Grote groep vrouwen kan door menstruatie minder goed werken: tijd voor een men­stru­a­tie­ver­lof?

Menstruatieklachten bij vrouwen

Dat menstruatie niet prettig is, is geen verrassing. Maar voor veel vrouwen is ongesteld zijn een ware bezoeking en zijn de klachten zo heftig dat het hun dagelijks leven beïnvloedt. 

Onderzoek van het Radboudumc laat zien dat 85% van de vrouwen maandelijks last heeft van menstruatiepijn, ruim 70% heeft last van psychische klachten en vermoeidheid. En ongeveer een derde van de vrouwen kan niet alle dagelijkse bezigheden, zoals werk of andere taken, volledig uitvoeren. 

Betaald verlof

Spanje besloot in februari als eerste land in Europa een betaald menstruatieverlof in te voeren. Je krijgt daar nu tot vijf dagen verlof per maand bij hevige menstruatieklachten. Het sociale zorgstelsel betaalt dat verlof en niet de werkgever. Een arts moet het verlof wel goedkeuren. Naast het menstruatieverlof besloot het Spaanse parlement ook dat scholen en gevangenissen gratis menstruatieproducten moeten aanbieden. 

Spanje heeft geen primeur, Japan heeft al een menstruatieverlof sinds 1947. En ook in Zuid-Korea, China, India en Zambia kunnen vrouwen betaald verlof nemen. 

Hebben vrouwen recht op een menstruatieverlof?

Uit een peiling in 2021 kwam dat driekwart van de Nederlanders onder de 35 positief is over het invoeren van een menstruatieverlof. Moet Nederland inderdaad Spanje achterna? Gynaecoloog Bertho Nieboer zegt in Dit is de Dag (EO) dat hij in principe voor een menstruatieverlof is, maar hij heeft wel wat kanttekeningen. 

Bertho Nieboer

Gynaecoloog (Radboudumc)

"Er zijn zorgen over discriminatie en stigmatisering. Grote bedrijven met heel veel vrouwen in dienst zijn natuurlijk niet voor. Die denken: dan heb ik straks vierhonderd dagen per jaar minder inzetbaarheid van mijn personeel. En als een bedrijf een man of vrouw gaat aannemen en ze zijn beiden geschikt, dan denken ze misschien: die man is wat makkelijker, want die hoef ik geen menstruatieverlof te geven."

000

Nieboer heeft ook wat zorgen of vrouwen hun klachten wel willen delen met hun werkgever.

"In Spanje moet een vrouw een doktersverklaring geven. Dus ik zou dan een briefje gaan schrijven met: deze vrouw heeft hier last van, dus ze is gelegitimeerd om maandelijks even afwezig te zijn. Maar uit ons onderzoek bleek dat minder dan 20% van de vrouwen eerlijk was tegen hun werkgever als ze menstruatieklachten hadden. Dus vrouwen zitten er blijkbaar niet op te wachten om alles met hun werkgever te delen."

000

Hacer Karadeniz van FNV Young & United herkent dat vrouwen niet eerlijk durven te zijn over hun klachten. Ze vindt ook dat je niet alles met je werkgever hoort te bespreken. Karadeniz ziet onder andere de Nederlandse werkcultuur als boosdoener. 

Hacer Karadeniz

Vakbondsbestuurder FNV Young & United

"We hebben de overtuiging dat je altijd productief moet zijn en dat je eigenwaarde daarvan af hangt. Maar we zijn mensen, geen robots. We kunnen niet elke dag van het jaar even productief zijn. In de wet staat dat je je ziek mag melden als je niet kan werken. Maar over het algemeen gaan vrouwen gewoon door als ze ongesteld zijn. En stel je hebt geen vast contract en je meldt je iedere maand ziek, dan wordt je contract waarschijnlijk niet verlengd. Dus je houdt je bek en je werkt gewoon door."

000

Dat vrouwen hun klachten niet delen met hun werkgever heeft ook te maken met schaamte zegt Karadeniz. Menstruatieverlof kan volgens haar een middel zijn om het gesprek over menstruatie te starten.  

"Ik denk dat alle vrouwen wel weten hoe het is als je ongesteld bent, je doet heel stiekem met maandverband of tampons in je tas. Er zit heel veel onwetendheid rondom menstruatie en helaas daardoor ook schaamte, we moeten gewoon normaal doen. Vrouwen zullen pas gebruik maken van een menstruatieverlof als het taboe eraf is."

000

Benieuwd naar meer? Luister naar het hele gesprek in Dit is de Dag (EO):