Veeprikker bij varkens en koeien: dierenmishandeling of diervriendelijk?
26 september 2024 · 13:14| Leestijd: 6 min
Update: 30 september 2024 · 10:02
In dit artikel aan het woord
"Een veeprikker zou eigenlijk niet nodig moeten zijn."
"In bepaalde gevallen is de veeprikker nodig om het veilig te houden voor mens en dier."
"Zonder veeprikker moeten we een varken met geweld naar buiten duwen."
In het kort
De emoties liepen woensdag hoog op in politiek Den Haag toen het ging over de ‘veeprikker’: een stroomstootapparaat dat gebruikt wordt bij varkens en koeien. De één noemt het mishandeling, de ander vindt het juist een diervriendelijke oplossing om varkens te laden. Hoe zit het met deze apparaatjes?
Samenvatting van DIT artikel
Een debat over het gebruik van de veeprikker deed de gemoederen in Den Haag woensdag hoog oplopen. Het stroomstootapparaatje wordt in de praktijk te vaak gebruikt, waardoor er een verbod aan komt. De nieuwe Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) wilde dit verbod graag tegenhouden en eerst in gesprek met de sector, maar werd teruggefloten door de Kamer.
Stierenhouder Wouter Hartendorf van de LTO-vakgroep Vleesveehouderij gebruikt het apparaatje zelf niet, maar vindt dat het apparaat in bepaalde gevallen echt nodig is om het veilig te houden voor mens en dier. Inge Vleemingh is boerin op de Goed Gevulde Boerderij en gebruikt het apparaatje niet voor haar 200 varkens. "Als je meer tijd hebt voor de dieren, heb je het niet nodig. Ik denk dat we dat anders kunnen en moeten gaan inrichten."
Een anonieme varkensboer vindt het apparaat juist een diervriendelijke oplossing: "Als de veeprikker verboden wordt, moeten we een varken met geweld naar buiten duwen als hij zijn voorpoot strak zet."
Wat denk jij?
Hoe kijk jij naar het gebruik van de veeprikker bij varkens en koeien?
Aantal reacties: 0
Simpel prikje of mishandeling?
Een politiek debat over veeprikkers (of: stroomstootapparaten) deed de gemoederen in Den Haag afgelopen woensdag hoog oplopen. Deze apparaatjes worden bij de veesector ingezet om varkens en koeien sneller in te kunnen laden, maar mogen vooral gebruikt worden in uitzonderlijke situaties. Maar in de praktijk wordt er te vaak misbruik van gemaakt. Daarom zou er een verbod op komen - maar Landbouwminister Femke Wiersma wilde dat terugdraaien en eerst in gesprek met de sector.
Wat is een veeprikker voor iets?
De veeprikker is een elektronisch apparaatje waarmee je een dier een stroomstoot kunt geven, zodat het verder loopt. Op die manier kun je het vee sneller opdrijven in de juiste oprichting en voorkom je dat het stokt.
Over de vraag hoe diervriendelijk dit apparaatje is, verschillen de meningen. De één noemt het apparaat wapen dat moet verdwijnen, de ander een diervriendelijk hulpmiddel.
Praten, praten, praten: dat is wat de vorige Landbouwminister deed met de sector over misstanden met het apparaat. Maar dat hielp niet en daarom besloot de vorige Landbouwminister om de veeprikker te verbieden in de sector.
De nieuwe Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) dacht daar anders over en wilde voorlopig van het verbod af zien. Zij wilde liever eerst in gesprek met de sector over het voorkomen van misstanden. Ook zei ze geen strengere regels te willen dan hoeft van Europa.
Daarin werd ze teruggefloten door een brede meerderheid van de Tweede Kamer, inclusief coalitiepartijen PVV, VVD en NSC. Zij vinden dat dieren er te vaak mee mishandeld worden tijdens transport. Daardoor is Wiersma nu genoodzaakt om alsnog te verbieden.
Dit is de discussieHoe diervriendelijk is de 'veeprikker'?
Wouter Hartendorf is van de LTO-vakgroep Vleesveehouderij en houdt zelf stieren. Hij gebruikt de veeprikker zelf niet. Toch vindt hij dat er in bepaalde gevallen gebruik van gemaakt moet kunnen worden.
"De veeprikker geeft alleen lokaal tussen een paar centimeters een prikje dat te vergelijken is met schrikdraad. Dat is vervelend, maar ja, in de dierentuin hebben ze dat ook. Daarbij is het zo dat een stier boven de duizend kilo kan wegen, dan kan het ook gevaarlijk zijn. (..) Ook kan je het voltage aanpassen."
Waarom gebruikt hij de veeprikker zelf dan niet? Die reden is simpel, vertelt hij.
"Wij zijn een kleinschalig bedrijf en daarom hebben we minder kans om hem te gebruiken. We hebben meer de tijd voor de dieren. Toch vind ik dat ze in bepaalde gevallen nodig moeten kunnen zijn om het veilig te houden voor mens en dier. Bijvoorbeeld bij de dierenarts, wat nu ook toegestaan blijft."
Inge Vleemingh is boerin op de Goed Gevulde Boerderij. Daar hebben ze 200 varkens, maar geen veeprikkers. Hier willen ze op een andere manier met de de dieren omgaan.
