Zaanse Schans vraagt flinke entreeprijs in strijd tegen massatoerisme: goed plan?
13 mei 2025 · 16:21| Leestijd:3 min
Update: 13 mei 2025 · 16:38
In dit artikel aan het woord
"Je kunt geld vragen en alsnog het gevoel hebben dat je in een dorp rondloopt. Net als in Venetië."
"Die €17,50 vind ik realistisch."
In het kort
Wat voor een toerist een unieke ervaring kan zijn, betekent voor inwoners van Zaanstad parkeeroverlast, drukte en slijtage aan erfgoed. Om de balans te herstellen, wil de gemeente Zaanstad vanaf april 2026 een entreeprijs invoeren van €17,50 voor bezoekers van de Zaanse Schans. Een goed idee of toeristje pesten?
Samenvatting van DIT artikel
De Zaanse Schans is overbelast door toerisme, vooral in de zomermaanden, wat leidt tot overlast voor bewoners. Om de drukte te verminderen, stelt de gemeente een entreeprijs van €17,50 voor, met opbrengsten voor onderhoud en handhaving. Het plan is gebaseerd op vergelijkbare maatregelen in steden zoals Venetië. Hans van der Steeg gaat erover in gesprek met Marieke Verweij, directeur van het Zaans Museum en Jan van der Borg, hoogleraar toerisme aan de universiteit van Leuven in Geld of je leven (EO).
Wat denk jij?
Vind jij het goed dat we in Nederland meer geld gaan eisen van toeristen?
Overbelasting door toeristen
De Zaanse Schans is een van de populairste toeristische attracties van Nederland, met jaarlijks meer dan 1,8 miljoen bezoekers. Vooral in de maanden april, mei, juli en augustus is het zo druk dat het gebied volgens experts ver over de toeristische draagkracht heen gaat. Dat leidt niet alleen tot overbelasting van infrastructuur, maar ook tot ergernis bij bewoners van omliggende wijken, waar toeristen soms hun camper op privéopritten parkeren.
De voorgestelde entreeprijs van €17,50 moet een deel van die drukte afremmen. Bovendien wil de gemeente de inkomsten gebruiken voor onderhoud van het erfgoed en betere handhaving. Het plan is gebaseerd op aanbevelingen uit onderzoek en vergelijkbare maatregelen in steden als Venetië.
Dit is de discussieVerzet door ondernemers
Er is echter felle kritiek van ondernemers op de Zaanse Schans. Zij vrezen als gevolg van de entreeprijs onder andere omzetverlies, dat het karakter van het gebied verandert in een ‘commerciële attractie’ en dat gezinnen worden weggejaagd. In een brief aan de gemeente brachten ze tien bezwaren naar voren, waaronder zorgen over afnemende bezoekersaantallen, de impact op hun vrije toegang tot het gebied, en het feit dat de heffing een onrechtvaardige drempel zou vormen voor spontane dagjesmensen. Volgens Marieke Verweij, directeur van het Zaans Museum, is het niet waar dat de Zaanse Schans zijn open karakter gaat verliezen door deze maatregel, vertelt ze in Geld of je leven (EO):
Marieke Verweij
Directeur van het Zaans Museum"Openbaar karakter verliest het niet, want je kunt geld vragen en alsnog het gevoel hebben dat je in een dorp rondloopt. Dat is de bedoeling. Dat zie je ook terug in Venetië. Er staan geen hekken en dat gaat ook niet zo op de Zaandse Schans gebeuren."
Daarnaast vindt ook Jan van der Borg, hoogleraar toerisme aan de universiteit van Leuven, dat het een realistische prijs is om te vragen:
Jan van der Borg
Hoogleraar toerisme aan de universiteit van Leuven"Die €17,50 vind ik realistisch. Het is een soort tarief waarmee je de aantallen toeristen naar beneden kan drukken eigenlijk. Bijvoorbeeld de mensen die niet bewust voor de Zaanse Schans komen, maar alleen om een selfie te trekken."
Van der Borg stelt dat er een fantastische win-win situatie kan ontstaan als de ondernemers, bewoners en gemeente met elkaar in gesprek gaan.
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister naar 'Geld of je leven'
In Geld of je leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ookWeeshuistoerisme: “Het schaadt kinderen meer dan dat het helpt…”
Weeshuistoerisme: “Het schaadt kinderen meer dan dat het helpt…”Een oefenbasis voor F-35 straaljagers in Groningen: een goed idee?
Een oefenbasis voor F-35 straaljagers in Groningen: een goed idee?
