Hoe beperken we de overlast door fatbikes? 'Het wordt niet aangepakt'

Fatbikes: wildwest op wielen

Je hebt ze misschien al eens langs zien scheuren: 'fatbikes', elektrische fietsen met dikke banden en een groot zadel. Er geldt geen minimumleeftijd voor het rijden op een fatbikes. Mede daarom zijn de brommer-achtige fietsen erg populair onder jongeren. Fatbikes kunnen standaard zo'n 25 kilometer per uur, maar worden regelmatig opgevoerd. Dat zorgt voor veel overlast: in november riepen 43 Nederlandse gemeenten de overheid nog op om opgevoerde fatbikes harder aan te pakken.

Nu reageren vier grote Nederlandse fatbike-producenten: Brekr, Phatfour, Doppio en Knaap. De fabrikanten gaan zich actief inzetten om het opvoeren van fatbikes tegen te gaan, onder andere door verkooppunten die zich niet aan de regels houden te boycotten. NSC-Kamerlid Olger van Dijk heeft recent ook een motie ingediend om de overlast door fatbikes te beperken. Er moet onder andere nog betere handhaving en een minimumleeftijd voor fatbikes komen.

De tekst gaat verder onder de tweet.

Maar zijn die maatregelen ook haalbaar? Welke maatregelen zijn effectief om fatbike-overlast tegen te gaan?

Fatbike-overlast aanpakken: hoe, en is het wel echt nodig?

Reinder Rustema van actiegroep ‘Geef het fietspad terug!’ is heel stellig en vindt dat fatbikes überhaupt niet thuishoren op het fietspad. Dat zegt hij in Dit is de Dag (EO).

Reinder RustemaVan actiegroep ‘Geef het fietspad terug!’

"Het wordt heel krap op het fietspad, het is echt druk. En eerlijk gezegd is er ook geen ruimte voor dat soort bromfietsen tussen de fietsen. (...) Gebruik die bestaande infrastructuur, al die wetgeving die er nu is voor de bromfiets, ook voor de e-bike. (...) Als hij een kentekenplaatje op de achterkant heeft, kan je gaan handhaven op snelheid. Maar nu kan dat niet, want het zijn allemaal zogenaamde fietsen."

0

0

0

Om beter te kunnen handhaven moet de overheid volgens Rustema definiëren wat een fiets nu eigenlijk ís. Is een bakfiets een fiets, bijvoorbeeld? En een e-bike? En een fatbike?

"Volgens de wet bestaat de e-bike niet eens. De e-bike, dat is een Europese productcategorie waar allerlei eisen aan vastzitten. Maar op zich, als je zelf op de weg rondfietst, zie je een onderscheid tussen bromfietsen, snorfietsen en fietsen. En die snorfiets is ertussen gekomen als middel om die vervelende helm sinds 1975 te ontduiken. Maar het gaat erom: heb je een fiets onder je of een gemotoriseerd ding? En die gemotoriseerde dingen, die horen op de rijbaan met al het andere gemotoriseerde."

0

0

0

Esther van Garderen is directeur van de Fietsersbond. Zij benadrukt dat er een misverstand heerst over fatbikes, waardoor de discussie enigszins vervuild wordt. De overlast wordt vooral veroorzaakt door opgevoerde fatbikes, iets wat sowieso verboden is. Bovendien blijkt uit onderzoek dat e-bikes, dus ook fatbikes, net zo vaak betrokken zijn bij ongelukken als gewone fietsen, vertelt Van Garderen.

Esther van GarderenDirecteur van de Fietsersbond

"We moeten het helemaal niet over fatbikes hebben, ik noem dit gewoon sjoemelscooters. Dit zijn geen fietsen. (..) Er zit een groep mensen op die er dingen mee doet die gewoon écht niet mogen. En er is twee jaar geleden een Kamerbrede motie aangenomen dat het verboden moet worden om fietsen op te voeren. Die is nog steeds niet uitgevoerd. Hoe moeilijk kan het zijn?"

0

0

0

Van Garderen is het er ook totaal niet mee eens dat alle gemotoriseerde voertuigen op de rijbaan horen.

"De e-bike heeft ook zoveel goede dingen gebracht. (...) Een fiets geeft vrijheid, een e-bike vergroot je afstand. In Noordoost-Groningen verdwijnen allemaal bussen. Kinderen moeten daar 17 kilometer naar school fietsen. Tegen de wind in. Moeten die nou echt allemaal opeens op een rijbaan gaan rijden in landelijk gebied? We hebben in alle onderzoeken gezien: e-bikes leiden aantoonbaar niet tot meer ongelukken. Het gaat gewoon alleen maar over die dingen die opgevoerd worden en met die gashandels. "

0

0

0

Volgens Van Garderen ligt de verantwoordelijkheid vooral bij ouders, die hun kinderen goed moeten informeren over fatbikes en de gevaren van het opvoeren daarvan.

"Het gaat er natuurlijk om: welke ouders gaan nu een keer het gesprek aan of je je kind wel zo'n fiets moet geven? Want wat de meeste ouders ook niet weten is dat je kind niet verzekerd is voor aansprakelijkheid. Dus als je kind op zo'n opgevoerde fiets een ongeluk veroorzaakt, kan je je huis verkopen."

0

0

0

Peter Eiselin, eigenaar van fatbike-producent Doppio, is het daar niet helemaal mee eens. Hij begon vijf jaar geleden met zijn bedrijf vanwege de Scooterwet die toentertijd geïntroduceerd werd, waardoor scooters plotseling op de rijbaan moesten gaan rijden. Eiselin vindt het een prima idee om de fatbike naar de rijbaan te verplaatsen, maar dan moeten we ook gaan kijken naar de regels voor andere 'alternatieve' fietsen:

Peter EiselinEigenaar van fatbike-producent Doppio

"Waar de discussie over moet gaan is: laten we dat dan met z'n allen doen. Een bakfiets is twee keer zo groot, anderhalf keer zo breed als een fatbike. Het gaat altijd over die fatbike. Het is heel makkelijk scoren om fatbikes te shamen."

0

0

0

Eiselin gaat ook nog in op een argument van Rustema: het is volgens de wet namelijk wél duidelijk wat een fiets precies is. Er is namelijk een NEN-normering waar een fiets als het in de Europese Unie verkocht wordt aan moet voldoen.

Volgens Eiselin voldoet de fatbike op dit moment aan alle eisen om op het fietspad te mogen rijden. Hij kan zich best voorstellen dat het evengoed beter is om fietsen op de rijbaan te laten, bijvoorbeeld wanneer de snelheidslimiet op de rijbaan wordt verlaagd, zoals in Amsterdam nu het geval is.

"Het verschil tussen de elektrische fiets en de auto wordt dan kleiner, en dan denk ik ook: laten we proberen om die ruimte te benutten, en zorg dan dat de e-bike, maar dan ook alle e-bikes, naar de rijbaan gaan. Dat betekent dus ook de schoolgaande kinderen die op een e-bike rijden."

0

0

0

Waarom zijn fatbikes zo makkelijk op te voeren?

Fabrikanten komen nu met maatregelen, maar waarom zijn die dingen eigenlijk makkelijk op te voeren? Volgens techjournalist Bram van Dijk is het in deze discussie heel belangrijk om verschillende dingen uit elkaar te halen: een fatbike is niks anders dan een design, zegt hij bij Op1 (EO). Je hebt allerlei type e-bikes, en al die fietsen los zijn allemaal op te voeren: van omafiets tot fatbike.

Bram van DijkTechjournalist

"Het grootste probleem is dat er te weinig wordt opgetreden bij de verkoop van deze fietsen. Je hebt een heel populair fietsmerk, Super 73. Daarmee kun je met een appje gewoon zeggen: rij nu 40 km per uur. Je hebt fietsen van OUXI, waarbij je een code invult die overal te vinden is, en je rijdt 50. Wat volgens mij vandaag geprobeerd wordt is om een scheiding te maken tussen de goede en slechte jongens. Je mag geen fiets verkopen die te hard gaat. En het is heel makkelijk te achterhalen welke fietsen veel te makkelijk op te voeren zijn, maar het wordt niet aangepakt."

0

0

0

Brekr is een van de fatbike-producenten die zich inzet om het opvoeren van fatbikes tegen te gaan. Directeur Niels Willems wil zich verzetten tegen het slechte imago dat de vervoersmiddelen nu krijgen. Hij legt uit hoe:

Niels WillemsFatbike-fabrikant

"Allereerst houden we ons aan de regels. Dat is belangrijk om te melden, want dat is niet vanzelfsprekend. Als fabrikant heb je de keuze om dat moeilijk of makkelijk te maken. Wij maken het moeilijk om een fatbike op te voeren. Sommige fabrikanten faciliteren dat, en er zijn ook dealers die daarop inspelen. En dat zijn niet de dealers waar wij mee willen samenwerken. Als dat niet lukt, ligt de taak bij de overheid. Wij kunnen geen boetes uitdelen."

0

0

0

Luister Dit is de Dag terug

Meer weten of dit onderwerp? Luister de hele gesprek uit Dit is de Dag (EO) terug als podcast:

Of kijk Op1 terug:

• Is het tijd voor een helmplicht op alle fietsen?

  Is het tijd voor een helmplicht op alle fietsen?

• Mogen de supersnelle speedpedelecs straks ook op het fietspad rijden?

  Mogen de supersnelle speedpedelecs straks ook op het fietspad rijden?