Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

© Shutterstock

Am­bi­tie­loos­heid van Nederlanders bedreigt onze economie, zegt deze onderzoeker

vandaag · 09:32| Leestijd: 5 min

Update: vandaag · 14:10

In het kort

Nederland en Europa moeten sterker worden om welvarend te blijven en de strijd met Amerika en China aan te kunnen. Maar onderzoeker Peter Kanne is bang dat Nederlanders met hun huidige mentaliteit niet ver gaan komen. "Nederlanders hebben het ongelofelijk goed. We zijn één van de rijkste en gelukkige landen ter wereld", zegt hij bij Geld of je Leven (EO). "We moeten ons realiseren dat als je vakantie wilt blijven vieren en wilt ontspannen, je de handen af en toe uit de mouwen moet steken en de broekriem iets moet aantrekken."

Uit het wereldwijde Global Trends-rapport van Ipsos, een onderzoek onder vijftigduizend respondenten in vijftig landen, blijkt dat Nederland "niet voorbereid is op wat gaat komen", stipt Kanne aan. NAVO-chef Mark Rutte sprak donderdag soortgelijke woorden: "We zijn niet klaar voor wat er over vier of vijf jaar op ons afkomt." Mensen hebben dat bewustzijn in Nederland niet, ziet Kanne, opiniepeiler en senior onderzoeksadviseur bij Ipsos I&O. "Ze zijn qua instelling sterk op zichzelf en op hun eigen, kleine kring gericht."

Ook in vergelijking met de rest van de wereld zijn Nederlanders "bovenmatig individualistisch en hedonistisch ingesteld", schreef Kanne eerder in de Volkskrant. Nederlanders zijn dus vooral bezig met het najagen van plezier en genot, en iets wat hen per direct geluk kan opleveren. Dat blijkt onder andere uit het feit dat 76% van de Nederlandse respondenten van het Gobal Trends-rapport het eens is met de stelling 'Het belangrijkste is om vandaag van het leven te genieten, morgen zorgt wel voor zichzelf'.

Hoe denk jij over deze stelling?

Het belangrijkste is om vandaag van het leven te genieten, morgen zorgt wel voor zichzelf.

'We moeten productiever worden'

Kanne verwijst naar het rapport dat oud-premier van Italië Mario Draghi in september presenteerde, gemaakt op verzoek van de Europese Commissie, om de staat van de Europese economie in kaart te brengen. Conclusie? Niet best. In het rapport wordt duidelijk dat Europa economisch ingehaald is door China, en dat het gat met Amerika nóg groter geworden is. "Hij zei: Europa is te weinig innovatief, heeft de tech-boot gemist en de groei neemt af. Hij raadde aan om ongelofelijk veel geld hierin te investeren", zegt Kanne. "Dat is A) een schokkende analyse en B) een verstandige aanbeveling. Je moet dus productiever worden, en de arbeidsintensiviteit verhogen."

Wat is arbeidsintensiviteit?

Arbeidsintensiviteit betekent hoe veel werk of moeite van mensen nodig is om een taak, product of dienst uit te voeren. Als iets arbeidsintensief is, betekent het dat er veel uren werk nodig zijn van mensen in plaats van machines of andere hulpmiddelen. Bijvoorbeeld: het plukken van druiven met de hand is arbeidsintensiever dan het doen met een machine.

Arbeidsintensiviteit is belangrijk in discussies over werk, kosten, en productiviteit. Een taak die veel arbeidsintensief werk vraagt, kost vaak meer tijd en geld, maar kan soms beter of preciezer worden gedaan dan met machines.

Nederland is wereldkampioen deeltijdwerken

En die productiviteit en arbeidsintensiviteit, daar staan Nederlanders niet per sé bekend om. "Het hangt er een beetje vanaf hoe je er naar kijkt", zegt Kanne, die benadrukt dat hij geen econoom is. "Sommige cijfers zeggen dat we het minst aantal arbeidsuren per week maken (31 uur gemiddeld), én we zijn wereldkampioen deeltijd werken."

Toch zullen veel mensen zeggen dat ze écht niet meer kunnen werken, omdat het hier te druk voor is. Volgens Kanne komt dit omdat Nederlanders álles willen. "We willen drie keer per jaar op vakantie, ons sociale leven op orde houden, social media en we willen alles streamen." Dat is volgens hem ook de reden waarom er zoveel burn-outs zijn in Nederland. "We zouden echt iets - en daar heb je ook de politiek voor nodig - moeten doen aan het beeldschermgebruik."

Peter Kanne
Peter KanneOpiniepeiler en senior onderzoeksadviseur bij Ipsos I&O

"Als gemeenschap, als land, als volk, laten wij ons de kaas van het brood eten. Economisch én militair."

In Europa werkt 17% van de mensen in deeltijd, in Nederland is dat 38%, en van de vrouwen is dat bijna 60%. "En ze doen dat omdat ze dat kunnen; omdat ze die welvaart hebben. Dat is natuurlijk fijn voor die mensen, ze willen graag een fijne werkprivébalans", begrijpt Kanne. "Maar als het gaat om het verdelen van de koek, moet je in zijn geheel ervoor zorgen dat de koek groot genoeg blijft. Daarvoor heb je wel de inzet van de mensen nodig." Ouders moeten hun kinderen daarop voorbereiden, zegt Kanne: laat ze een beroep kiezen wat iets oplevert.

Vraag

Hoeveel uur werk jij per week?

Om onze economische voorspoed te behouden moeten we dus keihard aan de bak, zegt Kanne. "Als gemeenschap, als land, als volk, laten wij ons de kaas van het brood eten. Economisch én militair."

Wat kunnen we doen?

Maar hoe kan Nederland zich dan vermannen? Daarvoor verwijst Kanne weer naar Draghi; er moet onder andere fors geïnvesteerd worden in onderwijs en wetenschap. "En wat gaat dit kabinet doen? Wij gaan daar heel fors op bezuinigen. En het moet niet minder, het moet méér", benadrukt de onderzoeker. "En dan is het lastige weer: die regering is gekozen door de kiezers. En de politiek gaat met die kiezers om, als de kiezers met hun kinderen." Daarmee wil Kanne zeggen dat niemand elkaar meer durft te vertellen dat er een paar ingrepen nodig zijn die misschien niet leuk zijn, maar wel broodnodig. "Je kunt er politiek bijvoorbeeld best voor zorgen dat het aantrekkelijker wordt voor vrouwen om meer te gaan werken."

Verder bevordert het huidige kabinet volgens Kanne nu koopkracht bij groepen die dat helemaal niet nodig hebben. "Tien tot twintig procent van de Nederlanders hebben het financieel lastig, maar driekwart heeft het heel erg goed. Je hoeft die mensen niet steeds weer cadeautjes te geven in de vorm van koopkrachtverbetering."

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Luister Geld of je Leven terug als podcast

In Geld of je Leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit is Geld of je leven
Dit is Geld of je leven

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is Geld of je leven

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook