Hoe houden we de bevolkingsgroei onder controle? 'Vrouwen moeten meer kinderen krijgen'

6 december 2024 · 09:31| Leestijd:4 min

Update: 6 december 2024 · 09:31

Geschreven doorJoanne Westeneng

In dit artikel aan het woord

André FlachTweede Kamerlid voor de SGP

"Nu krijgen vrouwen gemiddeld 1,4 kinderen. Dat moeten er 2,1 worden."

Marieke KoekoekTweede Kamerlid voor Volt

"Het gaat niet om het noemen van een richtgetal, maar over de vraag hoe we samenleven."

In het kort

In augustus was het zo ver: toen bereikten we de grens van 18 miljoen mensen in Nederland. Het liedje van Fluitsma & Van Tijn is dus al een tijdje achterhaald. De verwachting is dat we met z'n allen nog wel even doorgroeien. Maar hoe doen we dat op een goede manier? En wat voor keuzes kunnen we hier überhaupt voor keuzes in maken?

Wat denk jij?

Moeten we als Nederlanders meer kinderen krijgen om alle vacatures te vullen?

Ja, dat vind ik een prima planNee, we kunnen ook gewoon arbeidsmigranten inzettenEen beetje van allebei

Dit is de situatie

De bevolking groeit

Nederland krijgt steeds meer inwoners. Dat zijn mensen die als Nederlander worden geboren, maar ook immigranten. Het gaat dan om alle vormen van migratie, zoals arbeidsmigratie, asielmigratie en studiemigratie.

Een speciale overheidscommissie, de staatscommissie demografie, kwam met een rapport over de groei van de bevolking. Hierin doen zij een aanbeveling: laat ieder jaar tussen de 40.000 en 60.000 migranten binnen. Op die manier blijft het volgens de commissie mogelijk om de vergrijzing en druk op de voorzieningen in balans te houden. Er moeten namelijk wel genoeg mensen aan het werk blijven om alle pensioenen, uitkeringen en andere uitgaven te blijven betalen.

Hoe dan ook: de bevolking blijft groeien. Maar hoe snel dat gaat, daar kan de politiek invloed op hebben. De Tweede Kamer ging op woensdag 4 december in debat over dit vraagstuk. Daaruit bleek dat de Tweede Kamer streeft naar gematigde bevolkingsgroei, vooral door arbeidsmigratie te beperken. Er is nog discussie over de manier waarop dit moet gebeuren.

Dit is de discussie

Hoe voorkomen we dat de bevolking té hard groeit?

André Flach, Tweede Kamerlid van de SGP, vindt dat de overheid een richtgetal moet noemen. Het doel is dan om niet meer immigranten toe te laten dan het gestelde richtgetal.

André Flach
Tweede Kamerlid voor de SGP
"Als we er geen richtgetal aan koppelen, gaat het zo door als het de afgelopen twintig jaar is gegaan. Dan is migratie iets wat je overkomt, niet iets waar je beleid op voert."

Niet iedereen vindt dat een goed idee. Marieke Koekoek is Tweede Kamerlid voor Volt. Zij vindt een richtgetal vooral afleidend.

Marieke Koekoek
Tweede Kamerlid voor Volt
"Een richtlijn vernauwt de discussie tot een getal. Dan gaat het namelijk niet meer over hoe we samenleven en hoe we welvaart behouden. (...) Daarnaast moeten we niet zeggen: 'We zitten op 68.001, jij kunt er niet meer bij'. Het zou heel raar zijn als we kijken naar de situatie in Syrië en zeggen: 'Nee, daar hebben we geen ruimte voor.'"

Je hebt, vindt Koekoek, veel meer aan een plan dan aan een richtgetal. Bijvoorbeeld als het gaat om arbeidsmigratie.

"We moeten anders omgaan met de vraag en het aanbod. Nu is het vaak zo dat een bedrijf op zoek gaat naar wat ze nodig hebben. Op die manier heb je er als overheid geen controle op. (...) Er bestaat een EU-Talentenpool, dat is een soort banen-Tinder. Hier kun je als Europa keuzes maken over wat voor arbeiders je nodig hebt en dus binnenlaat in Europa. Maar daarvoor is het wel nodig dat je als Europa meer als één economische markt gaat doen en denken."

André Flach vindt dat daar heel voorzichtig mee moet worden omgegaan.

André Flach
Tweede Kamerlid voor de SGP
"Je zou heel kritisch moeten kijken naar uitbreiding van de EU, of je dat nog wel moet willen. Want de salarisverschillen zijn enorm tussen Europese landen. Je krijgt dan dat mensen uit andere landen vaak naar Nederland trekken. (...) Misschien moet je echt afspraken maken met landen die zoveel van hun talent zien wegtrekken. Bijvoorbeeld dat je zegt: 'Wij hebben een tekort in de zorg. We gaan tien jaar lang mensen uit jullie land opleiden en werk bieden. Daarna moeten ze terug en kunnen ze in hun eigen land werken.' Dan heb je er allebei wat aan."

Maar een mogelijke oplossing ligt niet alleen bij migratie. Flach ziet ook een rol weggelegd voor alle vruchtbare Nederlanders.

"Gemiddeld krijgen Nederlandse vrouwen 1,4 kind. Willen we het aantal vertrekkende arbeidsmigranten opvangen, dan moeten dat er 2,1 worden. (...) We kunnen ons er als overheid niet mee bemoeien hoeveel kinderen mensen krijgen, maar we kunnen wel barrières wegnemen voor mensen die twijfelen over kinderen. We kunnen zorgen rondom inkomen, wonen en baanzekerheid wegenemen en daarmee de drempel verlagen."

Koekoek heeft daar wel een kanttekening bij.

Marieke Koekoek
Tweede Kamerlid voor Volt
"Dat zou op zichzelf iets goeds zijn, maar er zijn verschillende gezinssamenstellingen waarin heel veel liefde is. Het eenoudergezin gaat er bij dit kabinet hard op achteruit. Dat zijn niet de goede keuzes wat mij betreft."