Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Zijn kleine kern­cen­tra­les een goed alternatief voor windmolens en zonneparken?

18 november 2024 · 13:43| Leestijd: 4 min

Update: 18 november 2024 · 13:56

In dit artikel aan het woord

Olguita Oudendijk
Olguita OudendijkDirecteur Relaplanet Nederland
“Hoe meer kernenergie, hoe beter."
Wim Turkenburg
Wim TurkenburgEmeritus hoogleraar Science, Technology & Society aan de Universiteit Utrecht
"Ik denk dat het goed is om daarnaar te kijken, om daar onderzoek naar te doen. Maar dan zou ik daar wel randvoorwaarden aan stellen."
Jesse Frederik
Jesse FrederikJournalist bij De Correspondent
"Wind en zon zijn extreem goedkoop, maar kerncentrales worden alleen maar duurder."
Hans Schoenmakers
Hans SchoenmakersEnergieadviseur
"Grote techbedrijven hebben 24/7 veel duurzame stroom nodig. Daarvoor is dit een goede oplossing.”

In het kort

Een klein model kerncentrale, die je als een soort bouwpakket in elkaar zet. VVD en CDA kijken ernaar als alternatief voor windturbines en grote zonneweides. Is zo’n minikerncentrale, een Small Modular Reactor (SMR), hét antwoord om groene energie op te wekken?

Wat denk jij?

Vind jij nieuwe kerncentrales een goede oplossing voor het opwekken van energie?

Het huidige kabinet is van plan vier kerncentrales in Nederland te plaatsen en heeft daarvoor alvast 14 miljard euro klaargezet. Als het aan VVD en CDA ligt is dat nog maar het begin. Zij willen inzetten op kleine kerncentrales door het hele land. Al in 2035 moet er zo'n ding staan, vinden de partijen.

Zo'n kleine kerncentrale noemen ze een SMR, een Small Modular Reactor, die je als een soort bouwpakket in elkaar zet. De kernreactor is in 3000 stukjes verdeeld, een beetje als legoblokjes. Daardoor kan hij sneller gebouwd én afgebroken worden. Je kunt ze daardoor ook verplaatsen, maar ook meerdere van deze modulaire reactors bij elkaar zetten, zodat je het vermogen krijgt van een hele grote reactor. 

Het zou als alternatief voor windturbines en grote zonneweides kunnen dienen. Is dat een goed idee? En is zo'n mini kerncentrale wel het antwoord op opwekking van groene energie?

Hoeveel kerncentrales zijn er in Nederland?

Op dit moment telt Nederland drie werkende kernreactoren:

Kerncentrale Borssele
Hier hebben ze 1 kernreactor en die gebruiken ze om warmte om te zetten in energie. Deze energie is bestemd voor consumenten en bedrijven. 

Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten
Met deze reactor produceert het bedrijf NRG radioactieve isotopen voor medisch gebruik. Ook doet NRG onderzoek voor overheid en bedrijfsleven. Zoals onderzoek naar de verbetering van de veiligheid van kernreactoren. Nieuwe onderzoeksreactor PALLAS gaat de HFR misschien vervangen.

Hoger Onderwijsreactor (HOR) in Delft
Dit is de onderzoeksreactor van het Reactor Instituut Delft (RID), onderdeel van de TU Delft. Deze reactor gebruikt het RID voor onderzoek en onderwijs.

Bron: Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming

Dit is de discussie

Is het een goed idee om kleine kerncentrales in Nederland te bouwen?

Op dit moment zijn er twee van deze reactoren actief in Rusland op een schip, en één proefcentrale, die draait in China. Wereldwijd zijn er 80 tot 120 factoren in ontwikkeling. Als het aan CDA en VVD ligt, staat er in 2035 ook zo'n ding in Nederland. De Kamer stelde 65 miljoen euro beschikbaar voor onderzoek naar de ontwikkeling van deze nieuwe centrales. Maar hebben deze kleine kerncentrales echt de toekomst?

Olguita Oudendijk, directeur van Replanet Nederland, vindt van wel. Dat deelt ze in Dit is de Dag (EO):

Olguita Oudendijk
Olguita OudendijkDirecteur van Replanet Nederland

“Hoe meer kernenergie, hoe beter. De provincies zijn nu aan SMR aan het denken. […] Bepaalde SMR’s zijn heel geschikt voor verduurzaming. Maar voor het verwekken van elektriciteit kan je ook gewoon aan bestaande technologie denken. Dat hoeft elkaar niet uit te sluiten.”

Ook energieadviseur Hans Schoenmakers is enthousiast over het plan. Net als Oudendijk vindt hij dat de kerncentrales náást de andere opties kunnen bestaan. Kleine kernreactors zijn wel de beste manier om veel groene stroom te leveren, vindt Schoenmakers. In Geld of je Leven (EO) legt hij uit:

Hans Schoenmakers
Hans SchoenmakersEnergieadviseur

“SMR’s zijn bedoeld om rechtstreeks te koppelen aan afnemers. Daarmee kan je dus ook het net ontlasten. Grote techbedrijven hebben behoefte aan 24/7 stroom. En veel stroom ook. Maar het moet wel duurzaam zijn. Daarvoor is dit een goede oplossing.”

Wim Turkenburg, emeritus hoogleraar Science, Technology & Society aan de Universiteit Utrecht, vindt het ook goed dat er onderzoek naar wordt gedaan. Dat vertelt hij in Dit is de Dag (EO). Maar toch sluit hij andere opties om energie op te wekken, ook zeker niet uit.

Wim Turkenburg
Wim TurkenburgEmeritus hoogleraar Science, Technology & Society aan de Universiteit Utrecht

“Je hebt bijvoorbeeld bepaalde types die inherent veilig zijn. Dus als de koeling wegvalt, kan de reactorkern niet smelten, zoals in Tsjernobyl. Als je zo'n type reactor weer ontwikkelt, is dat een stuk veiliger dan wat we gewend zijn. Dus ik vind het goed dat daarnaar gekeken wordt.”

“Zonne- en windenergie ben ik zeer voor, en groene waterstof. Maar dat kan maar een deel van onze energievraag dekken. Dus we moeten ook naar andere opties kijken. In Nederland is besloten dat we geen aardgas meer willen inzetten. Dat vind ik niet heel verstandig. Dus deze reactoren zijn zeker opties.”

Jesse Frederik, journalist bij De Correspondent, is kritischer over de plannen. De kleinere kerncentrales zijn uiteindelijk helemaal niet goedkoper, legt hij uit in Geld of je Leven (EO). Bovendien ziet hij gewoon veel meer potentie in zon en wind.

Jesse Frederik
Jesse FrederikJournalist bij De Correspondent

"Ik ben niet bang voor straling. Een heleboel van die risico’s zijn zwaar overdreven. Maar we hebben nu gewoon goedkopere alternatieven. Wind en zon zijn extreem goedkoop aan het worden. Batterijen worden ook elk jaar goedkoper. Maar kerncentrales zijn de afgelopen vijftig jaar alleen maar duurder geworden. Ik weet wel waar ik mijn geld op zou inzetten.”

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Joram Kaat verder over dit onderwerp in gesprek met Olguita Oudendijk, directeur van Replanet Nederland, en Wim Turkenburg, emeritus hoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Luister Geld of je Leven terug als podcast

In Geld of je Leven (EO) gaat presentator Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met Jesse Frederik, journalist bij De Correspondent, en energieadviseur Hans Schoenmakers. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit is de dag
Dit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

Dit is Geld of je leven
Dit is Geld of je leven

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is Geld of je leven

  • Duurzaamheid

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook