Geschikt / Ongeschikt
Is PVV'er Marjolein Faber wel geschikt als nieuwe minister van Asiel en Migratie?
17 juni 2024 · 14:00
Update: 25 juni 2024 · 08:36
In gesprek met
Mauk Bresser
Voorzitter JOVD
"Je verwacht een bepaalde ondergrens van een minister aan integriteit en respect voor anderen. En dat hebben we bij Marjolein Faber in het verleden niet gezien."
Paul Slettenhaar
VVD-politicus
"Ik ga Faber beoordelen op wat ze levert. Ik ga toch niet vooraf bespiegelen of iemand wel of geen minister moet worden?"
Chris Aalberts
Politicoloog
"Faber is volstrekt ongeschikt als minister van Asiel en Migratie, maar ik snap de keuze wel."
Hero Brinkman
Oud-Kamerlid PVV
"Haar woorden worden geframed. Omvolking is helemaal niet nationaalsocialistisch."
In het kort
Wat hebben Gom van Strien, Ronald Plasterk, Gidi Markuszower en Marjolein Faber gemeen? Rond al deze politici ontstond onrust nadat Wilders ze noemde voor een functie. Het enige verschil: Marjolein Faber mag blijven als beoogd minister van Asiel en Migratie, de andere drie moesten het toneel verlaten. Maar is Faber wel geschikt?
Wat denk jij?
Vind jij Marjolein Faber geschikt als minister van Asiel en Migratie?
Dit is de situatie
Kritiek op nieuwe minister Marjolein Faber
Daar was ze dan opeens, de nieuwe PVV-minister van Asiel en Migratie, Marjolein Faber. Ze volgt de vorige kandidaat-minister Gidi Markuszower op, die niet door de screening van de AIVD kwam. De kandidaatstelling van Faber voor het ministerschap maakte direct al heel wat los en leidde tot een crisisberaad van de coalitiepartijen. Dit heeft te maken met uitspraken die Faber in het verleden deed.
Wie is Marjolein Faber?
Zo noemt ze in 2015 de islam een verwerpelijke ideologie. Na een steekpartij in Groningen in 2019 tweet ze dat de de dader een Noord-Afrikaans uiterlijk had, maar het blijkt te gaan om een witte man met een Nederlandse achtergrond. Nadat Nieuwsuur haar hiermee confronteert, blijft ze beweren dat haar tweet juist was.
En in een debat in 2022 gebruikt Faber het woord 'omvolking'. Deze term is beladen, omdat het vanaf de jaren 30 werd gebruikt door Duitse nationaalsocialisten. De term hoort nu bij een omstreden theorie die stelt dat een elite probeert de witte Europese bevolking langzaam maar zeker te vervangen door niet-Europese migranten.
Verder suggereert ze tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen van 2022 dat de regering 'de vijfde colonne' was. Die term verwijst naar groepen die stiekem voor een vijandelijk land werken en hun eigen land ondermijnen. Na deze opmerking mocht ze het woord niet meer voeren bij de beschouwingen.
Crisisberaad over Faber
Op vrijdag kwamen de coalitiepartijen, de formateur Van Zwol en beoogd minister-president Schoof in crisisberaad bij elkaar, omdat VVD-fractievoorzitter Yesilgöz had gezegd dat Faber 'geen onomstreden kandidaat' was door de uitspraken die ze eerder heeft gedaan. De uitkomst van het beraad was dat Faber mocht blijven.
Faber liet op X weten dat ze begrip heeft voor de commotie over haar uitspraken en dat ze zich als lid van het kabinet aan het hoofdlijnenakkoord en de rechtsstaatverklaring zal houden. Eerst zei ze dat ze de uitspraken niet terug zou nemen, maar tijdens haar hoorzitting in de Tweede Kamer gaf Faber aan wel volledig afstand te nemen van de term omvolking. Al zei ze tegelijkertijd dat ze de demografische ontwikkelingen in Nederland zorgelijk vindt en daar iets aan wil veranderen.
Wat denk jij?
In welke provincie was Marjolein Faber Statenlid?
Dit is de discussie
Is Marjolein Faber geschikt als minister van Asiel en Migratie?
Ondanks de kritiek is Marjolein Faber nog steeds de beoogd minister van Asiel en Migratie. Oud-Kamerlid voor de PVV Hero Brinkman snapt dat heel goed. Hij begrijpt de kritische opmerkingen, van onder andere de VVD-fractievoorzitter Dilan Yeşilgöz, niet goed. Dat vertelt hij in Dit is de Dag (EO).