"Een veeprikker zou eigenlijk niet nodig moeten zijn. Als je rust en tijd neemt, heb je het niet nodig. Je ziet ook dat boeren het eigenlijk niet nodig hebben. Je ziet dat het vaak bij transport wordt gebruikt, waar de snelheid nodig is. We hebben steeds minder tijd voor de dieren. Ik denk dat we dat anders kunnen en moeten gaan inrichten."
Een groot deel van de oplossing voor dit probleem zit al in de inrichting van de stal en veekar, denkt Vleemingh.
"Varkens die nooit naar buiten komen, moeten in een veekar. Dan zijn de omstandigheden anders en zie je dat zo’n intelligent dier daar best moeite mee heeft. Onze ervaring is dat als je het varken een paar telen de tijd geeft, hij vanzelf met de rest van de groep mee gaat. Maar dan heb je soms wel net wat meer tijd nodig.”
Hartendorf vindt de veeprikker juist een diervriendelijke oplossing en wijst erop dat het er vroeger anders aan toe ging.
"De hooivork, de oude spijker: er is jarenlang nagedacht hoe je dieren het beste kan drijven. Toen kwam er iets diervriendelijks: de veeprikker. Daarmee laat je de koe of stier heel, alleen op één plek schrikken. (..) Maar je moet hem enkel gebruiken waar hij gebruikt voor dient te worden."
Maar wat Vleemingh betreft, is het hoog tijd om de veeprikker te verbieden.
“Er is al zo vaak gepraat met de sector en die komt niet met oplossingen. Ik ben het ermee eens dat de beelden die we zien excessen zijn, maar we zien ze best vaak en er komt geen oplossing voor. Anderen laten zien dat het wel anders kan, dan denk ik dat er gewoon ingegrepen moet worden door de minister.”
Anonieme varkensboer: 'Voor het dierenwelzijn is het beter om de veeprikker te gebruiken'
Soms is het echt nodig om een varken een stroomstootje te geven, vertelt een anonieme varkensboer in de uitzending van Dit is de Dag (EO). Hij wil niet met naam en toenaam, omdat hij bang is voor ongenode gasten op zijn terrein of online bedreigingen. "Wij gebruiken de veeprikker zeer beperkt om varkens te laden of uit hun hok te krijgen", vertelt hij. Af en toe is het voor het dierenwelzijn beter om het te gebruiken. Als er vijftien in een hok zitten en er willen twee niet, dan geef je hem een prikje en dan gaat hij eruit. Als je dat niet doet, moet je hem eruit duwen en dat is ook vervelend. Ook is dit voor de medewerkers prettiger.”
Hij is het eens dat meer tijd voor de dieren ook kan helpen om het apparaatje niet te hoeven gebruiken. Maar dat kan ook voor ingewikkelde situaties zorgen, denkt hij. “Als we vijftien varkens uit het hok jagen en het eerste varken wil toevallig niet lopen en heeft er moeite mee, dan gaan die andere veertien er achterop zitten duwen, wat ook best stress veroorzaakt. Als je het eerste varken dan een stroomprikje geeft is dat voor de anderen ook beter. Je moet de excessen aanpakken, maar als een prikker op een normale manier wordt gebruikt is er niets aan de hand.”
Als de veeprikker verboden wordt, is dat "triest", vindt hij. “Ik denk dat de varkens meer lijden zónder prikker dan mét prikker. Dat is erg triest. Want dat betekent dat we een varken met geweld naar buiten moeten duwen als hij zijn voorpoot strak zet."
Daarbij wijst hij erop dat er weinig tijd is voor de dieren, omdat er op deze manier zo goedkoop mogelijk vlees wordt geproduceerd. Dat heeft gevolgen voor dierenwelzijn. "Het is niet dat we van te voren een stukje met ze gaan wandelen. Wij proberen zo goedkoop mogelijk vlees te produceren voor de mensen die de eindjes moeilijk aan elkaar kunnen knopen.”
Praat mee
Hoeveel heb jij over voor een stukje vlees?
Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met Wouter Hartendorf (stierenhouder), Inge Vleemingh (varkenshouder) en de anonieme varkensboer. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Lidl komt met 'hybride vlees', niet iedereen zit hierop te wachten
Lidl komt met 'hybride vlees', niet iedereen zit hierop te wachten
De Lidl heeft een bijzonder nieuw product op de markt gebracht: ‘gehaktmix’. In plaats van gehakt van rundvlees of varkensvlees, is het voor 40% gemaakt van erwten. Het is ‘hybride vlees’, anders dan bijvoorbeeld vegaburgers die helemaal van planten zijn gemaakt. Sommige consumenten willen het proberen, anderen gruwen ervan.
- Wereld Dierendag: Waarom vertroetelen we ons huisdier, maar eten we het andere dier?
Wereld Dierendag: Waarom vertroetelen we ons huisdier, maar eten we het andere dier?
Het is weer zover: vandaag is het Dierendag. Huisdieren worden - nog meer dan normaal - prinsheerlijk in de watten gelegd. Ondertussen staat er bij veel Nederlanders vanavond gewoon weer vlees op het menu. Waarom is dat zo, en is dat hypocriet?