Wat zeggen Top 2000- en Spotify Wrapped-lijstjes over jou?

Sing us a song, you're the piano man

Zo'n 574 miljoen mensen wereldwijd kregen afgelopen week hun Spotify Wrapped 2023 voor de kiezen: een jaaroverzicht waarin je kunt zien welke artiesten, albums, podcasts en genres je het meest hebt beluisterd in het afgelopen jaar. Al je guilty pleasures worden met deze lijst blootgesteld. Misschien heb je dit jaar bijvoorbeeld toch net iets vaker naar Engelbewaarder van Marco Schuitmaker geluisterd dan je dacht. Die staat niet voor niets op nummer drie van de meestbeluisterde nummers in Nederland in 2023:

Ook kan je weer stemmen voor de Top 2000. Ben jij diegene die al jarenlang trouw Bohemian Rhapsody van Queen naar de nummer 1 stemt, of ligt jouw voorkeur toch meer bij Imagine van John Lennon? Of denk je: weg met die oude meuk, het is weleens tijd voor iets nieuws?

Bij beide lijstjes krijg je aan het einde in ieder geval de optie om ze te delen. In appgroepjes, op Instagram of op Facebook, of eigenlijk het liefst allemaal. En mensen maken daar ook gretig gebruik van. 

Waarom delen we onze muziekvoorkeuren?

Maar waarom willen we eigenlijk dat iedereen een inkijkje krijgt in onze muzieksmaak? Volgens Wilbert Mutsaers is het delen van deze jaarlijkse muziekoverzichten een manier waarop we graag laten zien wat onze muzikale identiteit is. Mutsaers was zes jaar lang chef bij Spotify Benelux, maar is sinds kort algemeen directeur bij muziekagentschap Agents After All.

Wilbert Mutsaers Oud-chef van Spotify Benelux

"Het is een kans voor vrienden en collega's om hun goede smaak te tonen en zich te onderscheiden met minder populaire muziek. Mensen doen dit vaak niet eens bewust. Je denkt dat je heel uniek bent, maar op hoog niveau zijn er veel mensen met dezelfde smaak. Je kan ook weer wat ontdekken van andere, soms ook oudere muziek."

0

0

0

Je lievelingsliedjes zeggen dus wel degelijk wat over je identiteit. Mensen koppelen muziek vaak aan hun levensstijl, of gebruiken het om bij een bepaalde groep aan te sluiten en verbondenheid te creëren. Net als mensen dat doen met bijvoorbeeld hun kledingkeuzes. Dat geldt dan vooral voor jongeren, zegt Mutsaers. 

"Naarmate mensen ouder worden, ontwikkelen ze vaak een voorkeur voor muziek uit hun jeugd, rond de leeftijd van 25, waarmee ze zijn opgegroeid. Artiesten zoals Harry Styles en Taylor Swift zijn vooral geliefd bij jongeren, die deze muziek beschouwen als een integraal onderdeel van hun identiteit. Popmuziek blijft onverminderd populair omdat het een essentieel onderdeel is geworden van de opvoeding van iedereen."

0

0

0

Er bestaan ook genoeg stereotypen over liefhebbers van bepaalde muziek-genres. Zo zien we de Rammstein-fan wellicht voor ons als een man met een zwart bandshirt, een baard, en een biertje in de hand. En bij Harry Styles is dat weer een jong gillend tienermeisje. En hoewel het woord stereotype misschien een negatieve lading heeft, kloppen ze soms wel degelijk, zegt Mutsaers.

"Uit kwalitatief onderzoek blijkt dat dergelijke groepen zeker bestaan. Zelf heb ik dit ook opgemerkt tijdens concerten, waar ik regelmatig het publiek observeer. Soms probeer ik te raden welke artiest optreedt door naar het publiek te kijken."

0

0

0

Wat zeggen jouw muziekvoorkeuren over je persoonlijkheid?

Je muzieksmaak zegt bijna álles over je persoonlijkheid, zegt socioloog en singer-songwriter Dick Pels. 

Dick Pels Socioloog en muzikant

"Er zijn zelfs mensen die niet van muziek houden, en dat zegt ook iets over hun identiteit. Je vormt je identiteit gedurende je hele leven, en muziek speelt daarbij een grote rol. Het is sterk verbonden met je hart en wordt beïnvloed door liefde en je gezin, bijvoorbeeld."

0

0

0

Hij onderschrijft wat Mutsaers eerder zei: naarmate je ouder wordt, luister je vooral muziek uit je jeugd.

"Toen ik 75 werd, leek mijn muzieksmaak op een gegeven moment stil te staan, maar het zijn allemaal herinneringen. Ook wat je van huis uit hebt meegekregen en je vriendenkring spelen een rol. Tegenwoordig beïnvloeden streamingdiensten en algoritmes weer wat je hoort. (...) Mensen van mijn leeftijd, de babyboomers, luisteren vooral naar muziek uit de jaren 60 en 70, en niet veel anders. Dat zie je ook in de top 2000. Hoe lager de leeftijd van de stemmers, hoe meer voorkeur voor recentere muziek. Ook is er weinig Nederlandse muziek in de top 2000, maar deze lijst komt denk ik wel in de buurt van de nationale muzieksmaak."

0

0

0

Muziek is ook gebonden aan sociale klassen.

"Heb je een piano thuis? Of boeken? De Franse socioloog Pierre Bourdieu schreef over waardeoordelen en cultureel kapitaal, en dat is ook gebonden aan klassen. Dit geldt ook voor auto's, eten, enzovoort. Vroeger noemden we dit klassen, nu noemen we het bubbels. Mensen kunnen zelfs hun smaak veranderen om hogerop te komen. Het heeft ook te maken met status. Mensen manipuleren soms bijna zichzelf. Waardeoordelen spelen een grote rol."

0

0

0