"Eerdere uitspraken van mevrouw Faber zijn politieke uitspraken geweest. En die kun je leuk vinden of niet. Ze moet die portefeuille [Asiel en Migratie red.] gaan doen. En dan is het aan de Tweede Kamer om haar dat vertrouwen te geven. Op het moment dat dat er niet meer is, dan gaan ze zwaaien met een motie. En dan kan ze haar biezen pakken en dan kan ze weer weg. Zo werkt het gewoon in een democratie."
Politicoloog Chris Aalberts vindt Faber persoonlijk 'volstrekt ongeschikt' als minister, maar snapt wel dat zij nu op deze post komt en vindt ook dat de coalitiepartijen niet zo verbaasd moeten zijn over deze keuze van Wilders.
"Je weet dat je met de PVV gaat regeren. Je kan zien dat de kandidatenlijsten voor de Tweede- en Eerste Kamer bijna is uitgeput. Dus er zijn bijna geen mensen die dan van de fractie naar het kabinet kunnen gaan. En er zijn ongetwijfeld heel veel rechtse wethouders in Nederland die best wel in zo'n kabinet zouden kunnen, maar er wordt altijd gekozen voor vertrouwelingen van Wilders."
VVD-politicus Paul Slettenhaar wil zich niet duidelijk uitspreken over de vraag of Faber wel geschikt is als minister. Hij verwacht vooral van haar dat ze haar taak serieus neemt.
"Het hoofdlijnenakkoord, zeker op haar portefeuille, is ontzettend belangrijk. Het is goed dat we eindelijk aan de slag gaan om een aantal problemen, met name de grote problemen rondom asielmigratie op te lossen. En zij moet dat doen. Ik ga haar beoordelen op wat ze levert. Ik ga toch niet vooraf bespiegelen of iemand wel of geen minister moet worden?"
Daar denkt de voorzitter van de jongerenorganisatie van de VVD (JOVD) Mauk Bresser heel anders over. Hij vindt het niet terecht dat Faber minister wordt.
"Marjolein Faber heeft de afgelopen jaren laten zien wat zij waard is en waar haar grenzen liggen. De ministers gaan het hoofdlijnenakkoord verder uitwerken. Dat wil dus zeggen dat iemand met haar grenzen en met haar belevingswereld dat hoofdlijnenakkoord moet uitwerken. En wat zij in het verleden heeft laten zien, maakt haar absoluut niet geschikt als minister. Je mag toch wel een bepaalde ondergrens verwachten van een minister aan integriteit en respect voor anderen. En dat hebben we bij Marjolein Faber niet gezien."
Omstreden uitspraken
Dat mensen vallen over het woord 'omvolking' dat Faber in 2020 in een debat gebruikte, vindt Brinkman vreemd. Hij vindt de uitspraken van Faber totaal niet problematisch.
"Woorden worden geframed in een bepaald verband. Het is helemaal niet nationaalsocialistisch. Er zijn zelfs zeer bekende wetenschappers die het woord omvolking genoemd hebben. Dat is helemaal niet zo raar. Ons land is ook aan het veranderen, qua nationaliteit, religie en sociaal maatschappelijk. Dat komt mede door migratie. Omvolking is inderdaad gaande in grote steden as we speak. Ik vind dat ook een minister duidelijk mag maken wat ze vindt, zolang het in het hoofdlijnenakkoord en straks in het regeerakkoord staat."
Volgens Aalberts zegt Faber 'nogal domme dingen' en gedraagt ze zich soms als een halve clown, maar hij verwacht dat ze zich meer gaat aanpassen.
"Faber gaat nu naar een andere rol toe. Ze gaat in het kabinet zitten en het kabinet gaat met één mond spreken. Ik neem aan dat in een kabinet met Nieuw Sociaal Contract, al weet je het nooit zeker, niet gesproken zal worden over omvolking. En dat mevrouw Faber daar dus mee ophoudt. En als dat niet zo is, heeft ze een probleem."
De uitspraken van Faber zijn onverstandig, zegt Slettenhaar. Maar hij vindt niet dat ze daardoor geen minister kan worden.
