Zorgen om over­win­nings­plan Zelensky: 'Dit leidt tot een Derde We­reld­oor­log'

Zelensky legt 'overwinningsplan' voor aan bondgenoten

De afgelopen dagen waren spannend voor Oekraïne: president Zelensky schoof aan bij de Europese Unie en de NAVO om zijn langverwachte overwinningsplan te presenteren.

In het plan wordt in vijf hoofdpunten uitgelegd wat Oekraïne nodig heeft om de oorlog met Rusland te beëindigen. Het lijkt vooral een roep om extra (wapen)steun van het Westen: Zelensky wil onder andere dat Oekraïne zo snel mogelijk uitgenodigd wordt voor een NAVO-lidmaatschap en dat het Oekraïense leger toestemming krijgt om Rusland aan te vallen met westerse langeafstandsraketten.

Zelensky hoopt dat Rusland zich openstelt voor vredesonderhandelingen als deze maatregelen worden doorgevoerd. "Het kan mogelijk zijn om de oorlog voor het einde van volgend jaar te beëindigen", stelt de Oekraïense president.

Wat er met het overwinningsplan gaat gebeuren, is nog even afwachten. NAVO-chef Mark Rutte noemt het plan "een goed signaal", maar zegt ook dat hij het op dit moment nog niet volledig steunt. De komende periode zullen de NAVO, de Europese Unie en westerse regeringsleiders zich verder buigen over de voorstellen.

Moet het Westen instemmen met het overwinningsplan van Oekraïne?

Moet het Westen akkoord gaan met het overwinningsplan, of zal de oorlog daardoor alleen maar verder uit de hand lopen? In Dit is de Dag (EO) gaan voormalig Tweede Kamerlid Harry van Bommel en oud-Commandant der Strijdkrachten Mart de Kruif daarover in gesprek.

De grote vraag: moet Oekraïne bij de NAVO?

Het eerste - en, wellicht, belangrijkste - punt uit Zelensky's plan is dat Oekraïne toegelaten moet worden tot de NAVO. Maar doen NAVO-lidstaten daar goed aan?

Tweede Kamerlid Harry van Bommel vreest dat de oorlog alleen maar erger wordt als de NAVO een akkoord geeft. Hij vertelt:

000

scherm sluiten

000

Harry van Bommel

Voormalig Tweede Kamerlid namens de SP

"Een NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne leidt tot een Derde Wereldoorlog. Willen we dat, om Poetin een lesje te leren? Het lijkt me geen verstandige om daarvoor een wereldoorlog te ontketenen met een nucleaire macht, [Rusland, red.]."

000

Oud-generaal Mart de Kruif zou Oekraïne op dit moment ook nog niet uitnodigen voor een NAVO-lidmaatschap. Hij denkt echter niet dat de oorlog zo zal escaleren als het Westen een grotere vuist maakt tegen de Russische president Poetin.

000

scherm sluiten

000

Mart de Kruif

Oud-Commandant der Strijdkrachten

"De kans op een Derde Wereldoorlog lijkt me buitengewoon klein. Poetin zal echt wel zijn knopen tellen als hij ziet dat het Westen eensgezind en vastberaden Oekraïne steunt."

000

Moet Oekraïne meer militaire steun krijgen?

Harry van Bommel en Mart de Kruif zijn het er dus over eens dat Oekraïne (nog) geen NAVO-lid moet worden.

Maar... De Kruif vindt wél dat het Westen gehoor moet geven aan Zelensky's roep om extra militaire steun. Daarbij moet Oekraïne volgens de oud-generaal meer mogelijkheden krijgen om Rusland aan te vallen met westerse wapens. Zelensky kan namelijk niet vechten 'met één hand op de rug', stelt De Kruif.

000

scherm sluiten

000

Mart de Kruif

Oud-Commandant der Strijdkrachten

"Poetin voert een totale oorlog; hij gebruikt alles wat hij heeft om te winnen. Dat moet Oekraïne ook kunnen. Oekraïne is een vrij land van 44 miljoen inwoners met een democratisch gekozen regering, en als wij hen niet de middelen geven om te vechten... Dan zegt dat heel veel over ons. En dan maakt mij dat angstig."

000

Van Bommel is het daar niet mee eens. Om de oorlog op te lossen, moeten we toewerken naar een staakt-het-vuren. Als wij de oorlog 'voeden met westerse wapens', raken vredesonderhandelingen volgens hem alleen maar verder uit zicht.

000

scherm sluiten

000

Harry van Bommel

Voormalig Tweede Kamerlid namens de SP

"Ik vind dat je geen wapens moet leveren zonder dat er ook tegelijkertijd een diplomatiek traject is. Dat er onderhandeld wordt. Mogelijk over gebiedsruil, mogelijk over uitruil van gevangenen, veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Maar wat er nu gebeurt is vechten tot de laatste Oekraïner."

000

Volgens De Kruif is diplomatiek overleg met de Poetin helemaal geen optie. 'Poetin denkt niet in ratio, maar in macht', stelt hij:

000

scherm sluiten

000

Mart de Kruif

Oud-Commandant der Strijdkrachten

"Zelfs als er een wapenstilstand zou komen aan het front, zou Poetins ambitie om Oekraïne onder controle te krijgen overeind blijven. Het enige wat helpt - het enige waar Poetin naar luistert - is een eensgezinde en militaire tegenmacht. (...) We moeten ernaar streven om Oekraïne militair zó sterk te maken dat de Russen zelf naar de onderhandeltafel komen."

000

Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met oud-generaal Mart de Kruif en Harry van Bommel, voormalig Tweede Kamerlid voor SP. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Oekraïne lijkt onze steun te verliezen: hoe zorgelijk is dat?

  Oekraïne lijkt onze steun te verliezen: hoe zorgelijk is dat?

• Is er kans op een derde wereldoorlog?

  Is er kans op een derde wereldoorlog?

• Wat kan jij doen tegen polarisatie rondom de oorlog tussen Israël en Hamas?

  Wat kan jij doen tegen polarisatie rondom de oorlog tussen Israël en Hamas?