Kan China jouw zonnepanelen op afstand uitzetten met een 'kill switch'?

gisteren · 15:26| Leestijd:3 min

Update: gisteren · 15:26

Hoe groot mag de rol van China in Europa zijn?

In het kort

Kan China, op afstand, ons hele stroomnetwerk platleggen? Die vraag ligt op tafel nu er in Amerika geheime communicatieapparatuur is gevonden in de omvormers van zonnepanelen. "Als zonnepanelen uitvallen kan dit grote gevolgen hebben", zegt cyberveiligheidsexpert Dave Maasland bij Geld of je Leven (EO).

Wat zou jij doen?

Als je wist dat je zonnepanelen op afstand uitgezet kunnen worden, zou je dan...

Meteen overstappen op een ander merk

Eerst wachten tot er meer duidelijkheid is

Het risico nemen, zolang ze goed werken

Ik heb geen zonnepanelen

In Amerika zijn volgens persbureau Reuters omvormers van zonnepanelen onderzocht. In sommige apparaten zou geheime communicatieapparatuur zitten. Daarmee zouden de panelen op afstand kunnen worden uitgeschakeld. Maasland zegt dat dit grote risico’s geeft. “Kan alleen China hierbij, of weet een crimineel die omvormers ook te vinden?"

Wat zijn omvormers?

Je hebt omvormers nodig om de door zonnepanelen opgewekte stroom om te zetten in bruikbare elektriciteit. De omvormers worden verbonden met het internet om ze van een afstand te kunnen updaten en onderhouden.

In Nederland maken ethische hackers zich hier al langer zorgen over. Zij ontdekten in 2022 al fouten in sommige omvormers. Maasland legt uit dat 80% van deze slimme omvormers uit China komen. "Dat geeft wel aan hoe groot de omvang van het potentiële probleem is", zegt hij. "Als die uitvallen, kan dat leiden tot grote stroomstoringen. In Spanje zagen we al hoe dat tot chaos leidde." De black-out in Spanje kwam mogelijk ook door het uitvallen van flink wat zonnepanelen.

Spanje en Portugal kampen met grote stroomstoring, Nederland hamert op voorbereiding
Spanje en Portugal kampen met grote stroomstoring, Nederland hamert op voorbereiding

En wat als het gebeurt tijdens een belangrijk moment, bijvoorbeeld een NAVO-top? "Dat is waar je rekening mee moet houden."

Dave Maasland

Cyberveiligheidsexpert

"Als die zonnepanelen uitvallen, kan dat leiden tot grote stroomstoringen."

Europarlementariër Tom Berendsen (CDA) is bezorgd. Volgens hem zijn Nederlandse bestuurders de afgelopen jaren veel te naïef geweest over de invloed van China. "Dit drukt ons gewoon weer met de neus op de feiten. De NAVO, AIVD en de MIVD waarschuwen al jaren voor de Chinese agenda en dat zij meer invloed willen krijgen in onze kritieke infrastructuur." Volgens hem moet Europa snel minder afhankelijk worden van Chinese producten, vooral op het gebied van energie.

Verder zegt Berendsen dat consumenten wat verder moeten denken dan de portemonnee – als ze die mogelijkheid hebben. "Zorg ervoor dat je dingen lokaal of Europees koopt."

Meer onderzoek

Berendsen en Maasland pleiten in ieder geval beiden voor meer onderzoek. "Wat zit er precies in die apparaten? Hoeveel risico lopen we echt?” Ook benadrukt de cyberveiligheidsexpert dat we ons niet alleen op berichten uit Amerika moeten baseren, maar zelf onderzoek moeten doen.

Hoe kan China eigenlijk bij die omvormers?

Als je zonnepanelen installeert, moet je ook een app installeren waarin je de opbrengst en de correcte werking kunt zien. Tussen die app en de omvormer zit ook nog een server die de data bijhoudt. Die server is van een Chinese fabrikant.

Toch zegt Maasland dat we niet in paniek moeten raken. "We hoeven niet ineens te stoppen met het importen van producten uit China. Maar voor vitale onderdelen van onze samenleving – zoals energie – moeten we echt andere keuzes maken."