Ben jij bereid je stroomgebruik aan te passen? ‘Jarenlang is ons stroomnet verwaarloosd en nu kan de burger ervoor opdraaien’
2 juli 2025 · 16:40| Leestijd:4 min
Update: 3 juli 2025 · 09:07
In dit artikel aan het woord
"We zijn niet meer stroom gaan gebruiken, maar er is wel meer sprake van pieken waarin veel verbruikt wordt."
"Ik ben hier absoluut niet mee bezig. En laat die CEO maar gewoon aan het werk gaan en ervoor zorgen dat iedereen stroom heeft of krijgt.”
In het kort
De stekker in het stopcontact steken: we doen het gedachteloos. Maar dat moet veranderen, zeggen netbeheerders en energieleveranciers. Het stroomnet staat onder druk, en daarom willen ze dat we bewuster omgaan met wanneer we stroom opwekken of gebruiken.
Wat denk jij?
Zou jij elektrische apparaten 's nachts laten draaien als het dan goedkoper is?
Korting op thuisbatterij
De problemen rond het overvolle stroomnet spelen door het hele land. Er wordt keihard gewerkt aan een oplossing: alleen vorig jaar zijn er 2500 transformatorhuisjes, een heleboel laag, midden- en hoogspanningsstations en bijna 2000 kilometer aan stroomkabel bijgebouwd. Maar het is niet genoeg.
Om de druk op ons stroomnet te verlagen, loopt er daarom nu een proef: consumenten van drie netbeheerders – Liander, Enexis en Stedin – krijgen korting op een thuisbatterij als ze het beheer ervan overlaten aan hun energieleverancier. Die bepaalt dan wanneer de batterij oplaadt of juist energie teruglevert om het stroomnet te ontlasten. Deze week ontvangen zo’n 35.000 klanten een e-mail met een aanbod om zo’n thuisbatterij aan te schaffen.
Netbeheerders zeggen dat uit eerste pilots blijkt dat de piek op het stroomnet op deze manier met al 70 procent kan worden verminderd. En voor de consument is het ook aantrekkelijk. Volgens Essent is er per jaar wel tot 600 euro te verdienen.
Dit is de discussieEnergieoplossingen
Trudy Onland, de nieuwe CEO van netbeheerder Stedin, ziet ook dat de inspanningen van verleden jaar niet genoeg opleveren. Volgens Onland zijn er meer oplossingen om ervoor te zorgen dat het stroomnet niet nog verder vastloopt. Zij ziet vooral potentie in het stimuleren van een gedragsverandering bij stroomgebruikers. Ze moeten zich bewuster worden van hun energiegebruik.
Trudy Onland
CEO van netbeheerder Stedin“Vroeger hadden we achttien lichtjes in de kerstboom, maar tegenwoordig heb je er al snel 200 in zitten. Terwijl het energieverbruik niet heel anders is.”
Daarom is het goed dat mensen apparaten gebruiken die energiezuinig zijn. Maar als iedereen deze apparaten op dezelfde momenten gebruikt, zitten we alsnog met een probleem.
Trudy Onland
CEO van netbeheerder Stedin“We zijn niet meer stroom gaan gebruiken, maar er is wel meer sprake van pieken waarin veel verbruikt wordt.”
Tussen vier uur ’s middags en negen uur ’s avonds – als mensen thuiskomen van hun werk – zijn nu namelijk grote verbruikspieken te zijn, waardoor het netwerk onder druk komt te staan. Daarom wil Oland op zoek naar een oplossing die het mogelijk maakt om energie op te slaan, zodat het op drukke momenten ook uit de opslag kan worden gehaald.
Oplossingen energieopslag: stuwmeren en warmtenetten
Trudy Onland
CEO van netbeheerder Stedin“Als we meer opslag hebben, kunnen we ervoor zorgen dat we de pieken uit het net wat meer kwijt zijn. […] Ik vind bijvoorbeeld Delta 21 een heel mooi project. Stel je maakt voor de kust van Goeree een stuwmeer, en daar leg je een dijk omheen. Als er veel wind op zee is, pomp je het meer vol. En als er weinig is, dan laat je het weer leeglopen. Dan heb je dus een buffer.”
Het leeglopen van het meer wekt energie op. Iets anders waar Onland graag op in zou zetten, zijn warmtenetten.
Trudy Onland
CEO van netbeheerder Stedin“Als we huizen en water verwarmen met warmtenetten, dan hebben we geen elektriciteit nodig. En als we warmtenetten hebben, kunnen we dat ook heel mooi combineren met warmteopslag. Als we dan teveel energie hebben, kunnen we die elektriciteit omzetten in warmte waarmee we huizen kunnen verwarmen.”
Ben jij bereid je stroomgebruik aan te passen om het stroomnet te ontlasten?
Onland hoopt op een gedragsverandering bij consumenten. Maar hoe denken consumenten erover? Zou jij bereid zijn je stroomgebruik aan te passen om het stroomnet te ontlasten? En maakt het dan nog uit of je daar op de een of andere manier financiële compensatie voor krijgt? Wij vroegen het aan ons WhatsApp-panel.
Hans
Lid DIT-panel“Ik pas mijn gedrag al aan. Ik laad mijn telefoon en andere apparaten overdag op.”
Ook Karin schrijft dat ze haar gedrag aanpast door apparaten aan te zetten als de zon schijnt of als het waait. Over de thuisbatterij wil ze eerst weten wat de exacte voorwaarden zijn.
Lydia houdt meestal rekening met de piekuren.
Lydia
Lid DIT-panel“Alleen het stroomverbruik dat noodzakelijk is in verband met mijn gezondheid, houdt zich helaas niet altijd aan piek/daluren. Voor de aanpassing (in stroomverbruik) krijg ik geen enkele vergoeding. Dat hoeft van mij ook niet. Een beetje rekening houden met elkaar en de wereld om ons heen zou geen probleem moeten zijn.”
Corry laat een ander geluid horen.
Corry
Lid DIT-panel“Ik ben alleen en gebruik niet zoveel. Ik ben hier absoluut niet mee bezig. En laat die CEO maar gewoon aan het werk gaan en ervoor zorgen dat iedereen stroom heeft of krijgt.”
Ook Gerrit voelt er niet voor.
Gerrit
Lid DIT-panel“Ben niet bereid. Jarenlang is ons stroomnet verwaarloosd en nu kan de burger ervoor opdraaien.”
En iemand die er een beetje tussenin zit? Mark reageert:
Mark
Lid DIT-panel“Ik ben zeker bereid om aan te passen. Tegelijk vraag ik mij wel af waarom Stedin niet zelf op grote schaal investeert in (wijk- en thuis)batterijen, als dat echt zo’n goede investering is… Ze mogen er best een ophangen op zolder, dan investeer ik niet, maar neem ik gewoon stroom af tegen vast tarief. Dat doet Stedin nog niet; het blijft bij korting. Dat maakt toch dat ik er met een wat dubbel gevoel naar kijk.”
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister Geld of je Leven terug als podcast
In Geld of je Leven (EO) gaat presentator Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met Trudy Onland en andere sprekers. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Overvol stroomnet: bepaalt de overheid straks wanneer wij onze wasjes mogen draaien?
Overvol stroomnet: bepaalt de overheid straks wanneer wij onze wasjes mogen draaien?
- Kan China jouw zonnepanelen op afstand uitzetten met een 'kill switch'?
Kan China jouw zonnepanelen op afstand uitzetten met een 'kill switch'?
