Hoeveel strategie zit er écht achter politieke campagnes? 'Gewoon geluk en dommigheid'
vandaag · 17:55| Leestijd:3 min
Update: vandaag · 20:11
In dit artikel aan het woord
"Bontenbal heeft een punt: er wordt soms te veel strategie achter gezocht."
"Als Yesilgöz in één interview tien keer 'volwassen' zegt, dan is dat geen toeval."
In het kort
Je kunt er de komende weken niet omheen: het is verkiezingstijd. Campagnes vliegen je om de oren en politieke strategieën worden tot in detail ontleed. Maar hoe doordacht is dat eigenlijk? CDA-leider Henri Bontenbal zet kanttekeningen: volgens hem is tachtig procent van wat analisten zien als slimme strategie, in werkelijkheid vaak gewoon naïviteit, geluk of dommigheid. In De Spindoctors (EO) laten oud-campagnestrategen Raymond Mens en Julia Wouters hun licht schijnen over Bontenbals uitspraak.
Wat denk jij?
Hoe denk jij dat politieke campagnes écht werken?
Tussen briljante plannen en simpele blunders
Politiek commentaar gaat vaak over strategie. Analisten, journalisten en oud-campagnestrategen proberen te ontrafelen waarom een politicus iets zegt of doet. Was dat een bewuste boodschap? Een afleidingsmanoeuvre? Of een zorgvuldig geplande actie?
CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat er te veel achter wordt gezocht. In de podcast Dijkhoff & Segers zegt hij dat 80 procent van wat vaak als slimme strategie wordt geduid, in werkelijkheid gewoon “naïviteit, geluk en dommigheid” is.
Hoeveel luchtfietserij?
De opmerking van Bontenbal leverde reacties op in de EO-podcast De Spindoctors, waar oud-campagneadviseurs Julia Wouters (PvdA) en Raymond Mens (VVD) juist wél dag in dag uit bezig zijn met het analyseren van die vermeende strategieën. Hoeveel is écht doordacht en hoeveel is achteraf betekenis geven aan toevalligheden?
Mens kan de kritiek deels wel plaatsen. Volgens hem wordt er vaak te veel gezocht achter het doen en laten van politici in campagnetijd.
Raymond Mens
Voormalig VVD-campagnestrateeg"Wij duiden wat we zien en dat doen we vanaf de buitenkant. En dan zeggen we er ook bij dat dingen heel vaak toeval of een foutje kunnen zijn. Maar wij zoeken er een strategie achter. Ik zit er niet bij binnenskamers. Toen ik bij de VVD werkte hadden we weleens iets niet goed afgestemd. Er werden dan de meest briljante theorieën aan vastgeplakt, terwijl het gewoon niet goed was gegaan. Maar zo lang mensen zeggen dat het goed is gegaan: prima."
Toch gaat Bontenbal volgens hem te ver met de '80/20-verhouding'.
"Ik denk dat die niet klopt. Maar Bontenbal heeft wel een punt: er wordt soms te veel strategie achter gezocht."
Julia Wouters is stelliger. Volgens haar is de verhouding zeker niet 80-20. Volgens haar is het zo dat sommige dingen nou eenmaal werken, ook als ze toeval zijn. En dan zie je dat partijen er vervolgens meer van gaan doen. Ze wijst op campagnes waarin boodschapdiscipline cruciaal is.
Julia Wouters
Oud-PvdA-adviseur"Als iemand in een talkshow of debat iets zegt en dat wordt massaal met een VVD-logo of CDA-logo gedeeld, dan weet je dat het in de strategie past. Zeker in de campagne probeer je zo boodschapvast mogelijk te zijn. Als Yesilgöz in één interview tien keer het woord ‘volwassen’ zegt, dan is dat niet naïviteit of toeval."
Dat er in campagnetijd regelmatig wél misverstanden en chaos zijn, illustreert Wouters met een herinnering uit haar eigen tijd in de politiek.
Meer weten?"Diederik Samsom was toen fractievoorzitter van de PvdA. Het was een chaotische dag. Het journaille was de hele dag op zoek naar Halbe Zijlstra en Diederik Samsom. Want een van de twee had in de ochtend een bepaalde uitspraak gedaan. Journalisten vermoedden dat ze zich verstopt hadden, dat het strategie was, een crisis, noem maar op. En toen zei Joost Vullings aan het einde van de dag: het kan natuurlijk ook dat Diederik zijn dag niet had en niet zo scherp formuleerde. En wij bepisten ons toen, want Vullings was de enige die gelijk had. Samsom had iets onhandigs gezegd en was daarna gewoon iets anders gaan doen."
Luister naar onze podcast
Benieuwd naar de hele discussie? Luister hier naar De Spindoctors (EO) waarin presentator Margje Fikse in gesprek gaat met Raymond Mens (voormalig VVD-campagnestrateeg) en (oud-PvdA-adviseur). Tussen minuut 2.40 en minuut 7.40 gaat het gesprek over de vraag hoeveel strategie er daadwerkelijk achter politieke campagnes zit. Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen- Politieke partijen onder de loep: wat is de oplossing voor de woningnood?
Politieke partijen onder de loep: wat is de oplossing voor de woningnood?
- Politieke partijen onder de loep: wat moet er gebeuren met het klimaat?
Politieke partijen onder de loep: wat moet er gebeuren met het klimaat?
