Let jij op tijdens de veiligheidsinstructies in het vliegtuig? 'Chaos bij het evacueren'
20 juli 2024 · 07:03| Leestijd: 4 min
Update: 30 juli 2024 · 09:41
In dit artikel aan het woord
"Hoe leuk de veiligheidsvideo aanvankelijk ook is, op den duur gaat het vervelen."
"Vaak als er geëvacueerd moet worden zie je toch chaos, bijvoorbeeld omdat mensen hun koffer mee proberen te nemen."
"De vraag is wel, wat hebben luchtmaatschappijen ervoor over? Alles wat je extra doet, kost geld."
In het kort
Veel vliegtuigpassagiers letten niet op tijdens de veiligheidsinstructies. Hoe gevaarlijk is dat? En kunnen vliegmaatschappijen iets doen om beter de aandacht te trekken?
Wat denk jij?
Stelling: 'Ik ken de veiligheidsregels in het vliegtuig goed.'
Aantal reacties: 0
Is jouw antwoord op deze vraag 'Eens'? We dagen je uit: scroll door naar de vliegveiligheidsquiz onderaan dit artikel en test jouw kennis!
Dit is de situatie
Let jij op bij de vliegtuiginstructies?
Wees eerlijk: lette jij tijdens je vorige vlucht op bij de veiligheidsinstructies? En ben je van plan om dat bij je volgende vlucht te doen?
Als jouw antwoord op deze vragen 'nee' is, ben je zeker niet de enige. Uit een peiling van EenVandaag blijkt dat maar 63 procent van de vliegtuigpassagiers oplet tijdens de vliegtuiginstructies.
Een belangrijke reden waarom de ondervraagde reizigers niet opletten is dat ze de veiligheidsvideo's al vaker hebben gezien. Maar blijft die kennis ook hangen? DIT ging naar de aankomsthal van luchthaven Schiphol om reizigers, vers uit het vliegtuig, op hun kennis te testen.
NB: Artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDe veiligheidsprotocollen zijn dus niet voor iedereen duidelijk. Hoe gevaarlijk is dat? En wat zouden kunnen vliegmaatschappijen als KLM, Transavia en TUI kunnen doen om jouw aandacht beter te trekken?
Hoe groot is de kans dat je in een vliegtuigongeluk terechtkomt?
De kans dat je in een vliegtuigongeluk is gelukkig erg klein, zeker als je het vergelijkt met andere vervoersmiddelen.
Joris Melkert, hoogleraar Lucht- en Ruimtevaarttechniek, vertelt aan DIT: 'Het vliegen is echt enorm veilig. Ik zeg altijd: het meest gevaarlijke onderdeel van je vliegreis is de reis met je eigen auto van en naar Schiphol.'
Volgens onderzoek van de Harvard Universiteit heb je een kans van één op de 1,2 miljoen om in een vliegtuigongeluk te komen. De kans om dat je door dat ongeluk om het leven komt is 1 op de 11 miljoen. Ter vergelijking: de kans dat je sterft in een auto-ongeluk is 1 op 5000.
Dit is de discussie
Is niet opletten echt zo erg?
We begrijpen het: het is nu eenmaal verleidelijk om bij aanvang van je vliegreis naar Griekenland of Zwitserland direct te vluchten naar dromenland. Of Videoland. Zeker als je die veiligheidsvideo al vaker gezien hebt. Volgens Judith van Nimwegen, copiloot bij Norwegian, blijft het echter heel belangrijk om bij elke instructie even op te letten. Ze vertelt aan DIT:
"Mensen die weinig vliegen letten doorgaans goed op, maar mensen die vliegen gewend zijn doen heel vaak alsof ze alles al weten. Terwijl een ander type vliegtuig een andere manier kan hebben om de nooduitgangen te openen bijvoorbeeld. Ook wil je graag weten of je dichtstbijzijnde nooduitgang voor of achter je is."
"Ik zei pas nog tegen een collega: passagiers zouden eigenlijk training moeten krijgen voordat ze gaan vliegen. De crew is natuurlijk goed getraind, maar vaak als er geëvacueerd moet worden zie je toch chaos, bijvoorbeeld omdat mensen hun koffer mee proberen te nemen."
Joris Melkert, hoogleraar Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft, ziet net als Judith dat passagiers in noodgevallen verkeerd kunnen handelen. Dat kan levensgevaarlijk zijn, benadrukt hij:
"Je moet bij een noodevacuatie in 90 seconden, dus in anderhalve minuut, met z'n allen het vliegtuig uit kunnen zijn. Als de instructies worden gevolgd, kan dat. (…) Maar bij evacuaties zien wij ook dat mensen bijvoorbeeld tegen de regels in hun koffer mee proberen te nemen. Dat levert vertraging op, en dan haal je de 90 seconden niet. Dan kunnen mensen doodgaan - niet omdat het zo'n heftige crash is, maar omdat ze bij brand niet snel genoeg kunnen vluchten. Het helpt écht om te doen wat je verteld wordt en de instructies te onthouden."
Dat mensen niet opletten is dus gevaarlijk, maar wél psychologisch verklaarbaar. Jeroen Lemmens, communicatiewetenschapper aan de Universiteit van Amsterdam, vertelt aan DIT:
"Zowel de boodschap als vorm van veiligheidsvideos is elke keer hetzelfde, waardoor interesse (en de motivatie om op te letten) verdwijnt – en zelfs om kan slaan in desinteresse of walging. Hoe leuk de veiligheidsvideo aanvankelijk ook is, op den duur gaat het vervelen. Zelfs je favoriete nummer gaat je de keel uithangen als je het honderd keer gehoord hebt."
Wat kunnen vliegmaatschappijen doen?
Als mensen weigeren op te letten... Wat moeten vliegmaatschappijen dan doen? Volgens Lemmens zijn er meerdere opties. Het kan bijvoorbeeld helpen om passagiers actief bij de veiligheidsinstructies te betrekken, of om ze extra bewust te maken van de risico's die ze lopen als ze de instructies niet goed volgen.
"Interactiviteit zorgt voor meer betrokkenheid, gedenkwaardigheid en versterkt autonomie. Maak bijvoorbeeld een (verplichte) quiz of andere interactieve video die passagiers eenvoudig kunnen voltooien. Of, stel je voor, luchtvaartmaatschappijen kunnen zo'n veiligheidsquiz een vereiste maken voor toegang tot de films en series op je vliegtuigscherm. Dan zal vrijwel iedereen gemotiveerd zijn om die quiz zo snel mogelijk te voltooien."
"Verder trekt negatieve inhoud meer aandacht dan positieve inhoud. Hoewel ik begrijp dat vliegtuigmaatschappijen hun passagiers niet onnodig bang willen maken, zou het tonen van negatieve gevolgen wel helpen bij het trekken van aandacht, het verwerken van informatie en het onthouden van deze informatie."
Melkert ziet ook meerdere mogelijkheden om veiligheidsinstructies te verbeteren. De vraag is echter wel of veiligheidsinstructies in het budget van de vliegmaatschappijen passen. De commerciële luchtvaart is, vertelt Melkert, een 'marginale industrie':
"In onderzoeken is zeker aangetoond dat interactieve veiligheidsinstructies goed werken. Het tonen van beroemdheden in de veiligheidsinstructies en het gebruik van humor helpt ook. De vraag is natuurlijk wel, wat hebben luchtvaartmaatschappijen ervoor over? Alles wat je extra doet, kost meer geld."
Er wordt in Nederland hier en daar al geëxperimenteerd met innovatieve veiligheidsvideo's. Op TUI-vluchten met de Boeing 787 Dreamliner wordt een video getoond met spannende achtervolgingsscènes en actiefilm-achtige beelden in o.a. New York, Egypte, China en India. Een woordvoerder van de reisorganisatie vertelt waarom zij ervoor kozen om een 'zeer entertainende' instructie te maken:
"We vonden het belangrijk om een veiligheidsfilm te maken die duidelijk de essentiële veiligheidsinformatie gaf en tegelijkertijd onderhoudend was, zodat we de aandacht van de passagiers vasthouden. Ook willen we voortbouwen op het vakantieplezier van onze klanten - we zijn tenslotte een reisorganisatie."
Passagiers hebben zelf ook ideeën over de instructies verbeterd kunnen worden. Bekijk hieronder de reacties van reizigers op Schiphol.
Let op: artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenPraat mee
Hoe kunnen vliegmaatschappijen zorgen dat passagiers beter op de veiligheidsinstructies letten?
Test jouw kennis
Doe de vliegveiligheidsquiz!
Weet jij precies wat je moet doen bij noodsituaties in de lucht? Klik op de link hieronder om jezelf te testen.
