Rijken steeds rijker: hoe verdelen we het geld beter in Nederland?

Dit is de situatie

Rijken rijker, armen armer

Misschien verbaast het je al niet meer, maar de rijkste Nederlanders worden steeds rijker. In de net verschenen Quote 500 staan 51 miljardairs, dat is een record. En de vijfhonderd rijkste Nederlanders hebben samen een geschat vermogen van 241 miljard euro.

Tegelijkertijd zakken steeds meer Nederlanders onder de armoedegrens. Nu zijn dat 815.000 Nederlanders, maar volgend jaar zijn dat er waarschijnlijk een miljoen. 220.000 van de Nederlanders die onder de armoedegrens leven zijn werkende armen. 

We betalen onder andere belastingen om het geld in Nederland iets beter te verdelen. Maar uit onderzoek van het Centraal Planbureau blijkt dat die belastingen niet heel eerlijk verdeeld zijn. De 1% huishoudens met de hoogste inkomens betaalt bijvoorbeeld gemiddeld minder belasting dan alle overige huishoudens. Dat komt doordat het inkomen van de rijkste 1% vooral bestaat uit inkomen uit kapitaal en ingehouden bedrijfswinsten. En daar betaal je minder belasting over dan over loon. 

Dit is de discussie

Hoe verdelen we het geld beter?

De rijken worden dus rijker en de armen worden armer. Kunnen we ervoor zorgen dat het geld in Nederland beter verdeeld wordt? En zo ja, hoe dan?

Bert de Haas is bestuurder bij de vakbond FNV. Hij ziet hoe steeds meer mensen moeite hebben met rondkomen. En ook hoe het aantal werkenden met schulden groeit. Door de schulden, leggen deurwaarders steeds vaker loonbeslag op het loon van werkenden. Bij sommige organisaties heeft 20% van de werknemers te maken met loonbeslag, zegt hij in Op1 (EO). De Haas maakt zich hier veel zorgen over, maar ziet ook een oplossing.

"Wij pleiten er heel erg voor om het minimumuurloon te verhogen. Het minimumuurloon is € 12,79. En veel werknemers verdienen € 13,04 op de laagste periodiek. Dus dat is echt net boven het minimumloon. (...), dan red je het gewoon niet. Wat ik een grote schande vind in dit land, is dat je belangrijk werk [de zorg] laat uitvoeren door mensen en dat ze zo weinig daarvoor terugkrijgen. Al heel lang is het zo dat de publieke functies niet meegegroeid zijn met de economische ontwikkeling in Nederland."

2

0

0

0

0

0

Ondernemer Salar Azimi is miljonair, al staat hij niet in de Quote 500. Hij moedigt mensen aan die het financieel moeilijk hebben om ondernemer te worden. omdat je daarmee flink geld kan verdienen. Azimi betwijfelt of je echt arm kan zijn in Nederland. En daarnaast vindt hij dat de politiek betere keuzes moet maken.

"In Nederland kun je nooit en te nimmer, onder geen enkele omstandigheid doodgaan van de honger. Dat bestaat niet. Er zijn altijd instanties die kunnen helpen. Door de slechte politieke keuzes van de afgelopen decennia is het zo dat er in zo'n prachtig land als Nederland gezinnen zijn, ook al werken ze met z'n tweeën, waarbij op de 25e van de maand hun salaris op is. Belastinggeld wordt verkwanseld aan verkeerde zaken."

5

1

0

0

0

5

Dat rijken steeds rijker worden, verbaast financieel journalist Sander Heijne niet. Hij verdiept zich al jarenlang in het onderwerp rijkdom en armoede. 

"In principe zien we dat sinds de Tweede Wereldoorlog het verschil steeds groter wordt. Rijken worden steeds rijker. Kapitaal rendeert gewoon beter dan arbeid. Met vermogen kan je meer geld verdienen dan gewoon door te werken. De vijf rijkste Nederlanders hebben net zoveel vermogen als grofweg de armste 50% van Nederland, dat zijn negen miljoen mensen."

2

0

0

0

1

2

Heijne heeft een duidelijk idee over hoe we armoede moeten aanpakken in Nederland. Dat zou onder andere moeten door het verhogen van het minimumloon. Daarnaast zouden we het belastingstelsel om moeten gooien. 

"Herverdeling is de oplossing. De mensen met de hogere inkomens in Nederland hebben een lagere belastingdruk dan de mensen met de laagste inkomens. Dus de armste inkomens hebben een groter percentage van hun inkomen dat weer teruggaat naar de belastingen. We leren op school dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen, maar feitelijk klopt dat niet. Maar alle grote partijen hebben nu in hun programma staan dat ze de belasting voor de lage inkomens willen verlagen, dus op zich is dat hoopvol."

3

0

0

0

0

0

Dit is haar verhaal

Hannie moet rondkomen van een paar tientjes per week

Thuiszorgmedewerker Hannie Versantvoort is een 'werkende arme'. Ze heeft een baan, maar kan maar met moeite haar rekeningen betalen. Ze verdient € 1200,- euro in de maand netto, betaalt € 565,- aan huur en moet dan ook nog de rekeningen voor gas, elektra en licht betalen. Ze houdt daardoor maar een paar tientjes per maand over voor haar boodschappen en andere uitgaven. 

Versantvoort werkt 24 uur per week. Ze wilde meer gaan werken, maar kreeg slecht nieuws. "Ze hebben kanker bij mij geconstateerd, alles viel in duigen. Dus toen is mijn plan in het water gevallen."

Bij het boodschappen doen gaat ze van winkel naar winkel om zo min mogelijk uit te geven. "Ik haal kaas bij de ene winkel, brood bij de andere winkel en vlees bij weer een andere winkel." Ze vindt het lastig dat ze dingen niet kan kopen en dat ze andere mensen ziet die wel alles kunnen kopen. 

De term 'werkende arme' vindt ze een hele zielige term. "Dat dit in Nederland zo genoemd moet worden, terwijl we zo'n rijk land zijn." Ze is blij dat er nu richting de Tweede Kamerverkiezingen veel aandacht is voor armoede, maar ze vindt het ook storend. "Er worden nu hele mooie verhalen verteld: we gaan dit doen, we gaan dat doen. Maar als straks de verkiezingen voorbij zijn, dan blijft er weinig van over." Toch blijft Versantvoort hopen dat politici hun beloftes om armoede aan te pakken waar kunnen en willen maken. 

Benieuwd naar meer over het onderwerp? Kijk Op1 (EO) terug via NPO Start!

Eerder schreven we dit artikel over armoede in Nederland:

Bekijken

Je bent arm en hebt nauwelijks geld voor eten, mag je dan stelen?

Pure armoe