Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Hoe maak je het conflict tussen Israël en Hamas bespreekbaar op school?

19 oktober 2023 · 14:01| Leestijd: 3 min

Update: 21 augustus 2024 · 10:08

In dit artikel aan het woord

Lucelle Comvalius-Deneer
Lucelle Comvalius-DeneerDocent geschiedenis en maatschappijleer
“Je moet ervoor zorgen dat er veiligheid is in de klas, zodat iedereen zijn verhaal kan doen."
Jaser Husseini
Jaser HusseiniDocent geschiedenis en burgerschap
"Als ik het niet in de klas bespreekbaar maak, onder begeleiding van mij, dan gaat het in de gang en buiten school gebeuren."

In het kort

Het nieuws van de oorlog tussen Israël en Hamas komt natuurlijk ook bij jongeren terecht. Dit zorgt bij hen voor allerlei verschillende emoties. Docenten vinden het belangrijk dat hier goed mee wordt omgegaan. Daarom wordt er in klaslokalen veel over gepraat. Met de leraren, maar ook met elkaar. Hoe doe je dat op een goede manier?

Wat denk jij?

Moeten we wel met kinderen praten over de oorlog tussen Israël en Hamas?

Dit is de situatie

Hoe praat je met kinderen en jongeren over de oorlog tussen Israël en Hamas?

Het nieuws over de oorlog tussen Israël en Hamas beïnvloedt ook jongeren en roept verschillende emoties bij hen op. Iedereen reageert hier anders op, afhankelijk van hun persoonlijke betrokkenheid en karakter, maar bijna niemand blijft onverschillig. Daarom voeren leraren openhartige gesprekken in hun klaslokalen, waar zowel leraren als leerlingen de kans krijgen om hun gedachten en gevoelens te delen.

Het belangrijkste doel is om de leerlingen goed te informeren over dit onderwerp, zodat ze een goed begrip ontwikkelen van beide kanten van het verhaal en de complexiteit ervan. Tegelijkertijd proberen ze een veilige omgeving te creëren waarin leerlingen zich vrij voelen om vragen te stellen en met elkaar in gesprek te gaan.

Dit is de discussie

Hoe praat je erover op school?

In de klas zijn er dus gesprekken over, maar in welke vorm kan dat het best gedaan worden? En hoe gaan we hier zo zorgvuldig mogelijk mee om?

Dat het jongeren raakt, merkte Jaser Husseini direct op de maandag na de aanslag op school. Hij is docent geschiedenis en burgerschap van leerlingen van tussen de 15 en 18.

Jaser Husseini
Jaser Husseini Docent geschiedenis en burgerschap

"Ik liep het klaslokaal in en ik voelde gewoon de spanning. Ik zei: ‘Zijn jullie oké?.’ En een student zei direct: ‘Nee, ik ben niet oké, meneer.’ Toen zei ik: ‘Wil je het klassikaal bespreken of één op één?’ En toen hebben we het klassikaal besproken en vertelde hij dat hij twee familieleden in Gaza had die overleden zijn. Hij was heel erg boos en vroeg vooral: ‘Waarom is dit gebeurd?.' En toen dacht ik: één kant van het verhaal kennen ze, de kant van de sociale media. Dat is hun waarheid."

Hij vindt dat het zijn taak als docent is om kennis bij te brengen. Niet voor alle jongeren staat dit onderwerp namelijk zo dichtbij. Lucelle Comvalius-Deneer, docent van onderbouwklassen, merkt dit ook.

Lucelle Comvalius-Deneer
Lucelle Comvalius-Deneer Docent geschiedenis en maatschappijleer

“De verslaglegging gaat natuurlijk over wat Israël is aangedaan. En als je dat hoort als leerling, is meteen je gevoel: ‘Oh mevrouw, kijk nou tot wat er is gebeurd!’ Maar dat er een geschiedenis aan vooraf gaat en dat we beide kanten moeten bestuderen, dat moet je hen leren."

Maar als je er goed over wilt praten, moeten jongeren wel het gevoel hebben dat ze de ruimte hebben om te zeggen wat ze willen zeggen.

“Je moet ervoor zorgen dat er veiligheid is in de klas, zodat iedereen zijn verhaal kan doen. Dus ook als je een bepaald standpunt hebt, of je hebt familieleden [die geraakt worden door het conflict], moet je voelen dat je erover kunt praten, want zonder veiligheid komt niemand tot leren.”

Ook Jaser vindt het belangrijk dat verhalen en standpunten worden gedeeld in de klas. Dat is volgens hem hoe je vrede bewaart.

Jaser Husseini
Jaser Husseini Docent geschiedenis en burgerschap

“Ik heb studenten in mijn klas zitten die een Israëlische achtergrond hebben en studenten die een Palestijnse achtergrond hebben. Als ik het niet in de klas bespreekbaar maak, onder begeleiding van mij, dan gaat het in de gang gebeuren en dan gaat het buiten school gebeuren. Dat wil ik juist voorkomen. Als ik het wel bespreekbaar maak en ze de kennis geef die ze nodig hebben, dan merk ik dat er begrip is. Dan is het niet meer ‘zij en wij’, dan is het ‘wij’. Wij zijn Nederlanders die in Nederland wonen en wat daar gebeurt is verschrikkelijk.”

Er zijn heel veel vormen waarop docenten aandacht kunnen besteden aan dit onderwerp. Het hoeft niet altijd een gesprek te zijn, geeft Lucelle aan.

Lucelle Comvalius-Deneer
Lucelle Comvalius-Deneer Docent geschiedenis en maatschappijleer

“Je kunt ook creatief zijn. Een debat hoeft niet altijd. Je kunt gebruik maken van kunst, je kunt gebruik maken van toneel, tekeningen en schilderijen. Dat zijn allemaal manieren om het erin te krijgen.”

Beide sprekers geven aan dat niet alleen zij, maar ook andere leraren over zo'n zwaar onderwerp als de oorlog tussen Israël en Hamas praten met hun klassen. Allemaal op hun eigen manier. 

Praat mee

Praat jij met je kinderen over de oorlog tussen Israël en Hamas?

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Wil je het hele gesprek bekijken? Dat kan hieronder! Je kunt de hele aflevering van Op1 hier bekijken via NPO start.

  • Hier & Nu

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen