Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Pieter Omtzigt, terugkeer, toekomst NSC.
© ANP

Heeft NSC nog toekomst? 'Terugkeer Omtzigt gaat partij niet helpen'

21 november 2024 · 15:00| Leestijd: 6 min

Update: 21 november 2024 · 16:47

In dit artikel aan het woord

Elodie Verweij
Elodie VerweijAlgemeen Dagblad
"Voor een partij die zegt voor goed bestuur en transparantie te zijn, is het volslagen idioot dat ze geen vragen willen beantwoorden."
Gerard Beverdam
Gerard BeverdamNederlands Dagblad
"De enige keus die NSC heeft is doorgaan binnen dit kabinet, anders blijft er electoraal niks van ze over."
Annemiek de Groot
Annemiek de GrootNSC-lid
"Goed dat Omtzigt terug is, hij moet rust terugbrengen in de partij."
Victor Pak
Victor PakEW Magazine
"Voor Wilders maakt het niet uit hoe het met NSC gaat, hij is de grote winnaar."

In het kort

Na de kabinetscrisis rond het vertrek van NSC-staatssecretaris Achahbar, is de rust nog niet teruggekeerd in Den Haag. Het rommelt vooral binnen NSC. Heeft de partij nog toekomst? En gaat de terugkeer van Pieter Omtzigt helpen?

Samenvatting van DIT artikel

Het blijft onrustig in Den Haag. Het opstappen van NSC-staatssecretaris Achahbar zorgde voor een kabinetscrisis. Eerder stapte staatssecretaris Idsinga al op, ook hij was van NSC. Ook twee NSC-Kamerleden vertrokken. Maar Pieter Omtzigt, die sinds september ziek thuis was, keert nu terug als partijleider.

Journalist Elodie Verweij ziet NSC’s toekomst als onzeker door interne spanningen en gebrek aan transparantie, maar denkt dat uitstappen uit het kabinet ademruimte kan geven. Gerard Beverdam stelt dat doorgaan NSC’s enige optie is om electorale schade te voorkomen. Victor Pak twijfelt of Omtzigts terugkeer kiezers terugwint.

Wat denk jij?

Zou jij op NSC stemmen?

Dit is de situatie

NSC-politici verlaten de Kamer

Nooit een stil moment in Den Haag. Na de kabinetscrisis van afgelopen weekend, blijft het onrustig. Met name bij NSC zijn de gemoederen nog niet bedaard.

Een klein overzicht: staatssecretaris Folkert Idsinga stapt op na druk van de Kamer om inzicht te geven in zijn financiële belangen en staatssecretaris Nora Achahbar diende haar ontslag in vanwege 'polariserende omgangsvormen' binnen het kabinet. Het vertrek van Achahbar leidde tot een kabinetscrisis. Alle NSC-bewindslieden dreigden op te stappen. Maar na crisisoverleg op het Catshuis, besloten de coalitiepartijen door te gaan.

In de nasleep van het vertrek van Achahbar, verlieten Femke Zeedijk en Rosanne Hertzberger de NSC-fractie. Ook dit had te maken met de taal die gebruikt is door de kabinetsleden. Hertzberger zei hierover: "Er worden volstrekt ongepaste uitspraken gedaan, zowel voor als achter de schermen van deze regering." Oud-staatssecretaris Idsinga kondigde daarna weer aan dat hij terugkeert in de Tweede Kamer.

Terugkeer Pieter Omtzigt

De nieuwste NSC-ontwikkeling is dat Pieter Omtzigt terugkeert als partijleider. Hij zat sinds september op doktersadvies thuis. Zijn taak van fractievoorzitter werd in de tussentijd waargenomen door de nummer twee van NSC, Nicolien van Vroonhoven. Op X schrijft Omtzigt dat hij zijn werk als Kamerlid weer oppakt. Dat is "voorlopig nog niet fulltime", maar "rustig stap-voor-stap". Verder zegt hij dat hij de taken van het fractievoorzitterschap zal gaan delen met Van Vroonhoven.

Dit is de discussie

Heeft NSC nog toekomst?

Na alle ontwikkelingen binnen NSC is de vraag of de partij nog deel uit blijft maken van kabinet-Schoof en of NSC nog wel toekomstperspectief heeft.

Het vertrek van de Kamerleden Zeedijk en Hertzberger volgde na een "hele heftige" fractievergadering die ochtend, waarin de "emoties hoog zijn opgelopen", zegt journalist Elodie Verweij in Dit is de Dag (EO). Voorlopig blijven de andere NSC-Kamerleden zitten, denkt Verweij.

Elodie Verweij
Elodie VerweijAlgemeen Dagblad

"Andere Kamerleden hebben gezegd: dit is jullie persoonlijke keuze en wij staan nog steeds achter het kabinetsbeleid en wij staan er nog steeds achter dat NSC onderdeel is van dit kabinet."

Verweij heeft verschillende NSC'ers gevraagd wat hun motivatie is om te blijven en waarom NSC niet uit het kabinet stapt.

Elodie Verweij
Elodie VerweijAlgemeen Dagblad

"Het enige wat je hoort is: 'We hebben een missie af te maken.' Maar ik denk wel: tegen welke prijs? Is het nog wel haalbaar? Aankomende zaterdag is het partijcongres van NSC en daar zal deze vraag ook een heel groot deel van de dag beslaan. De leden gaan zich daar ook over buigen."

Hoewel NSC pleit voor transparantie in de politiek, zijn ze juist niet open over zaken die spelen, zegt Verweij.

