Oververhit in Zuid-Europa: is dit het einde van onze vakantietraditie?
25 juli 2023 · 14:32| Leestijd: 4 min
Update: 8 augustus 2024 · 16:07
In dit artikel aan het woord
“Ik ben ervan overtuigd dat er een shift plaats gaat vinden van de Middellandse Zee naar Noord-Europa.”
“We zullen naar het zonnige Zuiden blijven gaan.”
“Ik denk dat een grote groep vrij snel nieuwe vakantiebestemmingen gaat zoeken.”
In het kort
Grote bosbranden op de Griekse eilanden, warmterecords die achter elkaar sneuvelen en code rood in Italië. Zuid-Europa wordt steeds heter. Ga jij nog steeds naar het Zuiden of pas je je vakantiebestemming aan? En komen Italianen en Spanjaarden straks bij ons ‘overzomeren’?
Wat denk jij?
Ga jij nog steeds naar het zonnige Zuiden?
Aantal reacties: 0
Zuid-Europa wordt droger en heter
Een extreme hittegolf teistert Zuid-Europa. Deze hittegolf is geen uitzondering, maar past in een trend. Hittegolven hebben namelijk een link met klimaatverandering. Wereldwijd stijgen de gemiddelde temperaturen, maar de opwarming rond de Middellandse Zee gaat nog sneller bleek in 2021 uit het klimaatrapport van de Verenigde Naties.
De zomer van 2022 was de warmste zomer ooit gemeten, veel landen in Zuid-Europa zijn nog niet hersteld van deze droogte. Door minder sneeuwval en krimpende gletsjers zijn de watervoorraden niet op peil. En het watertekort zorgt weer voor extra droogte en hitte. In het klimaatrapport staat dat als de uitstoot van broeikasgassen niet daalt, temperaturen van boven de 50 °C in Zuid-Europa geen uitzondering zullen zijn.
Ook Nederland warmt op
Sinds het begin van de 20e eeuw is Nederland 2,3 graden opgewarmd. Dit is twee keer zoveel als de wereldwijde opwarming. In 2022 mat het KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) de meeste zonnestraling sinds het begin van de metingen in 1965. De zonnestraling neemt toe door meer hogedrukgebieden in de lente en de zomer, hierdoor is er minder bewolking en dus meer zon.
Wat is zonnestraling en hoe kun je jezelf beschermen?
De energie van de zon noemen we straling. Een deel van de straling ervaren we als licht. Een ander deel is onzichtbaar en bestaat uit ultraviolette stralen (UV-straling). UV-straling zorgt dat je lichaam vitamine D aanmaakt, dit heb je nodig voor gezonde botten en spieren. Maar te veel UV-straling is schadelijk voor je gezondheid. Je huid verbrandt en veroudert sneller en het kan zelfs leiden tot huidkanker. Door te veel zonlicht kan je ook je ogen beschadigen.
Je kan jezelf beschermen tegen te veel UV-straling, het KNMI geeft de volgende tips:
- Blijf zoveel mogelijk uit de zon tussen 12.00 en 15.00 uur.
- Draag kleding en een pet of hoed.
- Draag een zonnebril met UV-filter.
- Smeer onbedekte huid in met zonnebrandcrème ook als je in de schaduw zit. Volwassenen minstens factor 30, kinderen minstens factor 50.
Moeten we op zoek naar andere vakantiebestemmingen?
Zuid-Europa wordt heter, maar wordt het zo heet dat we andere vakantiebestemmingen kiezen? Daarover zijn de meningen verdeeld. Hoogleraar toerisme Jan van der Borg van de Katholieke Universiteit Leuven en de Universiteit van Venetië zegt in Dit is de Dag (EO) dat hij verwacht dat er een shift gaat plaatsvinden in de vakantiebestemmingen die we kiezen. Naast de toenemende hitte, wijst Van der Borg ook op het duurzaamheidsaspect.
