Waar stemt burgerlijk Nederland op, en wat zegt dat?

Dit is de situatie

Gaat burgerlijk Nederland weer op een traditionele middenpartij stemmen?

In de opvallende strook die zich diagonaal door Nederland uitstrekt van Zeeland via de Veluwe tot Salland en Twente in het noorden, bestaat nog relatief veel sociale samenhang. Onderzoeker Josse de Voogd noemt dit de 'burgerschapszone' van Nederland. In de afgelopen decennia is hier veel traditioneler gestemd dan in andere delen van het land, vooral CDA, PvdA en VVD. Maar bij de verkiezingen in 2023 veranderde dit: toen stemden deze kiezers uit de burgerschapszone voornamelijk op de BBB, NSC en PVV.

De Voogd viel iets op: in de burgerschapszone wordt meer vrijwilligerswerk gedaan, is er een betere gezondheid én is de opkomst bij de verkiezingen is hoger.

Jarenlang bleef het stemgedrag in deze zone stabiel, maar twee jaar geleden wijzigde dit dus. De vraag is: blijft de verschuiving, of keren deze kiezers terug naar de traditionele, gevestigde middenpartijen?

Wat jouw huis zegt over je stemgedrag

Voor zijn Atlas van Afgehaakt Nederland reisde De Voogd het hele land door. Hij keek niet alleen naar de cijfers, maar ook naar straten en huizen. Wat zeggen gevels, tuinen en dorpspleinen over hoe mensen stemmen?

Volgens De Voogd is de burgerschapszone een soort "aangeharkt Nederland". Mensen letten op elkaar en voelen zich verantwoordelijk voor hun buurt en dorp. En juist daardoor beïnvloeden ze elkaar ook sneller. De Voogd fotografeerde drie typische woningen in de burgerschapszone:

Meer weten?

Kijk Dit is de week

In Dit is de week (EO) gaat presentator Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek. Klik hier om de volledige uitzending te bekijken via NPO Start.

Luister Dit is de week als podcast

Je kunt Dit is de week (EO) ook terugluisteren als podcast. Klik hier om de uitzending af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

• Dit is waarom jij niet (of juist wel) op een christelijke partij stemt

  Dit is waarom jij niet (of juist wel) op een christelijke partij stemt

• PVV-kiezer heeft grootste financiële zorgen: waarom?

  PVV-kiezer heeft grootste financiële zorgen: waarom?