Elektronische enkelband in plaats van de gevangenis? 'Het is geen echte straf'
14 oktober 2024 · 14:00| Leestijd:5 min
Update: 15 oktober 2024 · 13:34
In dit artikel aan het woord
"Een enkelbandstraf zorgt ervoor dat Nederland veiliger wordt, daders gaan hierdoor minder snel opnieuw de fout in."
"Een enkelband is geen straf, daders moeten gewoon even de gevangenis in."
"Een enkelband zorgt ervoor dat je kan mee blijven draaien in de maatschappij."
In het kort
Daders van een strafbaar feit moeten in plaats van een gevangenisstraf, veroordeeld kunnen worden tot het dragen van een elektronische enkelband. Dat vindt een meerderheid van de Tweede Kamer. Maar is dit wel een gepaste straf?
Wat denk jij?
Stel: je hebt iets strafbaars gedaan, wat zou jouw voorkeur hebben als straf?
Enkelband in plaats van een korte gevangenisstraf
In plaats van een gevangenisstraf moet een dader van een misdrijf ook een enkelbandstraf kunnen krijgen. Dat vindt een meerderheid van de Tweede Kamer. Zo'n straf kan alleen als vervanging van een celstraf die niet langer is dan zes maanden.
NSC en D66 kwamen eind september met het plan op de proppen. Ze willen dat de rechter een enkelbandstraf op kan leggen in plaats van een gevangenisstraf, zeggen Kamerleden Joost Sneller (D66) en Jesse Six Dijkstra (NSC) in NRC. Ook CDA'er Derk Boswijk steunt hun plan. Rechters kunnen nu namelijk nog niet straffen met een elektronische enkelband. Het wordt nu alleen gebruikt in combinatie met een gevangenisstraf.
Begin oktober ging ook coalitiepartij VVD om. En ook staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ingrid Coenradie (PVV) lijkt voor te zijn. Dat is bijzonder, wat kabinet-Schoof had het tot nu toe vooral over harder straffen. Wat meespeelt in de overwegingen is dat op dit moment 3.445 gestraften vrij rondlopen, doordat er geen plek voor ze is in de gevangenissen. Deze gestraften zitten nu dus gewoon thuis en een deel is zelfs onvindbaar.
Dit is de discussieEnkelband een goede vervanging van een korte celstraf?
De rechter kan nu nog niet een enkelband als losse straf opleggen. Zou het goed zijn om hier wel een strafmiddel van te maken? Joost Eerdmans, Tweede Kamerlid JA21, vindt niet dat je een gevangenisstraf kan vervangen met een enkelband. Dat zegt hij in Dit is de Dag (EO).
Joost Eerdmans
Tweede Kamerlid JA21"Een enkelband is geen straf. Een hoofdstraf is een straf die is uitgesproken door de rechter. Een celstraf betekent: uw vrijheid is u ontnomen, u gaat de gevangenis in. Wij vinden dat iemand die veroordeeld is die celstraf ook echt even moet ervaren. Het strafdoel is ook het rechtsgevoel voor de maatschappij en vergelding voor het delict. De dader heeft echt iets vervelends gedaan, dus daar mag die voor gestraft worden."
"Met een enkelband kan je nog steeds alles doen in je eigen omgeving. Het enige nadeel is dat je niet overal mag komen. Maar verder kan je iedereen ontmoeten en spreken. Je kan alles doen. En bij een gevangenisstraf, ook al is die kort, kan je wel degelijk spreken van een vergelding. En dat kan je niet zeggen bij de enkelband. Voor slachtoffers is het ook niet bevredigend als ze weten dat hun dader met een enkelband naar huis mag."
Een van de bedenkers van het plan is Jesse Six Dijkstra, Tweede Kamerlid voor NSC. Hij vindt de enkelband, ondanks de tegenargumenten van Eerdmans, nog steeds een goed idee.
Jesse Six Dijkstra
Tweede Kamerlid NSC"Wij zeggen niet: alle korte celstraffen moeten omgezet worden in een enkelband. Als de rechter oordeelt dat iemand in de gevangenis moet, dan moet die straf ook uitgevoerd worden. We willen alleen een instrument toevoegen aan de instrumenten die de rechter heeft. Zodat de rechter in heel specifieke gevallen maatwerk kan leveren en mensen kan veroordelen tot een enkelbandstraf als het gaat om milde delicten: een overval, joyriden, drugsbezit."
"Iemand wordt dan niet uit de samenleving weggerukt. Hij behoudt zijn baan, bouwt geen schulden op en kan daarna ook weer door met zijn leven. En een enkelband wordt wel echt als straf gezien, het is geen pretje. Uit onderzoek in andere landen blijkt daarnaast dat de cijfers van recidive [herhaling van strafbaar gedrag, red.] omlaaggaan in vergelijking met mensen die een gevangenisstraf hebben. Het land wordt hier dus veiliger door. Een enkelband is ook goedkoper en op de lange termijn een oplossing voor het tekort aan capaciteit in gevangenissen."
Jordi droeg een enkelband
Nadat hij meerdere overvallen had gepleegd, moest Jordi Blitz een enkelband dragen. Omdat hij eerst al een tijd in de gevangenis had gezeten, voelde de enkelband eerst wel "als een soort van vrijheid". Maar daarnaast voelde hij zich ook beperkt: "Je bent beperkt in je vrijheid en beperkt in de afspraken die je kan maken." In het weekend mocht hij bijvoorbeeld maar twee uur buiten zijn. Na zestien maanden mocht zijn enkelband af.
Nu begeleidt hij als coach jongeren die een enkelband dragen. Een enkelband kan volgens Jordi werken om jongeren te sturen en om ze "aan bepaalde doelen te laten werken". Het lijkt hem een goed plan als mensen direct een enkelband krijgen en niet naar de gevangenis hoeven. Het heeft verschillende voordelen volgens hem: je kan werken aan jezelf, je kan studeren of werken, je blijft meedraaien in de maatschappij, je wordt niet gescheiden van je partner en kinderen en je bouwt geen schulden op.
Wat denk jij?
Is een enkelband een goede vervanging van een korte celstraf?
Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met Jordi Blitz (droeg ooit een enkelband, Joost Eerdmans (Tweede Kamerlid JA21) en Jesse Six Dijkstra, (Tweede Kamerlid NSC). Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
- Het kabinet wil gevangenen naar het buitenland verplaatsen. Goed plan?
Het kabinet wil gevangenen naar het buitenland verplaatsen. Goed plan?
