Kunnen we de zorg straks nog wel betalen? 'Mag geen cent kosten'

Dit is de situatie

We willen (gratis) saamhorigheid in Nederland

Nederlanders zijn rijker dan ooit, maar ervaren dat niet altijd zo. We leven in een zogenaamde 'verzorgingsstaat' met een 'sociaal vangnet'. Dat betekent dat we wat meer belasting betalen dan in andere landen, om elkaar daarmee te helpen bij tegenslagen. Denk aan een dure operatie of onverwachts ontslag.

Enerzijds best fijn als je ooit de pineut bent, maar de meningen over dat sociale vangnet zijn verdeeld. Ben jij wel verantwoordelijk voor het (economische) welzijn van iemand anders? Bovendien lijken we onze verzorgingsstaat soms voor lief te nemen. Nederlanders verlangen naar saamhorigheid, maar willen daar liever niet voor betalen, blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Daarbij komt dat de economische groei van Europa achterloopt bij andere landen. De welvaart waar we zo gewend aan zijn, staat misschien op het spel door vergrijzing, geopolitieke onzekerheid en hogere kosten. Nemen we onze verzorgingsstaat niet voor lief?

Dit is de discussie

Moeten we ons zorgen maken over onze welvaart?

"De huidige economische groei is te laag om onze voorzieningen op peil te houden." Dat zei koning Willem-Alexander op Prinsjesdag in zijn Troonrede. Is dat reden tot zorg? We moeten aan de slag, zegt Peter Hein van Mulligen (CBS) bij Dit is de dag (EO).

000

scherm sluiten

000

Peter Hein van Mulligen

Hoofdeconoom CBS

"De vooruitzichten zijn niet denderend voor de lange termijn. Europa heeft te maken met achterblijvende groei. Zeker vergeleken met de Verenigde Staten. Dat wordt nog lastiger met de vergrijzing, die zorgt voor minder productiviteit en hogere zorgkosten. Er moet van alles veranderen op dit terrein."

000

Theoloog Arnold Huijgen ziet vooral ongelijkheid ontstaan tussen generaties. Er is zeker welvaart, zegt hij, maar vooral als je al een koophuis hebt.

000

scherm sluiten

000

Arnold Huijgen

Theoloog

"Er zit een heleboel geld bij de oudere generaties. Het is fijn dat de hypotheekrenteaftrek ter discussie wordt gesteld, want mijn kinderen kunnen geen huis kopen. Ik heb bewondering voor jongere generaties. Ze zijn wat idealistischer, want materieel gezien ziet het er gewoon heel slecht uit."

000

000

scherm sluiten

000

"We hebben als maatschappij een verantwoordelijkheid richting die generatie. We gaan enorm veel zorgkosten maken voor mensen die toch al behoorlijk rijk waren. Dat kunnen we eigenlijk over twintig jaar moeilijk betalen. En we hebben er de mensen niet voor."

000

Hoeveel willen Nederlanders doen om dat zorgstelsel in stand te houden? Volgens Josje den Ridder, die onderzoeker is bij het Sociaal en Cultureel Planbureau, ligt dat lastig.

000

scherm sluiten

000

Josje den Ridder

Onderzoeker bij SCP

"Nederlanders zien een saamhorige samenleving als ideale toekomst. Maar als mensen concrete afwegingen moeten maken ontstaan er problemen. Als ze iets moeten inleveren of keuzes moeten maken die geld kosten. Dus we zien een warm, eensgezind Nederland voor ons, zonder dat het ons een cent kost."

000

Wat is dan de oplossing? Mariken van der Velden, die is gespecialiseerd in politieke communicatie, pleit voor meer transparantie.

000

scherm sluiten

000

Mariken van der Velden

Hoofddocent Politieke Communicatie bij VU

"Mensen zijn best bereid om dingen te begrijpen, als je je afwegingen maar toelicht. We willen begrijpen waarom deze keuze wordt gemaakt. Nu krijg je het gevoel dat iemand maar wat besloten heeft tegen jouw belangen in."

000

Ondanks dat we rijker zijn dan ooit, moeten we dus wel aan de slag om die welvaart te behouden. Net zoals de koning zei in de Troonrede.

Meer weten?

Luister naar Dit is de dag

In Dit is de dag (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

• Helpen dure sigaretten om roken te stoppen? '60 procent komt uit buitenland'

  Helpen dure sigaretten om roken te stoppen? '60 procent komt uit buitenland'

• Hysterie op TikTok: influencers claimen dat kraanwater slecht voor je is

  Hysterie op TikTok: influencers claimen dat kraanwater slecht voor je is