Navigatie overslaan
EODIT
zoekenEONPO
Het CABR bevat bijna 485.000 dossiers van Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog werden onderzocht op collaboratie. Deze documenten zijn belangrijk voor historisch onderzoek, maar bevatten ook gevoelige persoonsgegevens. Daarom is er al jaren discussie: moeten deze archieven digitaal openbaar worden of blijft privacy zwaarder wegen?.
© ANP

Oor­logs­ar­chief komt mogelijk tóch online: Raad van State geeft groen licht

vandaag · 12:33| Leestijd:3 min

Update: vandaag · 12:33

Afbeelding van Rozemarijn van der Stelt
Geschreven doorRozemarijn van der Stelt
Lees perspectieven
over dit onderwerp
Het grootste oorlogsarchief wordt openbaar: is dat wel veilig voor nabestaanden van 'foute' Nederlanders?

In het kort

Vermoed jij dat jouw familie een foute rol speelde in de Tweede Wereldoorlog? Het antwoord ligt misschien wel in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Toch blijft het archief voorlopig offline. Het kabinet wil eerst zorgen dat privacy van nog levende betrokkenen goed beschermd wordt. Ondertussen zet de Raad van State wel een stap vooruit: zij geven groen licht voor een wetswijziging die digitale toegang mogelijk maakt.

Wat denk jij?

Ga jij zoeken in het oorlogsarchief?

Aantal reacties: 0

Het CABR bevat bijna 485.000 dossiers van Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog werden onderzocht op collaboratie. Deze documenten zijn belangrijk voor historisch onderzoek, maar bevatten ook gevoelige persoonsgegevens. Daarom is er al jaren discussie: moeten deze archieven digitaal openbaar worden of blijft privacy zwaarder wegen?

Waarom blijft het oorlogsarchief nog gesloten?

De Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt dat in de dossiers ook namen staan van mensen die nog leven, zoals familieleden of getuigen. Daarom besloot voormalig minister Eppo Bruins dat het archief voorlopig alleen fysiek toegankelijk is in de studiezaal van het Nationaal Archief. Hij gaf ook opdracht om de Archiefwet aan te passen. Zijn opvolger, demissionair minister Gouke Moes, werkt nu met spoed aan een verbeterde versie van die wet. De Raad van State adviseerde hem om het voorstel op enkele punten aan te scherpen. Moes wil het begin 2026 naar de Tweede Kamer sturen, omdat veel mensen die het archief willen raadplegen op leeftijd zijn.

Wat zegt de Raad van State?

Volgens het hoogste adviesorgaan van de regering is digitale openstelling juridisch mogelijk, maar alleen onder strenge voorwaarden. Zo moet duidelijk in de wet staan dat het vooral gaat om archieven over grote historische gebeurtenissen, zoals oorlogen of de Holocaust. Ook moet rekening worden gehouden met hoe oud de gegevens zijn en moeten extra regels komen om persoonsgegevens te beschermen.

Hoe gaat het verder?

De aangepaste Archiefwet moet nog door de Tweede en Eerste Kamer. Pas daarna kan het CABR, mogelijk stap voor stap, online komen. Tot die tijd blijft het archief alleen fysiek toegankelijk bij het Nationaal Archief in Den Haag.

Meer van DIT? Ontvang de gratis nieuwsbrief

Lees onze privacyverklaring.

Praat mee

Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?

Meer weten?

Kijk Dit is de Kwestie

Dit is de Kwestie (EO) maakte een tweeluik over de opening van de oorlogsarchieven. Presentator Margje Fikse gaat in gesprek met nabestaanden en duikt ook in het oorlogsverleden van haar eigen familie. Bekijk de volledige uitzending hieronder. 

Dit maakten we ook

Dit zijn de makers

Rozemarijn van der Stelt
Rozemarijn van der Steltpijl naar rechtsOnline

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook