Terri's moeder heeft dementie: 'Ik raak haar beetje bij beetje kwijt, maar de liefde wordt dieper'

In de aflevering van Dit is de Kwestie (EO) over dementie volgen we onder andere Terri, die al meer dan twintig jaar voor haar moeder met dementie zorgt. Hoe ziet haar leven eruit? In haar podcast Mamsie vertelt ze erover.

'Bij mijn moeder begon het met kleine dingen'

Het begint, zoals bij veel mensen, onschuldig. "Ze vergat haar medicatie af en toe", vertelt Terri. "En aan de koffietafel wist ze opeens niet meer wie zijn koffie zwart drinkt en wie met melk. We lachten er nog om. Mijn moeder het hardst van allemaal. Maar langzaam veranderde er meer. Twijfel sloop naar binnen: zou het dan toch?"

De huisarts bevestigt wat Terri al vreesde: vasculaire dementie. Moeder Jannie, dan 75 jaar, wuift het weg. "Wat een onzin," zegt ze boos op de parkeerplaats. "Ik wil een andere huisarts."

Toch verandert alles op dat moment voor Terri. "Ik wist: dit is het begin van iets dat we niet hebben gekozen. Maar onze levens ingrijpend gaat veranderen."

Samen zingen

"Ik voelde me machteloos, omdat alles langzaam verandert," vertelt Terri. "Dus neem ik een besluit: ik sluit bij haar aan. Ik beweeg mee met haar dementie."

De praktijk is ingewikkeld. Jannie belt vaak: ze wil niet alleen zijn, maar weet de weg naar de buren niet meer. Als Terri niet kan komen, zingt ze een Twents liedje aan de telefoon. Jannie zingt sniffend mee.

"Dit is het moeilijke stuk," vertelt Terri, nadat ze heeft opgehangen. "De afstand. De leegte die ik niet kan vullen. Ze heeft eigenlijk niet míj nodig, maar veiligheid. En dat koppelt ze aan mij."

Terri van Ommen

Mantelzorger voor haar moeder met dementie

"Ze heeft eigenlijk niet míj nodig, maar veiligheid. En dat koppelt ze aan mij."

De rollen draaien om

Jannie wordt afhankelijker. Ze voelt zich onveilig in haar slaapkamer en slaapt op de bank. Ze vergeet hoe de wasmachine werkt en draagt soms weken dezelfde kleren. Terri verzint liefdevolle smoezen om haar te helpen: "Ik kon niet zeggen: mama, ik doe je was. Dat zou haar raken."

Dagbesteding weigert Jannie eerst, totdat Terri voorstelt dat ze als vrijwilliger mag helpen. "Dat werkte. Ze voelde zich weer nuttig en bleef trouw gaan." Maar de achteruitgang gaat door. "Ze zoekt bij mij de veiligheid, die ik vroeger bij haar zocht. De rollen verschuiven. Maar in die verandering, groeit ook iets nieuws tussen ons: diepere verbinding."

Muziek blijkt daarbij een sleutel. "Als ik Red, red wine opzet, staat ze op en begint te dansen. Dan heb ik haar even terug."

De moeilijke keuze voor een tehuis

Thuis wonen wordt op een gegeven moment te zwaar. Jannie vraagt veel zorg. Er was veel paniek en ontreddering. "Mijn moeders waarheid is anders dan de onze. Zij is trots dat ze haar eigen huishouden nog runt, maar wij ervaren dat anders. Het is beter om een ander plekje voor haar te vinden."

Maar de zoektocht naar een verzorgingstehuis is pijnlijk. "Na sommige bezoeken zat ik huilend in de auto. Ik zag mijn moeder al helemaal vergeten worden."

Terri van Ommen

Mantelzorger voor haar moeder met dementie

"Na sommige bezoeken zat ik huilend in de auto. Ik zag mijn moeder al helemaal vergeten worden."

Toch vindt Terri een warme plek, zonder gesloten deuren en met versgekookte maaltijden. "Dit kwam het dichtst bij thuis. Ik was blij dat ze daar terecht kon, maar ook verdrietig. Omdat het niet anders kan."

Het voelt dubbel om haar moeder achter te laten, vertelt Terri. "Ik sta al twintig jaar aan. Ik ben zo gewend om elke dag contact te hebben. Dus het zal een soort leegte geven. Het is een heel raar gevoel, maar beter zorgen dan dit tehuis kan ik niet doen."

Hoe gaat het nu?

Als Terri haar moeder nu opzoekt, genieten ze allebei van elkaars gezelschap, vertelt ze bij Dit is de Kwestie (EO). "Deze momenten samen zijn echt cadeautjes. Het is niet meer mijn moeder in de zin dat ze er voor mij kan zijn. Soms wil ik even kind zijn, en soms kijkt ze me dan wel écht even aan of streelt ze even mijn hoofd. Op zo'n moment is ze er emotioneel helemaal voor me. Dat is prachtig. Als je moeite doet om verbinding te maken, komt die ook. Ook al is iemand verder weg."

Meer weten?

Kijk Dit is de Kwestie

In Dit is de Kwestie (EO) duikt presentator Margje Fikse in de wereld van dementie in Nederland. Klik hier om de volledige uitzending te bekijken via NPO Start.

Luister Mamsie

Terri van Ommen maakte de podcast Mamsie, waarin ze haar zoektocht naar de juiste zorg voor haar moeder met dementie vastlegde.

Dit maakten we ook

• Wat als je dierbare met dementie weigert in een verpleeghuis te wonen? 'Ik herkende haar niet terug'

  Wat als je dierbare met dementie weigert in een verpleeghuis te wonen? 'Ik herkende haar niet terug'

• Rechter Mark de Vries besluit over uithuisplaatsing dementerenden: 'De zaken zijn emotioneel zwaar'

  Rechter Mark de Vries besluit over uithuisplaatsing dementerenden: 'De zaken zijn emotioneel zwaar'

• Grote doodsoorzaak onder kinderen - wat is kinderdementie?

  Grote doodsoorzaak onder kinderen - wat is kinderdementie?

• Eveliens dochter (11) heeft kinderdementie: 'Het eerste dat ik de arts vroeg was: gaat ze dood?'

  Eveliens dochter (11) heeft kinderdementie: 'Het eerste dat ik de arts vroeg was: gaat ze dood?'