Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Jong stel heeft hun sleutels gekregen van nieuwe huurwoning.
© Pexels

Kabinet verhoogt hy­po­theek­ren­te­af­trek voor hogere inkomens, maar economen zijn kritisch

27 november 2024 · 13:44| Leestijd: 4 min

Update: 27 november 2024 · 13:44

In het kort

Een opvallend plan van het kabinet: een hogere hypotheekrenteaftrek voor alléén hogere inkomens. Economen zijn kritisch. Zij vinden deze regeling duur en oneerlijk: "Dit pakt verkeerd uit voor de woningmarkt."

Wat denk jij?

Hoe oud was je toen jij je eerste woning kocht?

Na jaren van daling wil het kabinet de maximale hypotheekrenteaftrek voor sommige inkomensgroepen verhogen. Het gaat om een stijging van het tarief van 37% naar 37,48% voor mensen in de tweede belastingschijf, wat zo'n 400 miljoen euro kost per jaar. Dit besluit stuit op kritiek van economen. Volgens hoogleraar economie Raymond Gradus en onderzoeker Jasper H. van Dijk gaat dit beleid juist de verkeerde kant op.

"Er is onvoldoende nagedacht"

De hypotheekrenteaftrek is een belastingvoordeel voor huiseigenaren, maar wordt al jaren afgebouwd. Het doel is dat deze regeling in de toekomst verdwijnt, omdat hij duur en oneerlijk is. Maar nu gaat het kabinet een deel van de aftrek juist verhogen. Dit zorgt ervoor dat mensen met hogere inkomens meer belastingvoordeel krijgen dan mensen met lagere inkomens.

Hoe werkt (de nieuwe) hypotheekrenteaftrek?

Hypotheekrenteaftrek is een regeling uit ons belastingstelsel. Het betekent dat je (een deel van) je hypotheekrente mag aftrekken van je belastbare inkomen, waardoor er een belastingvoordeel ontstaat. Een hogere (maximale) hypotheekrente levert je dus geld op.

In de oude regeling kregen inkomens in de eerste schijf (tot 75.000 euro) 36,97% hypotheekrente. Inkomens in de schijf erboven kregen 49,50% hypotheekrente. Alle inkomens kregen maximaal 36,97% aftrek.

In het nieuwe plan komt er een nieuwe schijf tussen. Die eerste schijf (tot 38.441 euro) krijgt 35,82% hypotheekrente. De tweede schijf (tot 76.817 euro) krijgt 37,48% hypotheekrente. Máár: de maximale aftrek wordt verhoogd naar 37,48%. Dat betekent dus een voordeel voor inkomens die in de tweede schijf vallen.

“Dit pakt verkeerd uit voor de woningmarkt en geeft een verkeerd signaal,” zegt Gradus. “In eerdere plannen was afgesproken dat voor iedereen hetzelfde tarief zou gelden. Ik denk dat men daar onvoldoende over nagedacht heeft.” Hij wijst erop dat deze plannen ook niet passen bij eerdere afspraken met de Europese Commissie, in ruil voor miljarden coronasteun. “We hadden afgesproken dat we naar een aftrektarief van 37% zouden gaan, maar nu bewegen we omhoog. Dat staat haaks op die afspraken.”

Huurders en jongeren zijn de dupe

Volgens Van Dijk is de hypotheekrenteaftrek al lang een punt van kritiek bij economen. “Als je tien economen in een kamer zet, zijn ze het er allemaal over eens: de hypotheekrenteaftrek moet weg,” zegt hij. De totale regeling kost de overheid 9 miljard euro per jaar en maakt huizen duurder. “Als je een huis hebt, dan profiteer je ervan, terwijl huurders geen enkel voordeel hebben. Vooral jongeren die een huis willen kopen, zijn uiteindelijk de dupe."

Jasper H. van Dijk
Jasper H. van DijkOnderzoeker aan het Instituut voor Publieke Economie

"Als je deze regeling afbouwt, komt er geld vrij om huishoudens te steunen."

Ook internationaal zijn er zorgen. Onder meer het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Commissie hebben Nederland herhaaldelijk gevraagd om de aftrek te beperken. Toch blijft dit politiek lastig, legt Van Dijk uit: “Het merendeel van de Nederlandse huishoudens heeft een koopwoning. Die mensen stemmen, en zij profiteren van deze subsidie. Dat maakt het moeilijk voor politici om in te grijpen.”

Economen willen af van hypotheekrenteaftrek

Gradus pleit voor een duidelijke visie op de toekomst van de hypotheekrenteaftrek. “We moeten het op de lange termijn afschaffen,” zegt hij. Hij ziet kansen om het systeem simpeler en eerlijker te maken. “We moeten toe naar hervorming van het belastingstelsel. Met name voor woningbezit is het veel te complex.”

Volgens Van Dijk kan het geld dat nu aan de hypotheekrenteaftrek wordt uitgegeven, beter gebruikt worden. “Als je deze regeling afbouwt, komt er geld vrij om huishoudens te steunen,” stelt hij.

De Eerste Kamer bespreekt binnenkort het Belastingplan van het kabinet. Of zij het plan voor verhoging van de hypotheekrenteaftrek goedkeuren, is nog niet duidelijk.

Luister naar Geld of je Leven

In Geld of je Leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met hoogleraar economie Raymond Gradus en econoom bij het Instituut voor Publieke Economie Jasper H. van Dijk. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Dit is Geld of je leven
Dit is Geld of je leven

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is Geld of je leven

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook