Anna ging voor een depressie naar de psycholoog - het bleek ADHD te zijn

Het gebruik van ADHD-medicatie blijft stijgen, vooral onder vrouwen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS. Die stijging hangt samen met een groeiend aantal diagnoses, vaak op volwassen leeftijd.

Waar ADHD lang werd gezien als een ‘jongensprobleem’, blijkt nu dat veel vrouwen jarenlang onopgemerkt met de symptomen rondliepen. Ze pasten zich aan, trokken zich terug of kregen de diagnose depressie of angst. Pas als die klachten aanhielden of verergerden, werd verder gekeken. Soms kwam dan onverwacht aan het licht: het is ADHD.

Frustratie en onbegrip

Je ziet bij veel mensen met ADHD dat ze vastlopen met botsingen met de samenleving, met de wereld om hen heen. De wereld lijkt niet goed afgestemd op hoe zij denken, voelen en werken. Dat zorgt vaak voor frustratie, onbegrip en het gevoel dat je niet voldoet aan de norm.

Voor Anna Sarbo was dat gevoel heel herkenbaar. "Je krijgt dan makkelijk de overtuiging: wie ik ben, is eigenlijk niet oké." Op de middelbare school kon ze zich aardig redden – sociaal was ze sterk en ze wist zich aan te passen. "Ik had mijn radartjes en zintuigen volledig afgestemd op mijn omgeving. Daardoor werd ik heel goed in sociale contacten," vertelt ze.

Anna Sarbo

Ontdekte later dat ze ADHD heeft

"Op school werd vaak tegen me gezegd: ‘Anna, er zit meer in jou dan je laat zien.’ Ik wist dat ook wel, maar ik had geen idee hóé ik dat eruit moest halen."

De ADHD-diagnose

Maar ondertussen liep ze op andere vlakken vast. "Ik had werkelijk geen idee hoe ik moest leren voor een toets of een werkstuk moest maken. Dat kon ik echt niet." Haar vlotte babbel hielp haar een tijd vooruit, maar naarmate de eisen groeiden, werkte dat niet meer. "Op school werd vaak tegen me gezegd: ‘Anna, er zit meer in jou dan je laat zien.’ Ik wist dat ook wel, maar ik had geen idee hóé ik dat eruit moest halen." Goedbedoelde adviezen werkten averechts. “Die helpen misschien Pietje, Jantje en Lisa, maar niet mij.”

Pas op haar negentiende, toen ze met ernstige depressieve klachten bij de psycholoog belandde, viel het kwartje. "We gingen mijn gedrag en reacties analyseren en toen kwam ADHD ter sprake. Ik herkende me er meteen in." Anna begon met medicatie en merkte dat het haar hielp haar studie af te maken. Toch voelde het niet goed. "Ik had het gevoel dat ik mijn creatieve denkvermogen kwijtraakte. Ik functioneerde wel beter, maar was mezelf niet meer."

Leven zonder medicatie

Ze besloot te stoppen met medicatie en zich te richten op het leren kennen van zichzelf. "Wat werkt wél voor mij? Hoe leer ik, waar krijg ik energie van, wat helpt me ontspannen, en welke mensen doen me goed?"

Inmiddels heeft ze veel meer grip op haar leven zonder medicijnen. "Ik weet waar mijn stress vandaan komt en hoe ik het kan keren. Welke gedachten me helpen en welke niet. Die inzichten betekenen meer voor mij dan welke medicatie dan ook."

Voor Anna is de belangrijkste les dat ADHD haar niet definieert. "Je bént niet je ADHD – je bent zoveel meer dan dat. En mensen hoeven niet gefixt te worden."

Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast

In Dit is de dag (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met Anna Sarbo (ADHD Nederland), Laura Batstra (hoogleraar Orthopedagogiek) en Jacqueline van de Sande (ADHD coach). Beluister de uitzending hieronder als podcast.

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Steeds meer vrouwen slikken medicatie voor ADHD: 'Voorlichting is te rooskleurig'

  Steeds meer vrouwen slikken medicatie voor ADHD: 'Voorlichting is te rooskleurig'