Zo verscheurt de oorlog tussen Israël en Hamas ook christelijk Nederland

Mening over Israël verandert

Het is bijna twee weken geleden dat de Palestijnse beweging Hamas een grootschalige aanval op Israël begon. In de tussentijd is er enorm veel gebeurd en inmiddels zijn er volgens berichten uit het Midden-Oosten meer slachtoffers gevallen aan Palestijnse zijde dan aan de kant van Israël.

"Israël heeft het volle recht om zich te verdedigen", zei premier Rutte na de bloedige aanval op 7 oktober. Veel Nederlanders vonden dat in eerste instantie ook. Maar is het nog gerechtvaardigd wat Israël nu allemaal doet?

Meeste mensen kiezen geen kant

Inmiddels zijn Nederlanders helemaal niet meer zo uitgesproken over waar hun sympathie ligt, zo blijkt uit een enquête van Ipsos. Een meerderheid van de ondervraagden kiest geen kant. Onder de mensen die wel een kant kiezen, is nog wel een voorkeur te zien voor Israël: ruim 30% vindt dat Nederland Israël moet blijven steunen, 8% zegt dat Nederland de Palestijnen moet steunen.

Wel is er veel interesse voor het conflict. Van de ondervraagden volgt 28% het nieuws erover intensief, 52% een beetje. Slechts 15% volgt het helemaal niet, blijkt uit het onderzoek. 

Lees ook:

• Wat is het jodendom?

  Het jodendom is in veel opzichten bijzonder. Het is een van de eerste en oudste religies met één God en de enige godsdienst die ook een volk is. Hoe is dit geloof ontstaan? En waar komt de jodenhaat vandaan?

  Wat is het jodendom?

Wat vindt de kerk van de situatie tussen Israël en Hamas?

De verdeeldheid over de oorlog tussen Israël en Hamas is ook terug te zien in Nederlandse kerken, waar twee Bijbelse opvattingen botsen. Aan de ene kant gaat het in de Bijbel over het principe van recht en onrecht. Aan de andere kant is er de Bijbelse band van God met Zijn volk: de Joden.

Eline van der Kaaden is predikant in opleiding en onderdeel van het Collectief Geen Genocide Gaza, wat ontstaan is vanuit een christelijk collectief. Volgens haar werkt het geloof soms verlammend, zo zegt ze in Dit is de Kwestie (EO). Van der Kaaden organiseert met haar club een demonstratie tegen het geweld in Gaza, geweld dat in haar ogen zelfs genocide is. De demonstranten roepen de Tweede Kamer en politieke leiders in Nederland op om zich uit te spreken tegen het geweld dat Israël gebruikt. 

Eline van der Kaaden

Collectief Geen Genocide Gaza

"Wat ik ingewikkeld vind is als mijn geloof, onze Bijbel, mijn God, wordt gebruikt om goed te praten wat er gebeurt. Ik sta zelf heel erg voor geweldloosheid. Soms is dat een beetje naïef, maar ik geloof in die derde weg, de vredelievende weg. Ik zie in het geloof een bepaalde inspiratie om ons daarvoor in te zetten. Doe een ander niet aan wat je bij jezelf ook niet zou willen."

000

"Ons geloof verlamt ons soms. We zitten stil en bidden om Gods ingrijpen. Maar we vergeten dat wij Gods handen zijn. God bouwt geen muren, maar breekt ze af. De mensen in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever worden al jaren onderdrukt en zijn niet vrij. Ik geloof niet dat de één vrij kan zijn, zonder de vrijheid van de ander. Wij gaan door totdat iedereen vrij is."

000

De worsteling die Van der Kaaden heeft over de oorlog tussen Israël en Hamas is volgens Jan van Benthem tekenend voor de verdeeldheid die veel christenen hebben. De buitenlandcommentator van het Nederlands Dagblad zegt dat het sentiment enorm verdeeld is. Hij legt uit dat er aan de ene kant de traditionele achterban van Israël is, die nóg sterker achter hun land gaat staan, omdat de aanvallen op Israël feller zijn geworden. Maar hij ziet dat er aan de andere kant ook verzet tegen Israël is gekomen, met name over hoe Israël met Palestijnen omgaat.

Jan van Benthem

Buitenlandcommentator Nederlands Dagblad

"Er ontstaan spanningen in de protestantse kerk in Nederland. Intern bij de PKN, één van de grootste protestantse kerken, is het heftig verdeeld. Er zijn voorgangers die bij een andere kerk niet kunnen preken, mede vanwege hun Israël-standpunt. Daarmee komt de oorlog ook in onze samenleving. Zowel in de politiek als binnen de kerken en families."