“Tussen nu en 2050 is het op een gegeven moment tijdens de zomermaanden in het hele mediterrane gebied niet meer goed toeven. Je moet los van de temperatuur ook kijken hoe duurzaam en hoe haalbaar zo’n vakantie is. Je kan wel aan een zwembad gaan liggen, maar hoe ga je dat zwembad vullen als er niet genoeg water is in Spanje, Frankrijk en Italië? Ik ben er echt van overtuigd dat er tussen nu en een aantal jaren een shift gaat plaatsvinden van de landen aan de Middellandse Zee naar de wat noordelijkere landen.”
Temperaturen van boven de 40 °C zijn in de zomer geen uitzondering meer in Zuid-Europa. En deze temperaturen zijn niet gezond voor je. Maria Hopman is hoogleraar Fysiologie aan het Radboud universitair medisch centrum en legt het uit.
“Als je bijvoorbeeld uren in de rij staat in de brandende zon [voor een toeristische attractie], kan je lichaam de warmte niet meer kwijt en kan je lichaamstemperatuur flink oplopen. Een lichaamstemperatuur van meer dan 40 °C brengt risico’s met zich mee. En bij een lichaamstemperatuur van 42 °C gaat het echt niet meer goed.”
Ze verwacht dat een grote groep snel op zoek gaat naar nieuwe bestemmingen.
“Het hangt er ook erg van af wat je doet op vakantie. Ben je iemand die het liefst met een boek onder een boom zit? Dan zul je het best wel een poosje volhouden de komende jaren. Maar ben je iemand die steden wil bekijken, wandelen, fietsen of de bergen in? Ik denk dat die groep toch vrij snel een andere bestemming gaat zoeken.”
Toch verwacht Hoogleraar Toerisme Gerard Gielen van Breda University of Applied Sciences niet dat de hitte ervoor zorgt dat mensen direct andere keuzes gaan maken. Maar hij sluit een trend richting het Noorden niet uit.
“We zullen naar het zonnige Zuiden blijven gaan. Ik geloof echt dat mensen hier in Florence de Dom willen zien en dat ze naar Venetië blijven gaan. De hele infrastructuur van Spanje en Italië is ook gericht op het ontvangen van toeristen die verkoeling zoeken. Maar het wordt wel duurder, dus minder mensen zullen het zich kunnen permitteren."
“Mensen die vroeg iets durven, de avonturiers, zullen misschien naar Zweden, Noorwegen en Finland vertrekken. Pas als die gaan vertellen dat het daar goed te doen is, gaan er meer mensen die kant op.”
Hoogleraar Van der Borg verwacht zelfs dat er nog een andere beweging op gang komt. Zuid-Europeanen die in de zomer naar Noord-Europa komen om te overzomeren, zoals Nederlandse pensionado’s nu overwinteren in Spanje.
“Als ik op toerismeconferenties met Spanjaarden, Italianen, Grieken en Fransen praat zie ik dat er veel interesse bestaat voor een zomervakantie in Nederland. Maar dat zullen ook wel de early adopters zijn. Ik denk wel dat het een enorme ommezwaai zou kunnen worden. Je kan Noord-Europa dan aanbieden als een overzomerbestemming.”
Gerard Gielen, Hoogleraar Toerisme, denkt niet dat het zo’n vaart zal lopen.
“Ik betwijfel of mensen uit Zuid-Europa hier naartoe komen om te overzomeren. Het levensonderhoud is in Noord-Europa veel duurder. In Zuid-Europa kan je voor een paar honderd euro een Airbnb huren, maar in Amsterdam ben je al snel heel veel geld kwijt. Dus ik denk niet dat het een grote trend wordt.”
Is het tijd voor een siësta in Nederland? Lees ook dit artikel over steeds hetere zomers en hoe we onszelf kunnen beschermen.
Praat mee
Gaan we komende jaren steeds vaker naar Noord-Europa op vakantie?
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag