Komt er na de stik­stof­cri­sis ook een watercrisis? 'Water is zwaar ver­ont­rei­nigd en wordt duurder'

Het gaat slecht met het Nederlandse water

Het water in Nederland wordt steeds minder schoon. En daar maakt de Maatschappelijke Watercoalitie zich grote zorgen over. De coalitie bestaat uit maatschappelijke organisaties, waaronder Natuurmonumenten, Bouwend Nederland, drinkwaterbedrijven, Natuur & Milieu en de ANWB.

In een manifest stellen ze dat schoon en voldoende water in Nederland geen vanzelfsprekendheid meer is. "Klimaatverandering, toegenomen watergebruik en vervuiling bedreigen ons water en onze welvaart." De natuur heeft last van verdroging, de landbouw heeft steeds meer moeite om gewassen te laten groeien en de kwaliteit en beschikbaarheid van drinkwaterbronnen staat onder druk, aldus de Maatschappelijke Watercoalitie.

De opstellers van het manifest doen tien voorstellen om nu en in de toekomst voldoende en schoon drinkwater te garanderen. We moeten onder andere werk maken van toekomstbestendige landbouw, grip krijgen op ons grondwater en funderingsschade stoppen.

Onhaalbare doelen

Om de kwaliteit van het Nederlandse water en het water in andere Europese landen te verbeteren werd rond 2000 door Europa de Kaderrichtlijn Water (KRW) opgesteld. In die richtlijn staat dat uiterlijk in 2027 voldoende en schoon water voor mens en dier gegarandeerd moet zijn. Maar de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (RLi) concludeert in een rapport uit 2023 dat de KRW-doelen met het huidige Nederlandse beleid niet gehaald gaan worden. En dat de doelen ook na 2027 waarschijnlijk niet gerealiseerd gaan worden, zonder dat het beleid aangescherpt wordt.

Moeten we ons zorgen maken over de kwaliteit van ons water?

De Maatschappelijke Watercoalitie maakt zich dus zorgen, maar is het echt zo slecht gesteld met onze waterkwaliteit? 'Ja', zegt Tom Kunzler van Natuurmonumenten, hij is een van de initiatiefnemers van de coalitie.

Tom KunzlerInitiatiefnemer Maatschappelijke Watercoalitie

"Ons water is zwaar verontreinigd. We hebben ook vaak te weinig water en daardoor last van verdroging. Het is voor ons allemaal heel belangrijk dat we onze waterkwaliteit verbeteren. Voor de bouw, de boer, de natuur en ook voor ons drinkwater."

0

0

0

"De waterkwaliteit in de natuur gaat achteruit waardoor het aantal planten en dieren afneemt. In meer dan de helft van drinkwaterbronnen onder de grond zit te veel verontreiniging om het te kunnen gebruiken. Drinkwaterbedrijven doen hun stinkende best voor schoon drinkwater. Maar het wordt steeds duurder en moeilijker. En steeds vaker worden recreatiewateren afgesloten, omdat er blauwalg, botulisme of PFAS in zit."

0

0

0

De waterkwaliteit zorgt nu al voor problemen, maar Kunzler maakt zich ook zorgen over de toekomst.

"In 2027 moeten we ons water schoon hebben. Als dat niet het geval is, kan het zijn dat de rechter een streep door veel vergunningen gaat zetten. Dan hebben we naast alle schade voor ons water, de natuur, de gezondheid, ook nog eens heel veel economische schade en kunnen we minder goed huizen bouwen."

0

0

0

BBB-Tweede Kamerlid Cor Pierik maakt zich wat minder zorgen over de waterkwaliteit en de doelen die niet gehaald gaan worden.

Cor PierikBBB-Tweede Kamerlid

"We hebben natuurlijk ook wel zorgen over de waterkwaliteit. Alleen is het niet zo dramatisch als het net geschetst werd. De laatste twintig jaar zijn er toch echt wel substantiële verbeteringen geweest. We moeten met z'n allen werken aan een betere waterkwaliteit. Achttien miljoen Nederlanders hebben daar impact op."

0

0

0

"De doelen van 2027 gaan we waarschijnlijk niet halen. Vriend en vijand zijn het daar inmiddels wel over eens. Het betekent dat we wel plannen moeten gaan maken om de waterkwaliteit te verbeteren."

0

0

0

Daar is Kunzler het helemaal mee eens. De overheid moet volgens hem de koers bepalen en als eerste de portemonnee trekken. En daarnaast zijn ook de grootste vervuilers, de industrie, de huishoudens en de boeren, verantwoordelijk.

Tom KunzlerInitiatiefnemer Maatschappelijke Watercoalitie

"De industrie loost vervuild water. Die vergunningen moeten aangescherpt worden. We moeten tijdelijke vergunningen afgeven in plaats van vergunnigen voor onbepaalde tijd. Dat heeft de Europese Commissie laatst ook nog aanbevolen aan Nederland."

0

0

0

"Als je kijkt naar de aanbevelingen van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur, dan stonden mest en bestrijdingsmiddelen met stip op één [als vervuilers red.]. Om de waterkwaliteit te verbeteren is het volgende belangrijk: minder bemesting, geen kunstmest, minder bestrijdingsmiddelen en een lagere veedichtheid."

0

0

0

Ook Pierik vindt dat de vervuilers aan zet zijn, de industrie en de boeren moeten stappen zetten. Al vindt hij wel dat de vervuilers ook gecompenseerd moeten worden. Want met name de boeren hebben al veel in hun bedrijfsvoering moeten aanpassen.

Cor PierikBBB-Tweede Kamerlid

"De landbouw heeft al hele aanzienlijke maatregelen getroffen om de waterkwaliteit te verbeteren. Kijk naar de bufferstroken [tussen landbouwgrond en water, red.], het terugdringen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, het terugdringen van het bemestingsniveau, het verminderen van ammoniak- en stikstofuitstoot. Er zijn weinig sectoren in Nederland die al zulke grote stappen hebben gezet. Er zijn natuurlijk wel grenzen."

0

0

0

Luister naar Dit is de Dag (EO)

Meer weten over dit onderwerp? Luister naar Dit is de Dag (EO). Dat kan hier of via je favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

• Boeren krijgen meer ruimte van PVV, VVD, NSC en BBB: slecht nieuws voor de natuur?

  Boeren krijgen meer ruimte van PVV, VVD, NSC en BBB: slecht nieuws voor de natuur?

• De paarse heide is in levensgevaar: wat is er aan de hand?

  De paarse heide is in levensgevaar: wat is er aan de hand?