"Ik snap dat als mensen domme dingen of onwaarheden zeggen in hun rol als oppositielid, dat dat ook gevolgen heeft voor je statuur daarna. Maar als je al die mensen het ambt gaat ontzeggen, dan wordt het lastig om samen te werken. Het is al lastig om goede coalities te vormen in Nederland. Die dingen die ze in het verleden heeft gezegd, kunnen niet opnieuw gezegd worden. Maar ik heb er wel vertrouwen in dat ze dat niet zal doen. Doordat Dilan [Yeşilgöz, red.] de vraag op tafel heeft gelegd, is ook even duidelijk gemaakt waar de grenzen liggen."
Die grenzen zijn allang overschreden door haar uitspraken, vindt Bresser. Haar tweet over het incident in Groningen is volgens hem veelzeggend.
"Liegen en dat vervolgens niet toegeven, omdat het binnen je eigen frame beter past. Het hebben over omvolkingstheorieën. Ik denk dat het veel zegt over waar je je feiten vandaan haalt. Als je dit in het verleden hebt gedaan, dan maakt dat je ongeschikt als minister. En je moet je afvragen of je dit soort mensen in het centrum van de macht wil zetten."
"Je kan niet groepen van de bevolking jarenlang voor rotte vis uitmaken. Als ze überhaupt had erkend dat dit uitspraken zijn die niet passen bij de rol van een minister, dan had dat al een verschil gemaakt. Het gaat ook om een stukje verdraagzaamheid. Paul [Slettenhaar, red.] zei dat heel goed: je bent minister voor heel Nederland. Maar Faber heeft in het verleden uitspraken gedaan waaruit blijkt dat ze er niet wil zijn voor heel Nederland. En daar wil ze nu ook niet op terugkomen. Dat zegt erg veel."
Faber diplomatiek genoeg?
De Europese Unie speelt een belangrijke rol als het gaat om asiel en migratie. Is Faber de juiste persoon om daar iets gedaan te krijgen? Brinkman zet daar zijn vraagtekens bij.
"Asiel en Migratie is een heel belangrijk ministerie, ook voor de VVD. En nu zien ze [de coalitiepartijen, red.] daar een vrouw zitten die er niet prat op gaat om een teamspeler te zijn, die niet bekend staat als een zeer diplomatiek iemand. Die in Europa andere landen achter zich zou kunnen gaan krijgen. En dat is nou precies het facet dat een heel grote rol gaat spelen in asiel en migratie. Want Europa, hoe je het ook wendt of keert, speelt hier een hele grote rol."
Ook Aalberts denkt dat Faber niet de juiste kwaliteiten heeft om zich diplomatiek op te stellen.
"Meneer Veldkamp van Nieuw Sociaal Contract is ambassadeur geweest in Griekenland en Israël. Hij weet alles van diplomatie af. Ik vraag me toch af hoe dat straks in de Trêveszaal [vergaderzaal ministerraad, red.] gaat als meneer Veldkamp naast mevrouw Faber zit en dat zij dan met haar vuist op tafel slaat en dan wil dat de asielzoekers weg zijn. Meneer Veldkamp weet dat dat niet zo werkt."
Een kleine voorspelling
Wat verwachten Brinkman en Aalberts van kabinet-Schoof? Gaat het de vier jaar uitzitten en gaat het echt iets voor elkaar krijgen? Brinkman is redelijk positief.
"Als je kijkt naar de mensen, dan denk ik dat deze kabinetsploeg het wel gaat redden. Ik moet alleen zien of Faber diplomatiek genoeg is om iets gedaan te krijgen in Europa. Dat zal een groot vraagteken zijn. En zo zijn er nog wel een aantal mensen die ik nog niet ken, die zich ook moeten bewijzen. Maar als ik kijk naar het ministerie van Defensie en ik zie daar Brekelmans en Gijs Tuinman als oud-militair... Dat is een droomduo."
Het kabinet blijft wel zitten volgens Aalberts, maar niet omdat ze het goed doen.
"Ik denk dat NSC binnen de kortste keren op nul zetels staat in de peilingen. Het gaat nu al in die richting. Dat betekent dat meneer Omtzigt er alle belang bij heeft die coalitie zo lang mogelijk te laten zitten. VVD, die hebben ook een heel groot probleem. Die zullen dus ook blijven zitten. Dus ik denk dat het vier jaar blijft zitten ondanks het feit dat er heel weinig gaat gebeuren. En het volgende kabinet kan puinruimen."
Wat denk jij?
Snap jij de ophef rondom Marjolein Faber?
Meer weten?
Luister naar Dit is de Dag
Meer weten over dit onderwerp? Luister naar Dit is de Dag (EO). Dat kan hier of via je favoriete podcast-app.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDe weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
