Van Santiago tot Mekka
Hoort een bedevaart door je zorgverzekering betaald te worden?
10 mei 2024 · 10:58
Update: 10 mei 2024 · 13:21
In gesprek met
Thomas Quartier
Monnik
"Er is ook zoiets als geestelijke en spirituele gezondheidszorg."
Jason Bhugwandass
Ervaringsdeskundige
"Zonde dat het uit de verzekering gaat."
Inge
Zeewolde
"Dan moet je ook een genezingsconferentie vergoeden."
In het kort
Heb jij weleens een bedevaart overwogen? Dan moet je snel kiezen, want dit is het laatste jaar dat een zorgverzekeraar pelgrimstochten vergoedt. Is dat terecht of valt zo'n bedevaart onder geestelijke gezondheidszorg? Een gesprek bij Dit is Nederland (EO).
Wat denk jij?
Heb jij een pelgrimstocht gelopen?
Dit is de situatie
Bedevaart naar verre oorden wordt vergoed door CZ
Wandelschoenen, een backpack en water: als je een pelgrimstocht wil lopen moet je je goed voorbereiden. Het is fysiek namelijk een zware wandeltocht. Mentaal kan het ook heel wat van je vragen. Toch zijn er heel wat mensen die zo'n bedevaart doen. Elk jaar reizen gemiddeld 6 miljoen katholieken vanuit de hele wereld naar bedevaartsoord Lourdes in Frankrijk. In 2019 ondernamen 2,5 miljoen gelovigen een bedevaart richting Mekka.
Is er verschil tussen een bedevaart en een pelgrimstocht?
Vaak doen mensen een bedevaart of pelgrimstocht vanuit een geestelijk doel. De lange wandeltocht geeft ruimte om na te denken over jezelf, het leven en God. Het is dan ook vaak verbonden aan een religieus doel.
Bijna tachtig jaar lang biedt zorgverzekeraar CZ een bedevaartstocht naar Lourdes aan. De zorgverzekeraar heeft dit altijd gedaan vanwege de katholieke wortels. Ooit werd die zelfs helemaal vergoed. Nu gaat CZ daarmee stoppen. Dat vertelt de zorgverzekeraar aan de redactie van Dit is Nederland. Is dat terecht, of zou de vergoeding moeten blijven bestaan?
Waarom stopt CZ met het aanbieden van deze regeling?
- Er komt steeds meer kritiek van klanten die het oneerlijk vinden. Er is een voorbeeld van klant die belt: 'Dan wil ik een vergoeding voor de kosten van mijn hond want die geeft mij ook een goed gevoel.' Ook komt er kritiek van mensen die niet religieus zijn of een andere religie aanhangen. Want waarom wordt een bedevaart naar Mekka bijvoorbeeld niet vergoed?
- Ook de overheid speelt een rol bij het stoppen van deze regeling, vertelt CZ aan de redactie: de overheid eist steeds meer dat CZ, de zorgverzekeraars, sturen op passende zorg. Dat heeft te maken met de hoge en stijgende zorgkosten. De zorg moet dus doelmatig zijn en duidelijk bijdrage aan de gezondheid. Daar vallen deze bedevaartstochten niet onder. Het effect is niet onderzocht en volgens CZ ook niet goed meetbaar.
Dit is de discussie
Bedevaart terecht weg uit zorgverzekering van CZ?
In Dit is Nederland (EO) legt monnik Thomas Quartier uit waarom hij vindt dat een bedevaartstocht wél thuishoort in een zorgverzekering.
"Er is ook zoiets als geestelijke en spirituele gezondheidszorg, en die mogen we niet vergeten. (...) Als ik in een existentiële crisis zit, hoef ik niet fysiek ziek te zijn. Maar het is wel zaak van de zorgverzekeraar om ervoor te zorgen dat ik gesteund word."
Kijker Inge uit Zeewolde is het daar niet mee eens. Een bedevaart is een uiting van een religie. Dan kan je van alles gaan vergoeden, vindt Inge.
"Lourdes heeft met geloof te maken. Dan zou je ook een deelname aan een genezingsconferentie moeten vergoeden."
Monnik Quartier kijkt daar anders naar. Een bedevaart is soms het juiste 'geneesmiddel' voor een existentiële crisis, vindt hij. Het is gewoon niet zo meetbaar als medicijnen kunnen zijn.
"Ik pleit voor een verruiming van het perspectief van wat je moet vergoeden. Het is niet meetbaar. Je kunt niet zo maar afmeten: ‘Nou, dit is de behandeling. Naar Luca. En dit is het effect.’ Wij denken dat je alles maar precies moet kunnen kwantificeren. Ik denk dat het wel degelijk een besparend effect gaat hebben, omdat mensen een veel grotere veerkracht krijgen en beter in hun leven staan."
Jason Bhugwandass herkent dat. Hij bracht een periode door op de gesloten afdeling van de jeugdzorg. Daar ging heel veel mis en is ontzettend traumatisch voor hem geweest. Om alle jongeren te helpen die in hetzelfde hebben meegemaakt én om dit in de toekomst te voorkomen, schreef hij ‘Eenzaam gesloten’, een onderzoeksrapport over de problematiek in de jeugdzorg.
Een pelgrimstocht hielp hem beter dan de psychiatrie ooit heeft gedaan, zegt Jason.
"Zonde dat het uit de verzekering gaat. Ik heb zelf mogen ervaren dat pelgrimstochten in mijn geval beter deëscaleren dan opnames in de psychiatrie. En het is vele malen goedkoper."
Wat denk jij?
Hoort een bedevaart bij een zorgverzekering?
Dit is het debat
Bekijk de uitzending
Benieuwd naar het hele gesprek in Dit is Nederland (EO) over dit onderwerp? Kijk dan hieronder naar de uitzending. En wil je meer afleveringen zien? Ga dan naar NPO Start.
