Steeds minder raamprostitutie in Nederland: goede zaak? 'Prostitutie is nóóit veilig'
vandaag · 06:00| Leestijd:4 min
Update: vandaag · 06:00
In dit artikel aan het woord
"Het is niet mogelijk om prostitutie goed te organiseren: het is nooit veilig."
"Zolang je sekswerk niet legaal organiseert, worden de misstanden veel erger en groter."
In het kort
Sekswerkplekken achter het raam verdwijnen steeds meer uit het straatbeeld. Een goede ontwikkeling of moeten we ons zorgen maken? "Het is niet mogelijk om prostitutie goed te organiseren", zegt journalist Renate van der Zee in Dit is de Dag (EO).
Wat denk jij?
Moet prostitutie helemaal verboden worden?
Steeds minder raamprostitutie in Nederland
Het is een beeld waar veel toeristen in Amsterdam op afkomen: de klassieke roodverlichte ramen op de Wallen, waar prostituees zich aanbieden. Maar dit beeld is gestaag aan het verdwijnen. De raamprostitutie neemt af in Nederland, blijkt uit onderzoek van dagblad Trouw.
De afgelopen 15 jaar verdween 1 op de 3 sekswerkplekken achter ramen. In 2010 telde Nederland nog zo’n 1500 ramen, dat zijn er nu dus 1000. Dit komt vooral omdat plekken op last van de gemeente worden gesloten. Zo hebben zij last van vermeende criminaliteit, overlast of plannen om de buurt aantrekkelijker te maken. Ook is een deel van het sekswerk naar internet verplaatst.
Opheffen bordeelverbod
25 jaar geleden werd het algemene bordeelverbod opgeheven: het exploiteren van bordelen was niet langer strafbaar. Het doel was om onvrijwillige prostitutie en kinderprostitutie tegen te gaan. Ook moest het criminele zaken zoals drugscriminaliteit en vuurwapenhandel tegengaan. Sindsdien zijn gemeentes verantwoordelijk voor prostitutiebeleid.
Terwijl de sekswerkplekken achter het raam gestaag verdwijnen, groeit juist de vraag naar de diensten van sekswerkers, zegt André van Dorst (Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven) tegen Trouw: "Terwijl de vraag groeit, neemt het aantal controleerbare en veilige werkplekken af."
Dit is de discussieGoede zaak dat raamprostitutie afneemt?
Journalist Renate van der Zee schreef verschillende boeken over de prostitutie in Nederland. Ze is geen voorstander van welke prostitutie dan ook, omdat veel vrouwen in de seksindustrie worden uitgebuit en dat het volgens haar nooit goed te organiseren is. Wel stelt ze dat raamprostitutie de meest beschadigende vorm is van prostitutie.
Renate van der Zee
Journalist en auteur van verschillende boeken over prostitutie"Bij raamprostitutie gaat het vaak om kwetsbare vrouwen, die in vitrines worden uitgestald. Vaak zijn ze afkomstig uit lagelonenlanden. Soms zijn ze gedwongen, zitten ze daar uit geldnood of zitten ze er omdat ze gemanipuleerd zijn. Zij worden in vitrines uitgestald. Mannen lopen langs en keuren de vrouwen, waarna ze beslissen of ze met zo’n vrouw seks willen hebben of niet. Dat moet je gewoon niet hebben in een geëmancipeerd land."
Tegelijk is de journalist ook niet blij met het nieuws dat de ramen afnemen, want: het lost niks op. Ze stelt dat de seksindustrie is doortrokken van criminaliteit en dat de misstanden zijn toegenomen sinds prostitutie legaal is geworden. Zo kwamen veel Oost-Europese pooiers hier naartoe omdat het hier is toegestaan.
"Prostitutie is gewoon een heel groot ernstig maatschappelijk probleem. Het opheffen van het bordeelverbod heeft niets geholpen en dat is jammer. Je geeft pooiers die uitbuiten wel erg veel vrijheid en de kans om vrouwen uit te buiten. Ook bij een bordeel in loondienst kan er om de hoek een pooier staan die jou uitbuit. Het is gewoon heel moeilijk om een oplossing te vinden voor zo’n moeilijk probleem als prostitutie: het is niet mogelijk om het op een goede manier te organiseren."
Volgens haar zijn ramen geen veilige plek voor prostitutie en hebben zich de meest spraakmakende mensenhandelzaken in Nederland afgespeeld achter ramen.
"Vrouwen werden bewerkt met honkbalknuppels of hadden te maken met gedwongen borstvergrotingen of abortussen. Er zijn vrouwen op hele bloedige manier vermoord in raamprostitutie. Het is niet zo makkelijk om te zeggen: we bieden veilige plekken aan. Het is geen veilige plek, prostitutie is nooit veilig."
In de gemeente Utrecht is raamprostitutie vrijwel geheel verdwenen sinds het legaal is geworden. D66-raadslid Dirk-Jan van Vliet vindt dat absoluut geen goede zaak en pleit voor kleinschalige plekken waar sekswerk is toegestaan.
Dirk-Jan van Vliet
D66-raadslid in gemeente Utrecht"Zolang je sekswerk niet legaal organiseert, zullen de misstanden veel erger en groter zijn. Als je geen vergunning hebt, loop je een groter risico op misstanden. Zo zijn er nu zo’n 500 sekswerkers actief in Utrecht en zij vertellen: 'Wij kunnen niet naar de politie gaan als ons iets overkomt, dan word ik mijn huis uitgezet of komt de gemeente erachter dat ik geen vergunning heb'."
Volgens hem werkt legaliseren juist wel, maar hebben gemeentes het prostitutiebeleid de afgelopen 25 jaar niet goed opgepakt. Zo was er in Utrecht sprake van mensenhandel bij exploitanten, waarna de ramen gesloten werden op last van de gemeente.
"Doordat de gemeenten hun taken niet goed hebben opgepakt, hebben we nu niet voldoende legale werkplekken voor sekswerkers. Dat exploitanten doen aan mensenhandel, is precies iets wat je moet voorkomen. Maar moet je je voorstellen dat zo’n exploitant alleen nog maar in het illegale circuit actief is: daar richt hij meer schade aan. Daarom moeten we inzetten op decriminalisatie."
Hij vindt dat we mensen de vrijheid moeten geven om elk beroep te kunnen uitoefenen, zelfstandig en in veiligheid.
"Als we iets geleerd hebben, is het dat we in grote problemen terecht komen op het moment dat andere mensen voor mensen gaan bepalen wat zij met hun lichaam moeten doen. Als een sekswerker zelfstandig het werk kan uitvoeren, is het de keuze van de sekswerker. Op het moment dat iemand anders voor die persoon gaat beslissen wat hij of zij wel of niet mag doen, zijn we heel ver weg."
Ook in Nederland is vraag naar prostitutie. Maar moeten we prostitutie wel willen als we weten dat er zoveel vrouwen gedwongen worden, is de vraag die journalist Van der Zee. Volgens haar is het simpelweg nooit veilig en is er vaak geen vrije keuze voor vrouwen.
Renate van der Zee
Journalist"Je hoeft niet aan elke vraag te voldoen. Er is ook vraag naar harddrugs, dat gaan we mensen ook niet leveren. Moeten mannen altijd seks kunnen hebben? Is het niet zo dat als mannen seks kopen, dat ze willens en wetens het risico nemen dat ze seks kopen van iemand die gedwongen wordt? Want we weten dat er heel veel vrouwen gedwongen worden."
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister naar Dit is de Dag
In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met journalist Renate van der Zee en Utrechts D66-raadslid Dirk-Jan van Vliet. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Moeten we de 'war on drugs' opgeven en verkoop legaliseren? 'Binnen 50 jaar is cocaïne legaal'
Moeten we de 'war on drugs' opgeven en verkoop legaliseren? 'Binnen 50 jaar is cocaïne legaal'
