Kabinet verhoogt hy­po­theek­ren­te­af­trek voor hogere inkomens, maar economen zijn kritisch

Na jaren van daling wil het kabinet de maximale hypotheekrenteaftrek voor sommige inkomensgroepen verhogen. Het gaat om een stijging van het tarief van 37% naar 37,48% voor mensen in de tweede belastingschijf, wat zo'n 400 miljoen euro kost per jaar. Dit besluit stuit op kritiek van economen. Volgens hoogleraar economie Raymond Gradus en onderzoeker Jasper H. van Dijk gaat dit beleid juist de verkeerde kant op.

"Er is onvoldoende nagedacht"

De hypotheekrenteaftrek is een belastingvoordeel voor huiseigenaren, maar wordt al jaren afgebouwd. Het doel is dat deze regeling in de toekomst verdwijnt, omdat hij duur en oneerlijk is. Maar nu gaat het kabinet een deel van de aftrek juist verhogen. Dit zorgt ervoor dat mensen met hogere inkomens meer belastingvoordeel krijgen dan mensen met lagere inkomens.

“Dit pakt verkeerd uit voor de woningmarkt en geeft een verkeerd signaal,” zegt Gradus. “In eerdere plannen was afgesproken dat voor iedereen hetzelfde tarief zou gelden. Ik denk dat men daar onvoldoende over nagedacht heeft.” Hij wijst erop dat deze plannen ook niet passen bij eerdere afspraken met de Europese Commissie, in ruil voor miljarden coronasteun. “We hadden afgesproken dat we naar een aftrektarief van 37% zouden gaan, maar nu bewegen we omhoog. Dat staat haaks op die afspraken.”

Huurders en jongeren zijn de dupe

Volgens Van Dijk is de hypotheekrenteaftrek al lang een punt van kritiek bij economen. “Als je tien economen in een kamer zet, zijn ze het er allemaal over eens: de hypotheekrenteaftrek moet weg,” zegt hij. De totale regeling kost de overheid 9 miljard euro per jaar en maakt huizen duurder. “Als je een huis hebt, dan profiteer je ervan, terwijl huurders geen enkel voordeel hebben. Vooral jongeren die een huis willen kopen, zijn uiteindelijk de dupe."

000

scherm sluiten

000

Jasper H. van Dijk

Onderzoeker aan het Instituut voor Publieke Economie

"Als je deze regeling afbouwt, komt er geld vrij om huishoudens te steunen."

000

Ook internationaal zijn er zorgen. Onder meer het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Commissie hebben Nederland herhaaldelijk gevraagd om de aftrek te beperken. Toch blijft dit politiek lastig, legt Van Dijk uit: “Het merendeel van de Nederlandse huishoudens heeft een koopwoning. Die mensen stemmen, en zij profiteren van deze subsidie. Dat maakt het moeilijk voor politici om in te grijpen.”

Economen willen af van hypotheekrenteaftrek

Gradus pleit voor een duidelijke visie op de toekomst van de hypotheekrenteaftrek. “We moeten het op de lange termijn afschaffen,” zegt hij. Hij ziet kansen om het systeem simpeler en eerlijker te maken. “We moeten toe naar hervorming van het belastingstelsel. Met name voor woningbezit is het veel te complex.”

Volgens Van Dijk kan het geld dat nu aan de hypotheekrenteaftrek wordt uitgegeven, beter gebruikt worden. “Als je deze regeling afbouwt, komt er geld vrij om huishoudens te steunen,” stelt hij.

De Eerste Kamer bespreekt binnenkort het Belastingplan van het kabinet. Of zij het plan voor verhoging van de hypotheekrenteaftrek goedkeuren, is nog niet duidelijk.

Luister naar Geld of je Leven

In Geld of je Leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met hoogleraar economie Raymond Gradus en econoom bij het Instituut voor Publieke Economie Jasper H. van Dijk. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.