000

"Het verscheurt mijzelf ook. Omdat ik het bestaan van Israël steun, veel mensen in Israël ken en zie hoe ze verbonden zijn met het land. Dat is hun bestaansgrond. Maar ik ken ook mensen in de Palestijnse gebieden en ik zie dat zij ook verbonden zijn met hun land. En dat is ook hun bestaansgrond. En ook zij hebben te maken met het vastgelopen vredesproces."

000

Kleinzoon van Lenny Kuhr werd neergeschoten door Hamas-terroristen

Zangeres Lenny Kuhr woonde zelf jarenlang in Israël en haar twee dochters wonen er nog altijd met hun gezinnen. Onlangs hoorde Kuhr, vlak voordat ze moest optreden, dat haar 19-jarige kleinzoon Ozz zwaargewond was geraakt toen Hamas-terroristen het vuur op hem opende tijdens een militaire actie. De tiener vecht als soldaat in het Israëlische leger en werd in zijn buik geschoten. Een aantal unitgenoten van Ozz overleefde het niet.

Inmiddels is Ozz voor de tweede keer geopereerd en is hij aan de beterende hand. Kuhr reist binnenkort af naar kleinzoon in Israël. Daar zal ze een paar dagen blijven, voor ze weer terugkeert. De kleinkinderen van Kuhr zijn 4, 7, 17 en 19. Ozz is de oudste. Haar kleindochter van 17 wordt binnenkort 18 jaar en moet dan ook het leger in.

Terwijl Lenny Kuhr met haar familie in Israël belt, gaat daar het luchtalarm af. Bekijk hier het fragment:

Nabil vluchtte als Palestijnse christen uit Israël

Nabil Sahhar is geboren in Jeruzalem en omschrijft zichzelf als een Palestijn van christelijke huize. In oktober 1986, vluchtte hij als Palestijns architect, onder druk van Israël naar Nederland. Onlangs deed hij mee aan de pro-Palestina-demonstratie op de Dam in Amsterdam.

"Vanaf mijn jeugd had ik altijd alleen maar vluchtelingen om me heen. In 1967 was er de Zesdaagse Oorlog. Toen zag ik voor het eerst Israëlische soldaten. Sinds dat moment ken ik niets anders dan bezetting, checkpoints en een soort apartheid. Nooit had ik het gevoel vrij te zijn in m’n eigen land."

Nabil Sahhar

Palestijnse christen

"Toen ik in de jaren 80 naar Nederland kwam was het echt ‘not done’ om je bestaansrecht te verdedigen. Ik merk dat de Palestijnse kwestie nu wel bespreekbaar is."

000

Nabil is nu 37 jaar in Nederland en wat hem opvalt is dat de sympathie voor Israël hier met de paplepel wordt ingegoten. Daar had hij vooral in het begin moeite mee. "Als mensen wisten dat ik Palestijn was, hadden ze hun mening al klaar. Het is een soort draaiboek: in de Nederlandse opvoeding, de kerk en in de boeken. Wij zijn altijd de reden van het conflict."

En dat is reden voor Nabil om mee te doen aan de demonstratie op de Dam in Amsterdam. "Ik protesteer als Palestijn, christen en mens. Maar ook als Nederlander. Ik protesteer tegen de eenzijdige, onevenredige en asymmetrische sympathie voor Israël."

Aangekomen op de Dam springen de tranen in de ogen van Nabil. "Het is een bepaalde emotie die ik dagenlang heb opgekropt. Hier voel ik dat er toch mensen zijn die rechtvaardigheid zoeken. Ik zie vandaag niet alleen Palestijnen, maar ook heel veel Nederlanders."

Dit is de Kwestie

Benieuwd naar de volledige aflevering over dit onderwerp? Kijk dan hieronder naar de tv-uitzending van Dit is de Kwestie (EO). En wil je meer afleveringen van Dit is de Kwestie zien? Ga dan naar NPO Start.

• Welke rol kan Nederland spelen in de oorlog tussen Israël en Hamas: moeten we een kant kiezen of juist niet?

  Welke rol kan Nederland spelen in de oorlog tussen Israël en Hamas: moeten we een kant kiezen of juist niet?

• 'From the river to the sea, Palestine will be free': onschuldige leus of pure Jodenhaat?

  'From the river to the sea, Palestine will be free': onschuldige leus of pure Jodenhaat?