Hoe kan het dat zoveel kinderen last hebben van kinkhoest en longontstekingen?

Dit is de situatie

Kinkhoest en longontsteking bij jonge kinderen en baby's

Misschien heb je er zelf wel last van gehad als kind, of heeft een van je kinderen het meegemaakt: kinkhoest. Het begint vaak met klachten die lijken op een gewone neusverkoudheid. Maar daarna begint het hoesten... En dat kan uitlopen op lange hoestbuien, gevolgd door benauwdheid en een piepende ademhaling.

Steeds meer kinderen worden de laatste tijd ziek van kinkhoest. Uit de laatste cijfers van het RIVM blijkt dat de laatste maanden veel pasgeboren baby's ernstig ziek zijn geworden door kinkhoest.

De stijging van het aantal mensen met kinkhoest is sinds juni al begonnen. Nu worden er wekelijks ongeveer 250 mensen met een besmetting vastgesteld, waaronder 110 kinderen, waarvan er 20 baby zijn. Kinkhoest is vooral voor pasgeboren baby's gevaarlijk en moeten vaak, ongeveer de helft van de gevallen, in het ziekenhuis worden opgenomen.

Stijging in de Biblebelt

De stijging van kinkhoest is vooral te zien in gebieden van Nederland waar de vaccinatiegraad laag is, zoals in de Biblebelt. Ruim 90% van de besmette baby’s met kinkhoest in 2024 was niet gevaccineerd, volgens het RIVM. 

Wat is kinkhoest? Artikel gaat verder onder de video.

Hier zie je het aantal meldingen van kinkhoest per maand. De aantallen voor januari 2024 zijn nog niet compleet. Dat komt doordat veel meldingen pas later binnenkomen.

Hoe voorkom je kinkhoest?

Om kinkhoest en longontstekingen te voorkomen, is het verstandig om jezelf en anderen te beschermen. Dat doe je door te zorgen voor goede hygiëne, zoals regelmatig je handen wassen, je neus snuiten in een tissue en die meteen weggooien, en hoesten in je elleboog. Ook kunnen vaccinaties helpen om kinkhoest te voorkomen, vooral bij baby's en jonge kinderen.

Als baby krijg je drie prikjes tegen kinkhoest. Als je vier jaar oud bent, krijg je er nog eentje. De prik tegen kinkhoest gebeurt samen met prikken tegen difterie, tetanus en polio. Er is geen aparte prik alleen voor kinkhoest, het zit bij andere prikken in. De prik tegen kinkhoest werkt goed, maar niet heel lang, slechts een paar jaar. Deze prikken worden gegeven in het consultatiebureau.

De prik tegen kinkhoest bevat kleine stukjes van de kinkhoestbacterie. Je krijgt geen kinkhoest van de prik, maar je lichaam maakt afweerstoffen aan tegen die stukjes. Hierdoor word je minder snel ziek van kinkhoest en als je het krijgt, is het minder erg. Hetzelfde idee als de vaccinaties tegen het coronavirus.

Dit is de discussie

Waar komt de groei van kinkhoest en longontsteking vandaan?

Hoe kan het dat dit jaar zóveel kinderen last krijgen van kinkhoest en longontstekingen? Het wetenschappelijke antwoord daarop is lastig te geven, het RIVM en onderzoeksinstituut Nivel durven namelijk nog geen harde conclusies te trekken. Wat wel bekend is, is dat tussen april 2020 en juni 2023 er nauwelijks kinkhoestmeldingen waren. De RIVM verklaart dat het kan komen doordat de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus ook hielp tegen de verspreiding van de kinkhoestbacterie.

Doordat mensen toen geen kinkhoest kregen, konden ze ook geen natuurlijke immuniteit tegen kinkhoest opbouwen. Dat kan verklaren waarom we nu zo'n sterke toename van kinkhoest zien in alle leeftijdscategorieën.

Angst voor vaccinatie?

Wat wel bekend is, is dat steeds minder mensen hun kinderen laten vaccineren. De vaccinatiegraad van jonge kinderen is zelfs gezakt tot onder de 90%. Het RIVM maakt zich zorgen en denkt dat mensen sinds corona minder positief staan tegenover vaccinaties.

Astrid Nielen, voorzitter van AJN Jeugdartsen Nederland, denkt dat ook. Ze merkt dat de vragen en twijfels van ouders in coronatijd behoorlijk zijn toegenomen. Dat zegt ze in Dit is de Dag (EO).

"We zien dat ouders twijfels hebben over het nut van vaccineren. Ze zijn ook bang voor vaccinaties, bijvoorbeeld voor bijwerkingen. Meer dan vóór corona. We merkten voor corona ook al jarenlang dat ouders veel vragen hebben. Dat is ook normaal, dat is juist goed. Maar we zagen in coronatijd dat ouders heel erg zijn gaan twijfelen aan het nut van vaccinaties in het algemeen, maar ook zelfs aan kindervaccinaties."

1

0

0

0

0

0

Hoogleraar rechtsfilosofie Roland Pierik vindt het daarom tijd dat de overheid maatregelen neemt die ervoor zorgen dat ouders hun kinderen weer gaan laten vaccineren. Hij wil dat ouders hun kinderen niet meer naar het kinderdagverblijf mogen brengen als ze niet gevaccineerd zijn. 

"Kinderen moeten beschermd worden tegen kinderen die niet gevaccineerd zijn. Als er op de kinderopvang één iemand binnenkomt die de ziekte onder de leden heeft, kan je ervan uit gaan dat alle kinderen besmet raken. Dat moet je niet willen."

11

0

0

0

12

3

Astrid Nielen vindt zo'n maatregel te rigoureus. Ze vreest dat een vaccinatieverplichting een tweedeling creëert tussen ouders die hun kinderen wel of niet naar de kinderopvang kunnen sturen.

"We maken ons zorgen over de lagere vaccinatiegraad, dat is een heel groot probleem. Toch vinden we dat we vaccinaties niet moeten verplichten. Mensen vertrouwen het niet meer zomaar als de overheid iets van ze wil. Ga liever met mensen praten om ze te overtuigen. Maatregelen op de kinderopvang? Daarmee creëer je schijnveiligheid."

8

0

0

0

0

0

Dit is het debat

Luister onze podcast

Benieuwd naar het hele gesprek dat presentator Tijs van den Brink voerde met Astrid Nielen en Roland Pierik? Luister hier naar Dit is de Dag (EO).

Dit maakten we ook

Bekijken

Kwakzalvers en hun wondermiddeltjes: zijn we te goedgelovig?

Bekijken

Zachte heelmeesters... Zijn commerciële partijen de oplossing voor het huisartsentekort?