het-vuren heerste.

Giselle van Cann

Hoofdredacteur NOS Nieuws

"Je ziet dat de ontwikkelingen daarna een hele nieuwe dimensie gaven aan wat er gaande is. De optelling van alles wat Israël toen in Gaza deed, vonden wij 'genocidaal geweld'. Eerder zeiden we dat genocide een term is die door juristen moet worden uitgesproken, dus toen waren we er zeer terughoudend mee."

Ze beroept zich ook op specialisten, die ook vinden dat er sprake is van genocide.

Giselle van Cann

Hoofdredacteur NOS Nieuws

"Het NIOD (Het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, red.) heeft daar ook een rol bij gespeeld. We zijn niet over één nacht ijs gegaan."

AD maakt andere keus

Het Algemeen Dagblad gebruikt de term genocide niet om de situatie te beschrijven.

Rennie Rijpma

Hoofdredacteur Algemeen Dagblad

"Zelf gebruiken we het niet, want het is een juridische term die vast te stellen is door het Internationaal Strafhof, niet door een journalistieke organisatie. Het is niet aan ons om te oordelen, zeker in een situatie waarin we toch beperkt zicht hebben op alles wat er gaande is."

Verslaglegging in Gaza is lastig, vertelt Rijpma. Ook dat heeft invloed op de keus.

Rennie Rijpma

Hoofdredacteur Algemeen Dagblad

"Er worden geen buitenlandse journalisten toegelaten dus het is niet iets wat je zelf kunt controleren. Dan moet je je verlaten op hulpverleners die daar nog zitten, of lokale journalisten, maar je kunt je afvragen of je daarmee het hele beeld kunt schetsen. En om dan de allerzwaarste verdenking die je een land kunt opleggen, genocide - het moedwillig een volk willen uitroeien - te gebruiken? (…) We moeten daar als journalistiek terughoudend in zijn."

Trouw: term genocide is op z'n plek

Dagblad Trouw noemt de situatie in Gaza al sinds november 'genocide', zegt adjunct-hoofdredacteur van Trouw, Dorien Pels.

Dorien Pels

Adjunct-hoofdredacteur Trouw

"We snappen ook dat de term beladen is, maar er is erg hard gestudeerd op alles wat er al over gezegd is en geschreven. Als je kijkt naar het volkenrecht en hoe genocide daar wordt beschreven, dan vonden wij dat de term hier op z'n plek was."

Politici denken er ook verschillend over

Eerder schreef DIT (EO) over een discussie onder politici over de situatie in Israël en Gaza. SGP-voorman Chris Stoffer vindt absoluut niet dat er sprake is van genocide, maar Volt-voorman Laurens Dassen vindt van wel. Benieuwd naar hun argumenten? Lees het hier: