Studenten zijn opgelucht: de lang­stu­deer­boe­te wordt afgeschaft

De coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB hebben aan de oppositie voorgesteld om de langstudeerboete voor studenten te schrappen. Deze maatregel moeten ervoor zorgen dat de onderwijsbegroting door de Eerste Kamer komt. Het plan werd woensdag besproken met oppositiepartijen D66, CDA, ChristenUnie, SGP en JA21.

Waarom wordt de langstudeerboete geschrapt?

Het kabinet wilde eigenlijk 2 miljard euro bezuinigen op onderwijs, maar de oppositie was het daar totaal niet mee eens. Anderhalve week geleden vroeg de oppositie om 1,3 miljard euro van de 2 miljard euro aan bezuinigingen op Onderwijs, Cultuur en Wetenschap terug te draaien. Ze dreigden tegen de onderwijsbegroting te stemmen als dat niet zou gebeuren.

De coalitie bood had daarvoor al aangeboden om 363 miljoen euro van de bezuinigingen terug te draaien, maar dat vonden de oppositiepartijen te weinig. Het nieuwe voorstel verhoogt dit bedrag naar 650 miljoen euro.

De langstudeerboete, een regeling die studenten financieel bestraft als ze langer over hun studie doen, wordt met dit voorstel geschrapt. Dit kost 282 miljoen euro en betekent een grote opluchting voor veel studenten.

Hoe wordt dit gefinancierd?

Er zijn echter ook nog vragen over hoe de overheid 650 miljoen euro van de bezuinigingen gaat aftrekken. JA21-leider Joost Eerdmans benadrukte na afloop van het overleg dat de oppositie nog niet weet hoe de coalitie de extra uitgaven wil financieren. Het schrappen van de langstudeerboete is namelijk lang niet genoeg.

De coalitie heeft tot nu toe gesuggereerd dat een deel van het geld vrijkomt door het (grotendeels) beëindigen van andere overheidsprogramma’s, zoals de maatschappelijke diensttijd. De christelijke partijen hechten veel waarde aan dit overheidsprogramma, dat bedoeld is om jongeren vrijwilligerswerk te laten doen. In het hoofdlijnenakkoord is afgesproken om de maatschappelijke diensttijd af te schaffen en daarmee 200 miljoen euro bezuinigen, maar de coalitie stelt nu voor om een budget van 110 miljoen euro hiervoor over te houden.

Studenten reageren op afschaffen langstudeerboete

Veel studenten zijn opgelucht dat het kabinet de langstudeerboete inderdaad lijkt in te trekken. "Het hangt kwetsbare studenten als een molensteen om de nek. Maar het echte gevecht is nog niet gewonnen", vindt voorzitter Abdelkader Karbache van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). Het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) zegt dat het als een overwinning voelt, "studenten kunnen nu weer gaan studeren zonder angst voor een boete."

Karbache noemt het bericht "bitterzoet" en wijst erop "dat taalopleidingen verdwijnen, dat de basisbeurs omlaag is gegaan en dat niet alle studenten van de pechgeneratie een tegemoetkoming hebben gekregen voor het leenstelsel. We staan nog altijd met 3-0 achter". Hij wil onder meer dat de basisbeurs omhoog gaat en dat alle hbo'ers recht krijgen op een stagevergoeding.

'Buitenproportionele financiële straf'

ISO-voorzitter Mylou Miché zegt dat het intrekken van de langstudeerboete voorkomt dat studenten "buitenproportioneel financieel worden gestraft" en dat ze nu ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. "Deze boete zou de kansengelijkheid en de financiële positie van studenten juist verder onder druk hebben gezet. We zijn opgelucht dat de boete van tafel is geveegd, want studeren moet gaan over leren en ontwikkelen, niet over angst hebben vanwege het zo snel mogelijk moeten voltooien van een studie."

Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast

In het radioprogramma Dit is de Dag (EO) gaan Mona Keijzer en Sophie Hermans, die namens BBB en de VVD aan de onderhandelingstafel zaten, met Tijs van den Brink in gesprek over het regeerakkoord. Luister het gesprek hier terug of via jouw favoriete podcast-app: