Lodewijk Asscher over antisemitisme: 'Vervelend dat ik op één onderdeel van mijn identiteit word aangesproken'
6 januari 2025 · 16:43| Leestijd: 5 min
Update: 6 januari 2025 · 16:57
In het kort
"Ik heb wel ervaren dat een deel van de mensen je telkens probeert te kwetsen op een stuk van je identiteit", zegt oud-partijleider van de PvdA Lodewijk Asscher in Dit is de Dag (EO) over het antisemitisme dat hij ervaart. Hij wil niet meegaan in het alarmisme van mensen die stellen dat het weer 1939 is, maar hij wil ook niet naïef zijn. "Als de online polarisatie overslaat in het heropleven van antisemitisme en antisemitische stereotypen, vind ik dat gevaarlijk."
Wat denk jij?
Maak jij je zorgen over toenemend antisemitisme?
Aantal reacties: 0
Sinds Asscher een publiek persoon is, wordt hij aangesproken op zijn Joodse wortels en op het feit dat hij de achterkleinzoon is van Abraham Asscher. Zijn overgrootvader was een van de twee voorzitters van de Joodse Raad.
Wat vindt Asscher van de EO-serie De Joodse Raad?
Hoewel Asscher vindt dat de serie heel mooi gemaakt is en dat het acteerwerk van Pierre Bokma en Claire Bender ontzettend goed is, blijft het voor hem dubbelzinnig dat de geschiedenis van de Joodse Raad nu entertainment is. Wat hem betreft had de serie niet gemaakt hoeven worden. "Een dramaserie voor televisie, hoe goed gemaakt ook, zal nooit de werkelijkheid benaderen. En ik vind het heel pijnlijk om naar te kijken, vanwege de dilemma's die langskomen." We oordelen volgens hem wel heel makkelijk nu we in vrede leven en zoveel jaren verder. "Niemand van ons kan zich echt voorstellen hoe je daarmee zou omgaan en ook niet hoe dapper en verstandig je zou zijn geweest." En hoewel dat helemaal niet in de serie zit, is Asscher ook bang dat mensen het heel fijn vinden als ze "de schuld weer aan de Joden kunnen geven". Die reacties krijgt hij online op dit stuk van zijn familiegeschiedenis. "En daar zit iets naars aan."
Asscher noemt zichzelf een gezegend mens en voelt zich vrij en veilig. Maar: "Ik heb wel ervaren dat een deel van de mensen je telkens probeert te kwetsen op een stuk van je identiteit." En doordat zijn Joodse identiteit belangrijker werd voor de buitenwereld, werd die ook belangrijker voor hemzelf. Terwijl het mooie volgens Asscher juist is dat onze identiteit gelaagd is. "Ik ben Amsterdammer, PvdA'er, Ajacied, vader, zoon en man. En zeker, ik heb ook een Joodse achtergrond die van betekenis is."
"Het is niet gezond als je telkens op één onderdeel van je identiteit wordt aangesproken. Dat moeten we elkaar eigenlijk niet aandoen."
Als mensen alleen maar één sticker op je plakken, dan vervormt dat de werkelijkheid, zegt Asscher. Hij vindt dat zelf een nare en vervelende ervaring en denkt dat meer mensen die last hebben van racisme en discriminatie die ervaring hebben. "Het is niet gezond als je telkens op één onderdeel wordt aangesproken. Dat moeten we elkaar eigenlijk niet aandoen."
'Ik ben niet bang'
Antisemitisme neemt weer toe, maar Asscher is niet bang. Hij vindt wat er nu gebeurt buitengewoon ernstig, maar heeft niet de behoefte om zich daar de hele tijd aan over te geven. Als student dacht hij dat we als samenleving antisemitisme achter ons hadden gelaten, maar zijn vader zei toen al dat het nooit zou verdwijnen: "Hij had daar gelijk in."
"Ik zou geen land weten waar ik liever zou willen wonen dan Nederland."
Social media dragen bij aan het heropleven van antisemitisme, stelt Asscher. "Ze vervormen ons beeld, je krijgt botsende werkelijkheden die elkaar niet meer tegenkomen. Als die polarisatie overslaat in het heropleven van antisemitisme en antisemitische stereotypen, vind ik dat gevaarlijk." Jongeren groeien op met een andere werkelijkheid dan zijn generatie, denkt Asscher. "TikTok is echt een primaire nieuwsbron." Zijn zoons waarschuwen hem soms over wat daar voorbijkomt: "Pap, je weet toch dat op TikTok iedereen tegen Joden is?"
Je lost antisemitisme niet even op, zegt hij. "Maar het blijft belangrijk om kinderen te leren dat je mensen moet beoordelen op wat ze doen en niet op wie ze zijn. Onderwijs is uiteindelijk onze beste garantie voor een samenleving waarin we normaal met elkaar omgaan." Asscher vindt dat je niet naïef moet zijn, antisemitisme en racisme kwetst mensen. Maar hij voelt helemaal niets voor alarmisme, mensen die zeggen: het is 1939. Want we hebben volgens hem een democratie en een rechtstaat en daders worden gepakt. "Ik zou geen land weten waar ik liever zou willen wonen dan in Nederland."
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister Dit is de Dag terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Margje Fikse verder in gesprek met oud-partijleider van de PvdA Lodewijk Asscher. Het gaat onder andere over zijn afscheid van de politiek en over zijn leven en ambities na de politiek. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
