John Lapré onderging homogenezing: 'Het is geen hulp, het is geestelijke ver­krach­ting'

Wat bedoeld was als hulp, voelde voor John als geestelijke mishandeling. Nu, jaren later, voelt hij zich erkend: de Tweede Kamer heeft deze week ingestemd met een wet die deze praktijken strafbaar stelt. Voor John Lapré is dat meer dan een politieke beslissing. Het is een moment van erkenning. In Dit is de Dag (EO) vertelt hij openhartig over zijn ervaringen met conversietherapie, en waarom deze wet volgens hem hard nodig is.

“Ik ben groot geworden in een religieuze omgeving waarin het huwelijk tussen man en vrouw als het enige juiste werd gezien,” vertelt Lapré. “Alles wat daarvan afwijkt, was zondig. Toen ik merkte dat ik homoseksuele gevoelens had, wilde ik daar iets aan doen. Ik wilde voldoen aan het beeld waarin ik ben opgegroeid en niet uitgesloten worden van mijn gemeenschap.”

Geestelijke verkrachting

Wat volgde was een reeks therapieën, ook wel conversietherapie of homogenezing genoemd, die hem moesten helpen zijn geaardheid te veranderen. “Het speelde zich af in een behandelkamer. Er werden doelen geformuleerd en hulpvragen opgeschreven. Ik kreeg lectuur mee waarin stond hoe je van homoseksueel weer heteroseksueel kon worden," Lapré kreeg ook oefeningen mee naar huis voor in de praktijk. "Als ik op straat een aantrekkelijke man was dan moest ik visualiseren dat ik een foto van hem maakte en die vervolgens aan God gaf, in de hoop dat mijn gevoelens zouden afzwakken.”

John noemt het achteraf “geestelijke verkrachting”. “Het was destructief. Het ging om langdurig en stelselmatig inpraten op mensen, precies zoals het wetsvoorstel het omschrijft.”

Lange tijd twijfelde hij of een aparte wet nodig was. “Ik dacht: geestelijke mishandeling is toch al strafbaar? Maar ik ben verschoven in mijn standpunt. Een specifieke strafbaarstelling heeft een functie. Het geeft slachtoffers erkenning. Je bent niet alleen mishandeld, je bent slachtoffer van conversietherapie. Dat maakt uit.”

"Als ik op straat een aantrekkelijke man was dan moest ik visualiseren dat ik een foto van hem maakte en die vervolgens aan God gaf, in de hoop dat mijn gevoelens zouden afzwakken."

Buiten behandelkamers

Lapré wijst erop dat conversietherapie vaak niet meer plaatsvindt in behandelkamers, maar op subtielere manieren. "Ik hoor nog steeds weleens verhalen over duiveluitdrijvingen, maar ik ken gelukkig geen gevallen van elektroshocktherapie. We moeten juist van het idee af dat het alleen op dat soort heftige manieren gebeurt," vertelt hij. "Het gebeurt in pastorieën, tijdens wandelingen in de natuur, op conferenties. Vaak in afhankelijke relaties, bijvoorbeeld tussen een ouderling en een jongere. Vanuit een bepaalde interpretatie van de Bijbel wordt geprobeerd iemand te laten conformeren. Jongeren kunnen zich daar niet aan onttrekken.”

Volgens John is het belangrijk dat de wet duidelijkheid schept. “Het voorkomt dat je blijft hangen in vragen als: wat voor mishandeling is dit? Nu is er een specifiek artikel dat je kunt aanroepen.”

Toch begrijpt hij ook de andere kant. “We kunnen niet overal wetten voor maken. Er moet een balans zijn. Maar het beeld dat je geen gesprek meer mag voeren, klopt niet. Een predikant mag best vragen stellen aan een jongere die worstelt. Het gaat erom dat je niet op indringende wijze probeert iemand te veranderen.”

De nieuwe wet is voor Lapré een stap vooruit. “Het is een signaal: dit mag niet meer. En het is een erkenning van wat mij en anderen is aangedaan. Dat is misschien wel het belangrijkste.”

Vrijheid van Godsdienst

In Dit is de Dag gaat Lapré in gesprek met Erik Jan Verbrugge, vertegenwoordiger van het Bijbels Beraad Man/Vrouw, noemt het besluit “teleurstellend” en waarschuwt voor de gevolgen voor religieuze vrijheid en pastorale zorg. Met de invoering van de wet vreest Verbrugge voor de vrijheid van Godsdienst. "Kunnen wij straks nog wel spreken zoals we menen dat de Bijbel dat zegt?”

Luister naar Dit is de dag

In Dit is de dag (EO) gaat Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met John Lapré en Erik Jan Verbrugge van het Bijbels Beraad Man/Vrouw. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• 'In ons land mag je zijn wie je bent': Tweede Kamer stemt in met verbod op homogenezing

  'In ons land mag je zijn wie je bent': Tweede Kamer stemt in met verbod op homogenezing

• Voorman evangelische kerken: waar ligt de grens tussen homogenezingstherapie en pastorale hulp?

  Voorman evangelische kerken: waar ligt de grens tussen homogenezingstherapie en pastorale hulp?

• Moet het verbod op homogenezingstherapie van tafel?

  Moet het verbod op homogenezingstherapie van tafel?