Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Wie kun je als christen beter steunen: Harris of Trump?

3 november 2024 · 11:32| Leestijd: 7 min

Update: gisteren · 11:02

In dit artikel aan het woord

Henk-Jan van Schothorst
Henk-Jan van SchothorstSGP-lid, lobbyist voor christelijke familiewaarden
"Ik kan niet begrijpen hoe christenen voor het Democratische programma van Harris kunnen stemmen."
John Kirpestein
John KirpesteinNederlands-Amerikaans
"Ik denk dat veel christenen helemaal niet zo pro-Trump zijn, maar bijvoorbeeld weigeren om op de Democraten te stemmen vanwege hun standpunten rondom abortus."
Mirjam Sterk
Mirjam SterkGedeputeerde provincie Utrecht (CDA)
"Trump staat volgens mij voor alles waar je als christen niet voor zou moeten zijn. Overspel, leugens..."

In het kort

De nieuwe president van de Verenigde Staten (VS) wordt komende week gekozen. Wie kunnen christelijke kiezers beter steunen: de Republikeinse kandidaat Donald Trump of de Democratische kandidaat Kamala Harris?

Wat denk jij?

Wie sluit beter aan op christelijke waarden: Trump of Harris?

Samenvatting van DIT artikel

Aanstaande dinsdag, 5 november, kiezen de Amerikanen hun nieuwe president. Presidentskandidaten staan op beleidsthema's lijnrecht tegenover elkaar - ook op christelijke thema's. Opvallend is echter dat ze allebei een christelijke achterban hebben. Wie kun je als christen beter steunen?

In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink daar met meerdere gasten over in gesprek.

  • Volgens de christelijke Henk-Jan van Schothorst is Harris' beleid te woke, en daarom niet te rijmen met de Bijbel.
  • CDA'er Mirjam Sterk vindt dat de inclusiviteit die woke-cultuur typeert best kan passen bij een christelijke levensovertuiging. Zij vindt juist dat Trump de christelijke waarden niet goed vertegenwoordigt.
  • John Kirpestein vermoedt dat veel christelijke Trump-stemmers helemaal niet zo pro-Trump zijn, maar een sterke afkeer voelen tegen beleidspunten van de democraten. 
  • Historicus James Kennedy benadrukt dat Amerikaanse christenen verschillende redenen hebben om op Trump te stemmen.
Dit is de situatie

Amerikaanse verkiezingen in aantocht

Aanstaande dinsdag, 5 november, kiezen de Amerikanen hun nieuwe president. Kandidaten Trump en Harris strijden om de winst in een sterk gepolariseerd politiek klimaat en staan op veel vlakken lijnrecht tegenover elkaar. De twee hebben bijvoorbeeld uiteenlopende visies op gebied van economie, internationale conflicten, zorg en klimaat. Ze botsen ook op thema's die nauw verbonden zijn aan christelijke waarden, zoals abortus en migratie.

Kort overzicht: een paar tegengestelde standpunten van Trump en Harris

Abortus

  • Trump wil dat staten hun eigen abortuswetgeving kunnen bepalen. Dat is nu al een paar jaar hoe het gaat in de VS: in Texas is het nu bijvoorbeeld (bijna) volledig verboden om een abortus te ondergaan, terwijl er in Oregon helemaal geen wettelijke beperkingen zijn voor abortus. 
  • Harris wil in heel Amerika het recht op abortus herinvoeren. Dat zou dus betekenen dat het verbod in Texas bijvoorbeeld opgeheven wordt.  

Gaza-oorlog

  • Trump steunt Israël. Hij heeft niet duidelijk gemaakt hoe hij de oorlog in Gaza wil beëindigen.
  • Harris steunt Israël, maar benadrukt ook dat het land voorzichtig moet zijn met aanvallen op onschuldige burgers. Ze pleit bovendien voor een tweestatenoplossing. 

Immigratie

  • Trump wil hard optreden tegen (illegale) immigratie. Hij is o.a. van plan om de muur tussen de VS en Mexico af te maken, hij wil zo'n 10 miljoen ongedocumenteerde immigranten terugsturen naar hun land van herkomst en hij wil extra strijdkrachten inzetten aan de grens met Mexico.
  • Harris' standpunten over immigratie zijn niet helemaal duidelijk. Als vice-president heeft ze jarenlang geprobeerd om onderliggende oorzaken van immigratie aan te pakken, onder andere door te investeren in gemeenschappen in Centraal-Amerika, maar ze pleit ook voor een streng grensbeleid.

Belastingen

  • Trump wil de belasting verlagen, zodanig dat de overheid biljoenen dollars minder ontvangt. Om die verliezen op te vangen, wil hij economische groei stimuleren en de importtarieven verhogen.
  • Harris wil de belasting verhogen voor grote bedrijven en rijke personen (met een inkomen boven de 400.000 dollar)


    Bron: BBC

Ondanks hun uiteenlopende standpunten op christelijke thema's, hebben zowel Trump als Harris een aanzienlijke christelijke achterban. Volgens een recente peiling van Pew Research Center stemt 57% van de christenen voor Trump en 42% voor Harris. Witte 'evangelicals' zijn bij uitstek enthousiaste Trump-supporters: 82% wil dat de oud-president een comeback maakt in het Witte Huis.

Wat zijn 'evangelicals'?

Evangelicals zijn, simpel vertaald, Amerikaanse evangelische christenen. In bepaalde opzichten lijken ze op Nederlandse evangelisten: ze hechten veel waarde aan het actief delen van hun christelijk geloof en het letterlijk volgen van de Bijbel.

Toch zijn ze niet helemaal hetzelfde als Nederlandse evangelisten. Amerikaanse evangelicals zijn erg politiek betrokken. Ze staan bekend om hun conservatieve standpunten over onderwerpen zoals abortus en het huwelijk en steunen meestal de Republikeinse partij.

Het Amerikaanse evangelicalisme wordt zó sterk geassocieerd met politiek, dat de christelijke identiteit van de groep volgens Amerikaanse critici wordt overschaduwd. Historicus James Kennedy vertelt bij Dit is Tijs (EO) dat 11% van de Amerikaanse conservatieve moslims zich nu zelfs identificeert als evangelical: "Evangelical zijn betekent tegenwoordig eigenlijk alleen maar dat je bepaalde waarden steunt. Dat je tegen abortus bent, bijvoorbeeld, en dat je een kleinere overheid wilt."

Maar wat motiveert deze christelijke Amerikanen om voor Trump of Harris te stemmen? En welke presidentskandidaat sluit nu daadwerkelijk het meest aan op Gods woord? In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink daarover met meerdere gasten in gesprek.

Dit is de discussie

Christenen in debat: Donald Trump of Kamala Harris?

Henk-Jan van Schothorst, SGP-lid en lobbyist voor christelijke familiewaarden, is fel tegen het beleid van Kamala Harris. Haar verkiezingsprogramma is te woke, vindt hij, en dat is "niet te rijmen" met wat er in de Bijbel staat:

Henk-Jan van Schothorst
Henk-Jan van SchothorstLobbyist christelijke familiewaarden

"Ik kan niet begrijpen hoe christenen voor het Democratische programma van Harris kunnen stemmen. Kijk naar de genderideologie die wordt gepromoot. Kijk naar de Equality Act en de uitbreidingen van Title IX waar Biden en Harris afgelopen jaren voor hebben gepleit. Ze willen van seksuele oriëntatie en genderidentiteit gewoon een aparte discriminatiecategorie maken in het onderwijs."

Wat zijn de Equality Act en Title XI, en wat heeft Harris daarmee te maken?

Dit zijn allebei wetgevingen die burgers beschermen tegen discriminatie. De afgelopen jaren heeft president Joe Biden samen met Kamala Harris, die nu nog zijn vicepresident is, zich hard gemaakt voor deze wetgevingen. Een beknopte uitleg:

  • De Equality Act is een wet die LHBTIQ+'ers beschermt tegen discriminatie op allerlei plekken in de samenleving. Er staat bijvoorbeeld in dat LHBTIQ+'ers niet afgewezen mogen worden voor een baan, opleiding, lening, of woning vanwege hun seksuele identiteit. Deze wet is tot zover nog niet aangenomen. Harris wil daar als ze president wordt verandering in brengen.
  • Title XI is een wet die alle onderwijsinstellingen met staatssteun verbiedt om te discrimineren. Deze wet is al decennia van kracht, maar er staan geen verboden in voor discriminatie op grond van seksualiteit en genderidentiteit. Biden en Harris wilden de wet daarom aanvullen, maar dat is tot zover nog niet helemaal gelukt. Bidens voorstel lag onder andere onder vuur omdat de wet transgendervrouwen het recht zou geven om mee te sporten in vrouwenteams.

NB: Harris heeft tijdens haar campagne niet gezegd dat ze Title XI nog steeds wil doorvoeren. Het is dus niet duidelijk of ze als president nog steeds voor de wetswijziging zou pleiten.

Bovendien kan de "woke-wereld", zoals Schothorst het noemt, akelige gevolgen hebben voor christenen:

"Je loopt het risico dat hier vervolging van christenen uit voortkomt. Dat zie je nu bijvoorbeeld al bij de Finse politica Päivi Räsänen. Zij sprak zich als christen uit tegen de praktisering van homoseksualiteit. Zij wordt nu al vijf jaar vervolgd, tot de Hoge Raad aan toe."

Mirjam Sterk (CDA), gedeputeerde voor de provincie Utrecht, woonde jarenlang in Washington. Volgens Sterk past Harris' beleid prima binnen de kaders van het geloof, in tegenstelling tot wat Van Schothorst zegt. Ze is naar eigen zeggen voorstander van "een vorm van inclusief christendom":

Mirjam Sterk
Mirjam SterkGedeputeerde provincie Utrecht (CDA)

"Volgens mij is de kernboodschap van het christendom: 'Heb je naaste lief als jezelf'. Ik vind het wel ver gaan dat die Finse politica vervolgd wordt omdat ze zich uitspreekt... Maar als mensen zich 'anders' voelen dan wat de norm is, wie ben ik dan om te oordelen dat dat niet mag? "

Volgens Sterk is het bovendien juist tegenstrijdig om op Trump te stemmen als je christen bent.

"Donald Trump staat volgens mij voor alles waar je als christen niet voor zou moeten zijn. Voor overspel, voor leugens… Bij Trump gaat het ook nooit over de inhoud. Het gaat altijd over de ander en wat die verkeerd doet."

John Kirpestein is Nederlands-Amerikaans. Hij heeft op Trump gestemd, maar vooral omdat hij het Republikeinse beleid steunt. Hij vermoedt dat er in de VS veel andere christenen zijn die wel op Trump stemmen, maar niet per se waarde hechten aan Trump als politiek leider.

John Kirpestein
John KirpesteinNederlands-Amerikaans

"De politiek is te gericht op de persoon; ik denk dat je veel meer moet kijken naar beleid. Ik denk dat veel Amerikaanse christenen ook helemaal niet zo pro-Trump zijn, maar bijvoorbeeld weigeren om op de Democraten te stemmen vanwege hun standpunten rondom abortus. En dus stemmen ze voor de Republikeinen."

De Nederlands-Amerikaanse James Kennedy, hoogleraar Moderne Nederlandse Geschiedenis, heeft op Harris gestemd. Toch kan hij net als Kirpestein begrijpen waarom zoveel Amerikaanse christenen Trump steunen. Sommigen stemmen volgens Kennedy op Trump vanuit gewoonte, omdat ze altijd de Republikeinen steunen. Sommigen stemmen met hun eigen (economisch) gewin in het achterhoofd. Sommige stemmers zijn gewoonweg 'groupies' van Trump, aldus Kennedy.

In zogenaamde left behind-gebieden (achtergebleven gebieden, in het Nederlands) zijn er volgens de historicus ook veel christenen die op Trump stemmen. Deze gebieden zijn ver verwijderd van grote steden en krijgen maar weinig mee van ontwikkelingen in de rest van het land. Kennedy vertelt:

James Kennedy
James KennedyHoogleraar Moderne Nederlandse Geschiedenis

"Mensen in die gebieden zeggen: 'Ik voel me als christen een beetje achtergesteld. Het leven gaat aan ons voorbij, en in de politieke elite van ons land heb je allemaal Democraten die eigenlijk mijn belangen niet vertegenwoordigen... Dus we hebben een sterke leider nodig om dit weer recht te zetten.' Daarom steunen ze Trump, vanuit een sentiment. Rancune, wantrouwen."

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Kijk Dit is Tijs terug

In Dit is Tijs (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met James Kennedy, hoogleraar Moderne Nederlandse Geschiedenis, Mirjam Sterk, gedeputeerde provincie Utrecht (CDA), de Nederlands-Amerikaanse John Kirpestein. Klik hier om de aflevering terug te kijken via NPO Start of stream hieronder.

Luister Dit is Tijs terug als podcast

Je kunt Dit is Tijs (EO) ook terugluisteren als podcast. Klik hier om naar je favoriete podcast-app te gaan of luister hieronder:

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit maakten we ook
Dit is TijsDit is Tijs

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is Tijs

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen