Zzp'ers opgelet: dit gaat in 2025 veranderen
gisteren · 16:00| Leestijd: 3 min
Update: gisteren · 17:12
In dit artikel aan het woord
"De Hoge Raad heeft het vorig jaar heel duidelijk uitgelegd in het Deliveroo-arrest. Dat geeft een aantal criteria waaraan je kunt afmeten of iemand wel of geen schijnzelfstandige is."
"Ik zie zzp'ers zeggen: 'Dan richten we toch een bv of maatschap op en dan zijn we er vanaf.' Maar daar prikt de Belastingdienst gewoon doorheen."
"Wij geven aan wat de Belastingdienst van plan is te gaan doen en welke risico's wij en zij daarbij lopen. En we vragen zzp'ers of ze bereid zijn bij ons in loondienst te komen."
"Op dit moment is er zo'n krapte op de arbeidsmarkt, dat ik niet begrijp waarom er nu gecontroleerd wordt door de Belastingdienst."
In het kort
De Belastingdienst gaat zzp'ers in 2025 strenger controleren. Hoe bereid je je goed voor op het nieuwe jaar als zelfstandig ondernemer?
Samenvatting van DIT artikel
Vanaf 2025 controleert de Belastingdienst strenger of zzp’ers echt zelfstandig zijn of schijnzelfstandig. Schijnzelfstandigheid betekent dat je als zzp’er werkt, maar eigenlijk een werknemer bent. Dit is verboden, maar bedrijven gebruiken het om kosten te besparen. Tegenstanders vrezen problemen zoals bij de toeslagenaffaire.
Belastingadviseur Boris Emmerig waarschuwt dat zzp’ers in de zorg vaak schijnzelfstandig zijn door protocollen en gezagsverhoudingen. Volgens hem zijn de regels duidelijk, maar veroorzaakt desinformatie verwarring. Bestuurder Julliëtte van Eerd benadrukt dat zorginstellingen risico’s lopen op boetes en zzp’ers daarom aansporen om over te stappen naar loondienst. Zzp’er Arno Gassen vindt controles onlogisch gezien de arbeidsmarktkrapte, maar noemt regelzucht de reden dat veel zzp’ers niet in loondienst willen. Media-zzp’er Pepijn Boonstra benadrukt dat langdurig werken bij één opdrachtgever vaak op schijnzelfstandigheid wijst.
Wat denk jij?
Ben jij zzp'er?
Aantal reacties: 0
Belastingdienst gaat zzp'ers strenger controleren op schijnzelfstandigheid
De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 strenger controleren bij zzp'ers of ze wel echt zelfstandige zijn of schijnzelfstandige. Blijk je schijnzelfstandige te zijn, dan kan je een flinke boete krijgen. De Belastingdienst wil met de controles de 1,2 miljoen zzp'ers in Nederland beschermen tegen bedrijven die hen inhuren onder schijncontructies. Maar tegenstanders zijn bang voor een 'tweede toeslagenaffaire'.
Wat is schijnzelfstandigheid?
Schijnzelfstandigheid betekent kort gezegd dat iemand zich presenteert als zelfstandige terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband. Je werkt dus officieel als zelfstandige, maar je hebt bijvoorbeeld wél een baas die toezicht op jouw werk houdt.
Schijnzelfstandigheid is al jaren verboden volgens de wet, maar veel bedrijven huren toch zzp'ers in onder schijnconstructies. Zij kunnen zulke schijnzelfstandige zzp'ers namelijk inzetten als volwaardige arbeidskrachten, maar ze hoeven niet de wettelijk verplichte kosten voor een dienstverband te betalen. Denk aan loonbelasting en premies voor verzekeringen.
Wat moet je als zzp'er weten over de controles van de Belastingdienst in 2025?
In het radioprogramma Geld of je Leven (EO) legt presentator Hans van der Steeg verschillende vragen voor aan bestuurslid van het Elisabeth TweeSteden Ziekenhuis Julliëtte van Eerd, zzp'er in de media Pepijn Boonstra, zzp'er in de ouderenzorg Arno Gassen en belastingadviseur Boris Emmerig.
1. Moet je je als zzp'er zorgen maken over de controles van de Belastingdienst?
"De kans op schijnzelfstandigheid voor zzp'ers in de zorg is vrij reëel. Dat zeg ik niet om mensen bang te maken. Maar ik kijk naar wat in de rechtspraak is beslist over zzp'ers in de zorg. En de lijn in de rechtspraak is dat je als zzp'er in de zorg eigenlijk niet kan zeggen dat je volledig zelfstandig en in volle vrijheid een opdracht uitvoert. Omdat de eindverantwoordelijkheid voor de zorg uiteindelijk bij de zorginstelling ligt en omdat de zzp'er zich ook aan kwaliteitsprotocollen moet houden. Als een zzp'er die niet nakomt dan is hij of zij daarop aanspreekbaar. En rechters zien daarin een gezagsverhouding."
"Wij merken in het ziekenhuis dat steeds meer mensen vragen beginnen te stellen. We praten vanaf het voorjaar al met zzp'ers en gedetacheerden. Wij geven aan wat de Belastingdienst van plan is te gaan doen en welke risico's wij en zij daarbij lopen. En we vragen of ze bereid zijn bij ons in loondienst te komen of andere keuzes te maken, wat wel conform de regels van de Belastingdienst is."
"Er zijn zeker werknemers die al enkele jaren verschillende dienstverbanden hebben of contracten sluiten. Die toch al heel lang in het ziekenhuis rondlopen en die zich ook onderdeel van het team voelen. Daar gaan wij natuurlijk heel streng mee om. Zowel wij kunnen geconfronteerd worden met boetes, maar ook de werknemer die als zzp'er beticht wordt van schijnzelfstandigheid. Dus dat moeten ze wel echt in acht nemen, ook met naheffingen. Dat is niet niks. En in algemene zin vind ik dat we in Nederland wetgeving hebben die je altijd moet naleven en dus ook moet handhaven."
"Er zijn bepaalde freelancers die op een manier werken dat je zou kunnen constateren dat je eigenlijk gewoon in dienst bent. Als je al twintig jaar lang zij aan zij werkt met iemand op een redactie, dan mag je je wel afvragen of het freelancewerk is wat je daar doet."
2. Hoe kan je checken of je een schijnzelfstandige bent?
"Elke casus is weer anders en daardoor is het een beetje onduidelijk wanneer de Belastingdienst je nou wel of niet als een schijnzelfstandige ziet."
"Er zijn heel veel uitspraken van rechters of iets nou wel of geen arbeidsovereenkomst is. Daar zit wel een soort lijn in. De Hoge Raad heeft het vorig jaar heel duidelijk uitgelegd in het Deliveroo-arrest over de maaltijdbezorgers van Deliveroo. Dat geeft een lijstje met een aantal criteria waaraan je kunt afmeten of iemand wel of geen schijnzelfstandige is. Dat is in de meeste gevallen wel duidelijk. Het is de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever en de zelfstandige om dat na te gaan."
Lees hier het Deliveroo-arrest van de Hoge Raad: oordeel hof dat bezorgers Deliveroo arbeidsovereenkomst hadden blijft in stand
"Een van de regels die de Belastingdienst stelt gaat over of jouw werk als zzp'er is ingebed in de organisatie, dus ook gedaan kan worden door iemand in loondienst bij die organisatie. Als dat zo is, mag je dat werk niet als zelfstandige uitvoeren. Volgens mij houdt het dan op voor zzp'ers in Nederland."
"Dit is een voorbeeld van desinformatie. Dit klopt gewoon niet. Dit is één van de tien of elf criteria van de Hoge Raad. Als jouw werk is ingebed in de organisatie is het helemaal niet zo dat je dan een schijnzelfstandige bent. Zo simpel is het niet. Het hangt gewoon af van alle omstandigheden van de zzp'er. Dus je kan nooit zeggen dat één criterium beslissend is."
3. Zijn de regels van de Belastingdienst onduidelijk?
"Er zijn brochures en webinars vanuit de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken waarin het duidelijk wordt uitgelegd. Ik heb weleens het idee dat mensen die zeggen: het is allemaal zo onduidelijk. Dat ze dat zeggen omdat de uitkomst hen niet bevalt. Ik denk dat het voor mensen die het onderwerp al langer volgen allemaal best wel duidelijk kan zijn."
"Maar ik denk dat er ook veel desinformatie rondgaat, met name op social media. Hierdoor raken mensen in verwarring. Bijvoorbeeld: richt een bv op als zzp'er dan ben je van alle problemen af. Dat is gewoon niet waar. Of: laat je bemiddelen via een bemiddelingsbureau en wij garanderen je dat je goed zit. Dat is ook niet waar. Want het gaat niet om het contract. Je kan het allemaal nog zo mooi opschrijven, maar het gaat uiteindelijk om de praktijk op de werkvloer, die is beslissend."
"Dat zie ik in mijn groepsapp met andere zzp'ers ook voorbij komen. 'Dan richten we toch een bv op maatschap op en dan zijn we er vanaf.' Maar daar prikt de Belastingdienst gewoon doorheen. Omdat ze kijken hoe jij je werk verricht en dat is leidend voor hen."
4. Waarom wordt er nu gecontroleerd op schijnzelfstandigheid?
"Al acht jaar lang wordt er niet gehandhaafd op schijnzelfstandigheid. De wet DBA is 1 mei 2016 in werking getreden. Maar toen is gelijk gezegd: we gaan het niet handhaven, omdat er te veel onrust is op de markt. Nu zijn we acht jaar verder. En dit hele kleine stukje belastingwetgeving wordt niet gehandhaafd en de rest wel. Dat begint op een gegeven moment toch te schuren."
Wat is de wet DBA?
DBA staat voor Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie. Deze wet moet schijnzelfstandigheid voorkomen en eraan bijdragen dat werkgever en werknemer samen verantwoordelijk zijn voor afspraken over de arbeidsrelatie en de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie. De wet trad in werking op 1 mei 2016.
"Op dit moment is er zo'n krapte op de arbeidsmarkt, dat ik niet begrijp waarom er nu gecontroleerd wordt. Er werken meer dan 200.000 zzp'ers in de zorg. Het geeft een zorginfarct als al die mensen straks besluiten te stoppen. Het is misschien wel verstandig als de overheid en de zorginstanties gaan nadenken over de regelzucht waarmee je te maken hebt als je een arbeidscontract aangaat. Ik wil heel graag fulltime in de nacht werken, maar de Arbeidstijdenwet en de cao schrijven voor dat dat niet kan. Daarom ben ik zzp'er en niet omdat ik daar een paar euro per uur meer voor krijg. Als we in Nederland nou eens stoppen met zulke wetgeving, denk ik dat veel meer mensen voor loondienst zouden kiezen."
5. Worden zzp'ers minder populair bij werkgevers?
"We moeten uitkijken dat de hele discussie zich niet gaat richten tegen het fenomeen zzp'er. Want er is niks mis met het zijn van zzp'er. Waar het nu omgaat zijn de schijn-zzp'ers, de nep-zzp'ers. We moeten wegblijven van framing dat alle zzp'ers te duur zijn."
"Ik heb helemaal geen moeite met zzp'ers. Sterker nog: die zijn heel erg welkom en die zullen we ook altijd heel erg nodig blijven hebben."
Luister Geld of je Leven terug als podcast
In Geld of je Leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met diverse gasten. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?
Inloggen bij eo
Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.
Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.
Hulp nodig?
Check de veelgestelde vragen.
- Zzp'ers krijgen strengere controles: 'Ik maak me zorgen om een tweede toeslagenaffaire'
Zzp'ers krijgen strengere controles: 'Ik maak me zorgen om een tweede toeslagenaffaire'
- Kunnen we nog wel zonder zzp'ers in de ouderenzorg?
Kunnen we nog wel zonder zzp'ers in de ouderenzorg?
DIT zijn de makers
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is Geld of je leven