Steeds meer vrouwen hebben ADHD: 'Ik heb het mijn hele leven fantastisch kunnen maskeren'

Ilse van Es is oprichtster van De Dopamina’s, een online platform voor vrouwen met ADHD. Ze maakt een podcast over het onderwerp, schrijft blogs én organiseert evenementen voor gelijkgestemden. "Had ik dit maar gehad toen ik jong was", vertelt Ilse. Ze was 30 toen ze de diagnose kreeg. "Ik was een hele onzekere vrouw die zichzelf enorm onderschatte."

Op verschillende punten in haar leven liep ze vast. "Ik hopte bijvoorbeeld vaak van baan naar baan, omdat ik er snel op was uitgekeken. En omdat leren uit boeken niet voor mij was weggelegd, had ik een functie onder mijn niveau." Toen ze ontdekte dat ze ADHD had, ging er een wereld voor haar open. "Ik voelde me niet meer dom of gek. Er was een verklaring voor hoe ik mij voelde."

Stuiterbal

Veel vrouwen ontdekken pas op latere leeftijd dat ze ADHD hebben. "Ik heb het mijn hele leven lang fantastisch goed kunnen maskeren", legt Ilse uit. De stoornis uit zich bij mannen namelijk heel anders dan bij vrouwen. "Mensen denken aan dat stuiterbal jongetje in de klas. Maar het is bij vrouwen vaak de innerlijke chaos, het altijd aanstaan, het nooit kunnen ontspannen. Altijd het gevoel hebben dat je achter de feiten aanloopt en het niet goed genoeg doet." Dat maakt dat sommige vrouwen tegen een grens aanlopen. "Je gedachten draven maar door. Tot je bevriest en zo overweldigd bent, dat het niet lukt om een taak te starten of af te maken. En dat vreet aan je zelfbeeld."

Onderzoek

Door haar achtergrond als marketeer besloot Ilse van haar diagnose haar kracht te maken. "Ik wilde iets doen waar ik meer energie van kreeg en begon met het maken van een podcast." Al snel verzamelde ze meer dan 17.000 volgers op Instagram. "De grootste groep volgers zijn tussen 30 en 45 jaar oud, maar ondertussen komen er ook steeds meer twintigers bij. En ik krijg ook steeds vaker berichten van vrouwen boven de 60. Ze is dan ook niet verbaasd over de hoge cijfers uit het onderzoek. "Ik denk: Yes, eindelijk! Vrouwen worden gehoord. Er is steeds meer kennis beschikbaar en meer vrouwen durven de stap te zetten om hulp te zoeken."

Geen superpower

De grote veranderingen beginnen volgens Ilse na de diagnose. "Ik wil alle vrouwen oproepen; denk je dat je ADHD hebt? ga naar de huisarts en laat je testen. Je krijgt niet zomaar het label, maar je hebt het wel nodig om hulp te zoeken." Sinds haar diagnose kijkt Ilse met andere ogen naar haar leven en de keuzes die ze maakt. "ADHD is geen superpower, maar je kan er heel veel uithalen door je leven aan te passen. Zo ben ik van baan gewisseld en heb ik mijn huis rustiger ingericht. Ik heb afscheid genomen van dingen die mij ongelukkig maakten."

Ilse van Es

Oprichtster van De Dopamina's

"ADHD is geen superpower, maar je kan er heel veel uithalen door je leven aan te passen."

Ruim 300.000 Nederlanders gebruikten in 2023 ADHD-medicatie, ook Ilse behoort tot die groep. "Voor mij werkt het heel goed, maar ik ben niet uitgesproken voor of tegen medicatie. Sommige mensen voelen zich afgestompt door medicatie en gebruiken het daarom niet. Het is belangrijk om de voor- en nadelen te belichten, waardoor je zelf een keuze kunt maken." Leven met ADHD begint volgens haar bij zelfinzicht: "Besef dat je na de diagnose opnieuw moet uitvinden wie je bent. Gebruik het niet als smoes voor wat je niet kan, maar ga actief op zoek naar je kracht. Niet bij iedere vrouw is ADHD hetzelfde. Uiteindelijk gaat het om de vraag: Hoe kan ik gelukkiger worden en meer mezelf zijn?"

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met Laura Batstra, hoogleraar Orthopedagogiek, Jacqueline van de Sande, ADHD-coach en Anna Sarbo van ADHD Nederland. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.