Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Levende kerststallen: dieren als instrument voor menselijk plezier?

18 december 2023 · 15:33| Leestijd: 3 min

Update: 9 augustus 2024 · 15:58

In dit artikel aan het woord

Willem Vermaat
Willem VermaatDierenethicus
"Waarom hebben wij het recht om die dieren in zo'n omgeving te brengen."
Roel Ruwaard
Roel RuwaardKerststalhouder
"Bij ons is één ding heel belangrijk. Welzijn staat boven geld verdienen."

In het kort

Als je op de kerstmarkt loopt, is er een grote kans dat je ze tegenkomt: kerststallen. Tussen het hooi en de bekende kerstfiguren lopen dan vaak schaapjes, ezels, een geitje hier en daar, en nog veel meer dieren. Dat kan leuk zijn, maar vinden de dieren dat ook? Is dat niet zielig voor hen?

Wat denk jij?

Kunnen levende kerststallen er nog wel mee door?

Dit is de situatie

Een zielige traditie?

Meer dan tweeduizend jaar geleden kwamen allerlei dieren bij de stal om samen te vieren dat het kerstkind geboren was, zo luidt het verhaal. Nu nog steeds wordt die scene jaar na jaar nagespeeld: een levende kerststal. Met de heilige maagd Maria, timmerman Jozef, en hun kindje Jezus. Engelen die zingen, de herders en de drie wijzen. En natuurlijk dieren. Vaak worden daar levende schapen, ezels en andere dieren voor ingezet.

De dierenbescherming geeft aan dat de dieren vaak geen goed onderkomen hebben. Veel te beperkt en tijdelijk, zeggen zij. Ze zijn in een omgeving waar ze niet vrij dier kunnen zijn. De vele mensen, de harde muziek, de drukte en het lawaai geven hun volgens de dierenbescherming te veel stress. Is het echt zo erg?

Dit is de discussie

Levende kerststallen: mooi of onethisch?

Zo’n kerststal is voor veel mensen het ultieme kerstgevoel, en levende dieren horen daar vaak bij. Maar is het ethisch?

Volgens dierenethicus Willem Vermaat niet. Hij wil liever dat deze kersttraditie stopt.

Willem Vermaat
Willem VermaatDierenethicus

“Ik heb er bezwaar tegen omdat dieren als instrument worden gebruikt voor menselijk plezier.”

Verder ziet Vermaat nog een andere grote reden dat de levende kerststallen geen goed idee zijn. Het is, zegt hij, schadelijk voor de dieren. Vaak worden de dieren wel getraind in het contact leggen met mensen en zijn ze gewend aan mensen en het reizen dat erbij komt kijken, maar dat is niet genoeg voor hem.

“De eerste vraag is of dat altijd zo is voor iedere kerststal. Ten tweede, waarom hebben wij het recht om die dieren in zo'n omgeving te brengen waar ze zelf niet voor hebben gekozen? Het is niet zo dat die dieren in een natuurlijke omgeving opgroeien. Wij brengen ze in leven voor dat doeleinde. Dus ze hebben eigenlijk helemaal geen vrijheid om hun eigen leven te kiezen naar hun natuurlijke behoeftes."

Het past dus volgens Vermaat niet bij het zijn van een dier om in een kerststal te zitten.

Roel Ruwaard heeft inmiddels al 20 jaar een kerststal waarmee hij langs verschillende plekken gaat. Hij heeft dan een paar geiten, een paar schapen, een ezel, alpaca en de hondjes mee.

Roel Ruwaard
Roel RuwaardKerststalhouder

“Ja, een dier is niet gemaakt om voor mij allemaal dingen te doen. Maar het is ook van oudsher zo dat wij samenleven met dieren. Dieren worden gebruikt voor allerlei doeleinden. Dat verandert in de loop van de jaren. En dat is ook goed, want het welzijn wordt altijd bovenop gesteld. Ik kan alleen praten over mijn bedrijf. Ik ga niet praten over een ander bedrijf, want er gaat heel veel fout. Maar bij ons is één ding heel belangrijk. Welzijn staat boven geld verdienen.”

Het is juist mooi, vindt hij.

“Voor mij is de charme dat het een bepaald doel heeft. Wij werken heel veel bij verzorgingshuizen of bij mensen met een verstandelijke beperking. Die gaan namelijk nooit zelf naar kinderboerderijen toe, dus wij bieden ze de mogelijkheid om toch in contact te komen met dieren. Daar kun je in deze tijd van het jaar natuurlijk een heel leuk verhaal van maken, en daar leven die mensen zich ook helemaal in.”

Het werkt dus therapeutisch, zegt hij. Hij ziet dat dieren een hele positieve werking hebben op mensen met bijvoorbeeld alzheimer, dementie, een verstandelijke beperking of autisme.

Willem Vermaat
Willem VermaatDierenethicus

“Als dit echt zo is, vind ik dat een heel nobel streven. En wat mij betreft zou de ethische discussie ook daarover ook moeten gaan. Mensen die het echt voortreffelijk met het welzijn van dieren voor hebben. En dan misschien voor doelgroepen waar er nog iets meer bij te winnen is dan alleen plezier.”

Maar beide partijen zijn het met elkaar eens dat als de kerststallen blijven bestaan, hier (nog) strengere regelgeving voor moet komen, zodat het zeker is dat het de dieren niet zal schaden.

Praat mee

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Dit is het debat

Wil je het hele gesprek beluisteren? Dat kan hier!

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit maakten we ook
Dit is de dagDit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

Dit is de dagDit is de dag

Dit artikel hoort bij de podcast

Dit is de dag

  • Hier & Nu

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen