Hoe kan een kind met een drugs­ver­sla­ving geboren worden?

Wat gebeurt er als een moeder tijdens de zwangerschap drugs gebruikt?

Tijdens een zwangerschap deelt de moeder letterlijk alles met haar kind: voeding, zuurstof, hormonen. Maar ook drugs. Middelen zoals cocaïne, crack of heroïne bereiken via de placenta het ongeboren kindje. Het lichaam van de baby went aan die stoffen, net zoals bij een volwassene. Zodra de navelstreng na de geboorte wordt doorgeknipt, valt die toevoer ineens weg. En dat zorgt voor heftige ontwenningsverschijnselen.

Daarnaast verschillen de effecten per soort drugs. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat bij het gebruik van XTC tijdens de zwangerschap de kans op aangeboren afwijkingen vijf keer groter is. En cocaïne kan de bloedvaten vernauwen. De placenta krijgt dan minder bloed, waardoor de baby minder goed groeit en soms te vroeg wordt geboren. Tijdens de bevalling kan dat gevaarlijk worden. De placenta moet hard werken om het kindje genoeg zuurstof te geven. Soms is een spoedkeizersnede de enige optie.

Ontwenningsverschijnselen bij pasgeboren baby's

Een baby die verslaafd is geraakt in de baarmoeder, krijgt na de geboorte te maken met het Neonataal Abstinentie Syndroom (NAS). Dat kan al binnen 24 uur beginnen en soms dagen aanhouden, weet Jellinek, één van de grootste instellingen voor verslavingszorg in Nederland.

Zo’n kleintje is dan allesbehalve rustig. Het lichaam staat 'aan': beven, schokkerige bewegingen, constant huilen, zweten, snel ademen, slecht drinken, braken, diarree. In ernstige gevallen kunnen er zelfs stuipen optreden. Je kunt je voorstellen wat een enorme belasting dit is voor een pasgeboren lijf.

Wat opgroeien met verslavingsproblematiek met een kind doet

Ook later kan een verslavingsachtergrond problemen geven. Denk aan vertraagde groei, moeite met taal, concentratieproblemen of prikkelgevoeligheid. Dat lees je op de website van het Trimbos, het Nederlands kennisinstituut voor geestelijke gezondheidszorg.

Zo kunnen baby’s moeite krijgen met hechting en peuters kunnen achterlopen in hun ontwikkeling. Kleuters voelen zich soms al verantwoordelijk voor hun ouder. En oudere kinderen of tieners kunnen kampen met angst, somberheid, schuldgevoel en gebrek aan vertrouwen. Soms nemen ze veel te vroeg een volwassen rol op zich. Deze kinderen groeien op in een omgeving die vaak onvoorspelbaar is.

Dit is zijn verhaal

Sytze werd drugsverslaafd geboren

In de aflevering van Dit is de Kwestie (EO) op zaterdag 13 december om 22.55 uur op NPO2 zie je het verhaal van Sytze (9). Zijn pleegmoeder Janneke beschrijft hem als een lief, enthousiast en energiek jongetje dat bijna iedereen weet in te pakken. Toch begon zijn leven zwaar: Sytze werd geboren met een drugsverslaving en liep daardoor hersenschade op. Dat zorgt onder meer voor problemen in zijn taalontwikkeling.

Sytze begrijpt zelf goed waarom hij niet bij zijn biologische ouders woont. "Mijn ouders konden niet goed voor me zorgen", legt hij uit. "Mijn moeder gebruikte drugs, en mijn vader ook." Volgens hem zou hij zonder een gezinshuis waarschijnlijk nergens terechtgekund hebben. Daarom ziet hij Janneke en Benjamin inmiddels als zijn moeder en vader, en voelt hun zoon Levi voor hem als een echte broer.

Dit maakten we ook

• Sietske heeft acht pleegkinderen in huis: 'Jij krijgt een kind thuis, maar er is ook een ouder die verdriet heeft'

  Sietske heeft acht pleegkinderen in huis: 'Jij krijgt een kind thuis, maar er is ook een ouder die verdriet heeft'

• Wel of geen pleegkind in huis? 'Ik haal zoveel uit een kind dat lacht'

  Wel of geen pleegkind in huis? 'Ik haal zoveel uit een kind dat lacht'