Wil jij het recht hebben om je baas te negeren? 'Mensen moeten uit kunnen staan'
27 augustus 2024 · 10:34| Leestijd:4 min
Update: 28 augustus 2024 · 14:03
In dit artikel aan het woord
"Op je werk wordt nu verwacht dat je altijd bereikbaar bent, dit moet veranderen. Je moet aan en uit kunnen staan."
"Het is juist goed dat we steeds flexibeler zijn qua werkuren, dat is fijn voor werkgevers en werknemers."
"Werkgevers zeggen al jarenlang dat ze het gaan regelen, maar dat doen ze niet. Dus een wet is nodig."
"Een wet is niet nodig. Het is je eigen keuze of je op de appjes van je baas reageert buiten je werktijd."
In het kort
Je hebt weekend en je ziet een appje binnenkomen van je baas. Wat doe je: reageren of negeren? In Australië mogen bazen geen contact meer met je opnemen buiten werktijd. Zou dit in Nederland ook goed zijn?
Wat denk jij?
Wil jij het recht hebben om onbereikbaar te zijn voor je baas?
Het recht om onbereikbaar te zijn voor je baas
In Australië mogen bazen hun werknemers niet meer appen, bellen of e-mailen buiten werktijd. Doen ze dat toch, dan riskeren ze een boete van bijna € 57.000,-.
De nieuwe wet moet ervoor zorgen dat de balans tussen werk en privé verbetert. Ook moet het onbetaald overwerken voorkomen. Vorig jaar werkten Australiërs namelijk gemiddeld 281 uur onbetaald over. De Australische premier Anthony Albanese is enthousiast over de nieuwe wet. Hij zegt dat het ook een kwestie is van mentale gezondheid. Tegen de nieuwszender ABC zei hij: "Mensen moeten zich kunnen losmaken van hun werk en verbinding kunnen maken met hun gezin en hun leven."
Ook in Europa zijn al landen waar je als werknemer onbereikbaar mag zijn. In Duitsland is het recht op onbereikbaarheid bijvoorbeeld opgenomen in de wet. En Frankrijk was in 2017 het eerste land waar dit soort regels werden ingevoerd.
Wat denk jij?
Hoeveel procent van de Nederlanders vindt dat werk en privé niet goed in balans zijn?
Bron: Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden CBS en TNO (2023)
Dit is de discussieHet recht om onbereikbaar te zijn moet ook in Nederland gaan gelden
Dat je niet door je baas geappt op gebeld kan worden buiten werktijd, vindt HR-expert Roland Grootenboer niet meer dan normaal. Een wet lijkt hem dan ook een goed idee, zegt hij in Dit is de Dag (EO).
Roland Grootenboer
HR-expert"Een wet is best een paardenmiddel, maar het is blijkbaar nodig. Als jij op de bank ligt in het weekend en je krijgt een appje van je baas, dan ga je waarschijnlijk niet op maandagmorgen naar haar bureau om te zeggen: 'Hé, even over dat appje van vrijdag, dat gaan we niet meer doen.' Want dan mag jij raden hoe je functioneringsgesprek de volgende keer verloopt. De machtsverhouding tussen baas en werknemers is best wel scheef. Deze wet kan een gesprek op gang brengen over de grenzen die je mag stellen als werknemer."
"De standaard moet veranderen. Nu verwachten we impliciet van elkaar dat we altijd bereikbaar zijn, dat we altijd aan staan. Dat moeten we omdraaien. Je spreekt af dat je na vijf, zes uur niet meer bereikbaar bent, behalve als de boel in de fik staat."
Om dat vast te leggen hebben we geen nieuwe wet nodig, zegt Anne Megens van de werkgeversorganisatie AWVN. Die wetgeving bestaat volgens haar allang.
Anne Megens
Werkgeversorganisatie AWVN"We zijn nu wel heel makkelijk bereikbaar, want die telefoon ligt de hele tijd in onze hand. Het is dan best moeilijk om die grens te bewaken. Maar in Nederland hebben we de Arbowet. Daarin is geregeld dat je als werkgever moet zorgen voor niet al te veel psychosociale werkdruk. Daar hoort bij dat je dus kijkt naar arbeidstijden en onbereikbaarheid. Je kan het per functie vastleggen in de cao."
Daarnaast levert het volgens Megens ook voordelen op dat we flexibeler zijn in onze werktijden.
"We leven in een tijd waarin werk en privé meer door elkaar lopen. Werknemers besteden onder werktijd tijd aan iets wat privé speelt. Je kind eerder ophalen van de opvang of een pakketje in ontvangst nemen als je thuiswerkt. Werkgevers laten dat toe en werknemers vinden die vrijheid fijn. We moeten dus beide kanten op flexibel zijn. Als je het in een wet gaat vastleggen, is de flexibiliteit weg."
Dat we werk en privé steeds meer door elkaar laten lopen, is juist een groot probleem, vindt Grootenboer.
Roland Grootenboer
HR-expert"We moeten ons focussen op de vraag: hoe halen we alles uit een werkdag? We hebben nu last van een gebrek aan focus en productiviteit. Het constante switchen tussen je telefoon, het boeken van een toneelvoorstelling, Facebook en Marktplaats, is mentaal niet per se goed voor ons. Het zou moeten zijn: als je aan staat, sta je aan en als je uit staat, sta je uit."
In de Tweede Kamer werkt Mariëtte Patijn (GroenLinks-PvdA) aan een wetsvoorstel dat het recht op onbereikbaarheid regelt. Die wet is hard nodig, want vanuit de werkgevers gaat het niet komen.
Mariëtte Patijn
Tweede Kamerlid GroenLinks-PvdA"We hebben als sociaaldemocratie jaren gestreden om een ritme te hebben van acht uur werken, acht uur vrije tijd en acht uur rust. Dat is niet voor niks. Mensen moeten ook uit kunnen staan, sociale contacten aan kunnen gaan, kunnen ontspannen. Nu is het normaal geworden om onbetaald buiten je werkuren bereikbaar te zijn."
Dit is de community"Het probleem is dat werkgevers al jaren zeggen: we regelen het zelf wel op individueel niveau, daar hebben we geen wetgeving voor nodig. Maar het komt niet. Het is nodig dat er afspraken gemaakt worden en dat er een cultuuromslag komt op alle plekken waar gewerkt wordt. Zodat je weet wanneer je vrij bent en wanneer je werkt."
Dit zegt ons WhatsApp-panel
We vroegen ons WhatsApp-panel of zij het recht willen hebben op onbereikbaar zijn voor hun baas. Dit zijn een paar van de reacties.
Inge
Lid van de DIT-communityTe veel mensen belanden in burnouts doordat ze zelf geen grenzen kunnen, durven of zelfs mogen stellen van de werkgever. Heel goed om het te regelen! 👍🏼
Maarten
Lid van de DIT-community"Het verschilt per baan wat mij betreft. Ik ben heel blij dat ik een werktelefoon heb die ik weg kan leggen. Ik vind dat mijn baas wel altijd bereikbaar moet zijn."
Mark
Lid van de DIT-community"Dit hoeft niet een wet te worden. Als er echt hoge nood is mag je baas best appen. Daarnaast is het je eigen keuze of je op de appjes van je baas reageert buiten je werktijd."
Jo
Lid van de DIT-community"Het is goed dat je onbereikbaar mag zijn. Als je in verband met je functie bereikbaar moet zijn, maak dan duidelijke afspraken. Wij draaiden om beurten bereikbaarheidsdiensten voor calamiteiten."
Bram
Lid van de DIT-community"Het is niet bij ieder beroep mogelijk. Maar bij werkende jongeren en studenten vind ik dat ze best onbereikbaar mogen zijn. Iedereen is jong en dat hoeft niet verpest te worden door een baas die zijn zaken niet op orde heeft."
Wil jij ook jouw mening met ons delen? Kom bij ons WhatsApp-panel! Wij sturen je vragen over actuele thema's voordat onze artikelen online komen. Je kunt reageren wanneer jij wilt.
Jouw meningen en verhalen verwerken wij in onze artikelen. Jouw visie telt! Klik hier om je aan te melden.
Praat mee
Zou het goed zijn om het recht op onbereikbaarheid ook in Nederland in te voeren?
Luister naar Dit is de Dag
Meer weten over dit onderwerp? Luister naar Dit is de Dag (EO). Dat kan hier of via je favoriete podcast-app.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDit schreven we eerder
- Moet je eerder met pensioen kunnen als je zwaar werk doet? 'Ik ben principieel tegen'
Moet je eerder met pensioen kunnen als je zwaar werk doet? 'Ik ben principieel tegen'
- Impact van social media op jongeren groter dan gedacht: 'Enorme toename van mentale problemen'
Impact van social media op jongeren groter dan gedacht: 'Enorme toename van mentale problemen'
