
Waarom stemmen zoveel mensen PVV? 'Mensen voelen zich constant afgewezen'
4 november 2025 · 21:00| Leestijd:3 min
Update: 4 november 2025 · 21:00
In het kort
De PVV regeerde bijna een jaar, maar kreeg weinig voor elkaar. Toch stemden 1,7 miljoen mensen op de partij vorige week. Waarom? Electoraal geograaf Josse de Voogd weet alles van kiezersgroepen en heeft een verklaring.
Wat denk jij?
Welke coalitie heeft jouw voorkeur?
In De Ongelooflijke Podcast schoof De Voogd ruim anderhalf uur aan om de uitslag van de verkiezingen te duiden. Hij heeft best begrip voor veel PVV-stemmers. Vaak zijn het mensen met financiële kwetsbaarheid: "Dat geldt niet voor alle stemmers, sommige zijn welvarend, maar er is wel echt een duidelijke oververtegenwoordiging. Daarvoor moet je vaak wat dieper kijken dan alleen inkomen", zegt De Voogd.
In gebieden waar vroeger industrie zat en nu niet meer, wordt vaak veel PVV gestemd. De mensen die daar wonen hebben wel werk, maar het is veel onzekerder werk dan in die vroegere fabrieken. De Voogd geeft de logistiek als voorbeeld: een vrachtwagenchauffeur werkt vaak gedwongen als ZZP’er. "Ze hebben vaak geen vaste collega’s en geen zekerheid. Je kunt daar heel moeilijk een huis mee kopen."
De Voogd omschrijft deze grote groep als 'mensen uit een lage inkomensklasse die een sprongetje omhoog hebben kunnen maken, maar ook de eerste zijn die eruit vliegen bij een tegenslag.'
De PVV scoort gemiddeld beter in steden dan op het platteland. Ook daar heeft De Voogd een verklaring voor: op het platteland is de sociale samenhang groter. "Als jij in een dorp in Friesland woont en even de rekeningen niet kunt betalen, maar je hebt wel familie die kan bijspringen en je gaat ook nog naar de kerk, dan zijn er altijd reservelijnen om je op te vangen. De groep die op de PVV stemt, heeft dat minder, ook al kunnen ze in de cijfers hetzelfde inkomen hebben."
Josse de Voogd
Electoraal georgraaf"Waarom zouden ze mij aannemen als ze tien Polen kunnen laten invliegen tegen slechtere voorwaarden?"
Buitenlanders zijn concurrentie
Geert Wilders van de PVV keert zich vaak tegen buitenlanders. Dit slaat aan bij de groep waar De Voogd het over heeft, omdat ze buitenlanders als 'concurrentie' zien. "Waarom zouden ze mij aannemen als ze tien Polen kunnen laten invliegen tegen slechtere voorwaarden?"
Met wonen zie je ook die competitie, zegt hij. "Bij mensen aan de bovenkant gaat dat volledig langs ze heen. Ik woon zelf in sociale huur en dan zie je een ander Nederland dan mensen die bij instituties werken", vertelt De Voogd, die zelf een chronische aandoening heeft en daarom niet zoveel kan werken.
Hij vertelt een anekdote: "Ik was laatst bij een sociale werkvoorziening en de directeur vertelde dat iedereen daar PVV stemt. Hij zei: mensen hebben het gevoel dat hun positie toch niet beter gaat worden. De ongelijkheid is min of meer geaccepteerd. Ze leven net op het randje, aan een zijden draadje. En dan komt links met migratie die het nog nét even moeilijker maakt."
De mensen hebben echter vaak het gevoel dat ze deze mening niet mogen hebben. Hun standpunten worden door veel anderen niet als legitiem gezien. "Ze voelen zich afgewezen."
Praat mee
Hoe voel je je na het lezen van dit artikel en wil je nog iets kwijt?
Gratis inloggen
Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.
Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.
Hulp nodig?
Check de veelgestelde vragen.
Dit maakten we ook
- Tijs van den Brink wordt officieel Tweede Kamerlid: 'Voelt als eerste schooldag'
Tijs van den Brink wordt officieel Tweede Kamerlid: 'Voelt als eerste schooldag'
- D66 en CDA mogelijk in nieuwe coalitie: komen ze er samen uit op medisch-ethisch vlak?
D66 en CDA mogelijk in nieuwe coalitie: komen ze er samen uit op medisch-ethisch vlak?
Dit zijn de makers
Meest gelezen
- Jerne (16) is mantelzorger voor zijn broertje: 'Ik ben het gewend veel te helpen'
Jonge mantelzorgers
Jerne (16) is mantelzorger voor zijn broertje: 'Ik ben het gewend veel te helpen'
- Was de uitspraak van Rob Jetten over prinses Amalia seksistisch? 'Ik viel over het woord kerels'
Dit is de week podcast: Praat mee
Was de uitspraak van Rob Jetten over prinses Amalia seksistisch? 'Ik viel over het woord kerels'
- Protestlied tegen AZC stijgt in de hitlijsten 'Iedereen kan dit maken en dat is een risico'
Rechtse klanken klinken
Protestlied tegen AZC stijgt in de hitlijsten 'Iedereen kan dit maken en dat is een risico'
Lees ook
- Verbod op gebedsoproepen van moskeeën? 'Dan ook geen kerkklokken meer'
Klokken of kalmte?
Verbod op gebedsoproepen van moskeeën? 'Dan ook geen kerkklokken meer'
- Na zijn eigen psychoses helpt Jeroen nu anderen: 'We moeten er meer voor elkaar zijn'
Van verward naar verlicht
Na zijn eigen psychoses helpt Jeroen nu anderen: 'We moeten er meer voor elkaar zijn'
- Bestaat er zoiets als een joods-christelijke cultuur in Nederland?
Dit is de week: Praat mee
Bestaat er zoiets als een joods-christelijke cultuur in Nederland?