Elodie Verweij
Elodie VerweijAlgemeen Dagblad

"Over de asieldeal is geen debat geweest om verantwoording af te leggen. Folkert Idsinga stapte op, daar is ook nooit verantwoording over afgelegd. Nora Achahbar stapte op en het kabinet viel bijna, daar is ook nooit verantwoording over afgelegd. Kamerleden stappen op en we hebben ze geen vragen kunnen stellen. Dat is toch volslagen idioot als je een partij bent van goed bestuur en transparantie."

Het NSC overkomt wat het CDA overkwam in het gedoogkabinet Rutte-I (2010-2012) met VVD en PVV, zegt journalist Gerard Beverdam. Toen werd volgens hem ook gedacht: als je met populisten gaat samenwerken dan gedragen ze zich wel een beetje.

Gerard Beverdam
Gerard BeverdamNederlands Dagblad

"Maar eigenlijk gebeurde het tegengestelde. Het is haast ironie: destijds werd het CDA daardoor gedecimeerd en nu zie je met NSC precies hetzelfde gebeuren. Eigenlijk is de enige keus die ze hebben doorgaan met dit kabinet, omdat er anders electoraal niks van ze overblijft."

Verweij denkt dat het juist ook goed kan zijn voor NSC om uit het kabinet te stappen:

Elodie Verweij
Elodie VerweijAlgemeen Dagblad

"Als je de stekker er nu uit trekt, dan heb je gewoon weer ademruimte en dan ga je weer terug naar je principes."

Of NSC overeind blijft en of de partij in het kabinet blijft of vertrekt, dat maakt voor PVV-leider Geert Wilders niet uit, zegt journalist Victor Pak.

Victor Pak
Victor PakEW Magazine

"Wilders is de enige in deze coalitie die op beide manieren wint. Als het kabinet valt, kan hij winnen. Want hij staat er nog steeds subliem voor in de peilingen. En als het kabinet doorgaat, wint hij ook nog steeds. Want hij krijgt toch redelijk zijn zin. Wilders zit in de meest comfortabele en luxe positie die je kan bedenken."

Terugkeer Omtzigt goed voor NSC?

De terugkeer van partijleider Pieter Omtzigt, gaat NSC niet helpen, denkt Pak.

Victor Pak
Victor PakEW Magazine

"Een paar jaar geleden was Omtzigt onder kiezers nog echt populair. Maar als kiezers in de peilingen beoordelingen geven aan de fractievoorzitters, scoort Omtzigt ook gewoon een onvoldoende."

"NSC klampt zich heel wanhopig vast aan het idee: of we gaan resultaten boeken of Pieter Omtzigt komt weer terug en dan komen de kiezers ook weer terug. Maar dat is niet waar, dat gaat niet gebeuren denk ik."

Omtzigt kan toch het verschil maken, denkt Verweij.

Elodie Verweij
Elodie VerweijAlgemeen Dagblad

"Voor een partij is het altijd beter, als je eigen leider gewoon weer terug is. Dus het gaat echt verschil maken."

Ook Beverdam denkt dat de terugkeer van Omtzigt het verschil kan maken:

Gerard Beverdam
Gerard BeverdamNederlands Dagblad

"Al die mensen die in de fractie zitten en die in het kabinet zitten, die zijn wel allemaal naar NSC gegaan om Pieter Omtzigt. In die zin kan hij wel wat gezag laten gelden."

Op de vraag of het kabinet de kerst gaat halen, antwoorden ze eensgezind 'ja'. Maar Verweij denkt dat het kabinet net na de feestdagen gaat vallen.

Dit is hun verhaal

‘Omtzigt moet rust binnen NSC terugbrengen’

In Dit is de Dag (EO) vertelt NSC-lid Annemiek de Groot dat ze een "goed gevoel" heeft bij de terugkeer van Pieter Omtzigt in Den Haag. "De partij is wel weer toe aan een leider. Een leider kan mensen ook weer enthousiasmeren." Nicolien van Vroonhoven heeft volgens De Groot wel haar best gedaan: "Maar ik vond haar persoonlijk wat zwakker, ze ging wat naar links en naar rechts. Ik dacht: dat doet de partij geen goed."

Voor nu is het belangrijk dat Omtzigt de rust in de partij terugbrengt en dat het verhaal dat verteld wordt "eenduidig en geloofwaardig" is, aldus De Groot.

'Willen we door of niet?'

Hans van der Burg, ook NSC-lid, diende een motie in om op het partijcongres aanstaande zaterdag te stemmen over de kabinetsdeelname van NSC. Maar die motie mag niet in stemming worden gebracht. Op het congres wilde Van der Burg peilen wat de leden vinden: "Willen we door of niet?" Hij is bang dat er “iets blijft broeien” als deze vraag niet op tafel komt.

Hij is dan ook teleurgesteld dat de motie is afgewezen. Hij vindt dat NSC het goede voorbeeld moet geven als het gaat om het speerpunt ‘goed bestuur’.  

Van der Burg gaat gewoon naar het congres. Hij heeft om spreekrecht gevraagd in het plenaire debat. Dat andere NSC-leden nu weglopen, zonder zich te laten horen, vindt hij “zwak”.

Dat de motie niet behandeld wordt, vindt De Groot juist goed. Als je de rust terug wilt brengen, moet je niet aan de leden vragen of ze in dit kabinet willen blijven, zegt ze. “Het feit is dat we meedoen. Dat is niet makkelijk, want we zijn een nieuwe partij. Maar nu we ermee bezig zijn, moet je ook doorzetten.”

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Gerard Beverdam (Nederlands Dagblad), Elodie Verweij (Algemeen Dagblad) en Victor Pak (EW Magazine). Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Of luister naar deze aflevering van Dit is de Dag (EO), waarin Margje Fikse in gesprek gaat met Gerard Beverdam (Nederlands Dagblad), Annemiek de Groot (NSC-lid) en Hans van der Burg (NSC-lid).

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook
Dit is de dag
Dit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook