Ben jij verslaafd aan alcohol? 'Als minderen niet lukt, is dat een serieus signaal'

We spraken met Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Ziekte aan Wageningen University, over de verwarring rondom het woord 'alcoholist'. "Mensen denken vaak dat het gaat om hoeveel je drinkt, maar dat is een misvatting", legt ze uit. "Het gaat erom of je afhankelijk bent van alcohol: geestelijk of lichamelijk. Als je dagelijks verlangt naar alcohol, en je merkt dat minderen niet lukt, dan is dat een serieus signaal."

Wanneer ben je een alcoholist?

Wat precies de grens is tussen ‘sociaal drinken’ en problematisch alcoholgebruik, verschilt per persoon. Ieder mens reageert anders op alcohol en ontwikkelt op een unieke manier (al dan niet) een verslaving. De een is gevoeliger voor afhankelijkheid dan de ander.

Toch zijn er richtlijnen te geven. Volgens het CBS en het Trimbos-instituut kun je bij de volgende patronen spreken van risicovol alcoholgebruik:

• Drink je dagelijks meer dan twee glazen alcohol en sla je minder dan twee dagen per week over? Dan kan dit wijzen op een alcoholprobleem.
• Je bent een overmatige drinker als je als man wekelijks meer dan 21 glazen drinkt, of als vrouw meer dan 14 glazen per week.

De Gezondheidsraad adviseert bovendien om niet meer dan één glas alcohol per dag te drinken.

Sociale drankdruk

In Nederland is alcohol stevig verankerd in onze cultuur. Geen feestje zonder wijn, geen terras zonder bier, geen VrijMiBo zonder bittergarnituur en misschien wel een baco (Bacardi Cola). Ellen merkt dat sociale druk in de omgeving een rol speelt. In Nederland is alcohol vaak verbonden met sociale gelegenheden. "In onze cultuur hangt gezelligheid vaak samen met alcohol", zegt ze.

Ellen Kampman

Hoogleraar Voeding en Ziekte

"In onze cultuur hangt gezelligheid vaak samen met alcohol."

Maar er is een verschuiving gaande: "Gelukkig zie je dat alcoholvrije varianten, zoals 0.0 bier of alcoholvrije prosecco, steeds normaler worden."

Toch drinken we minder

Uit een recent onderzoek van het RIVM blijkt dat steeds meer volwassenen weinig of minder alcohol drinken. "In 2024 hield bijna de helft van de volwassenen zich aan het advies van de Gezondheidsraad, terwijl dat in 2022 nog 42% was", vertelt Ellen. "Het is hoopgevend dat we langzaam maar zeker anders naar alcoholgebruik gaan kijken."

Wanneer moet je je zorgen maken?

Tot slot geeft Ellen een helder advies: "Als je merkt dat je dagelijks behoefte hebt aan alcohol, zeker meer dan één glas, dan is het tijd om stil te staan bij je gewoontes. Alcohol is en blijft een kankerverwekkende stof, ook in kleine hoeveelheden."

• Gezondheidsadvies: nieuwe labels op alcohol om kankerrisico te benadrukken

  Gezondheidsadvies: nieuwe labels op alcohol om kankerrisico te benadrukken