Drug van de ketel
Is een verbod op designerdrugs wel verstandig?
22 december 2023 · 05:00
Update: 30 december 2023 · 11:28
In gesprek met
Kaj Hollemans
Strategisch adviseur 'Normaal over drugs'
"In Duitsland hebben ze al zo'n verbod. Daar zie je juist méér drugsgebruik, incidenten en illegale drugshandel."
Xander Simonis
Politievakbond ANPV
"Het wordt steeds gekker met die drugs. Dat moet je onze jeugd ook niet aan doen, afgrijselijk om te zien."
In het kort
Drugsfabrikanten die de samenstelling van hun drug telkens een heel klein beetje veranderen, waardoor ze de regels nét niet overtreden. De minister en de politie zijn er helemaal klaar mee. Maar is een verbod op deze zogeheten designerdrugs wel zo verstandig?
Wat denk jij?
Moet er een verbod komen op complete stofgroepen om een einde te maken aan designerdrugs?
Dit is de situatie
Nauwelijks grip op designerdrugs
Heb jij wel eens gehoord van 3-MMC of 4-FMP? Het zijn designerdrugs: middelen die gemaakt zijn van chemische stoffen en zo op illegale drugs te lijken. Ze worden in een laboratorium gemaakt. Meestal hebben ze ongeveer dezelfde effecten als bekende drugs, zoals xtc of cocaïne, maar dit is niet altijd het geval.
Designerdrugs worden telkens onder nieuwe namen verkocht, om op die manier wetten te omzeilen. Door de samenstelling en de naam iedere keer een klein beetje te veranderen, gebeurt er in principe niets strafbaars. Er ontstaat namelijk telkens een nieuwe stof die wettelijk gezien niet onder het bestaande verbod valt. Tegen de tijd dat wetgevers de nieuwe stof eenmaal verboden hebben, hebben fabrikanten van designerdrugs al lang weer wat nieuws verzonnen.
Waarom zijn designerdrugs zo gevaarlijk?
Mensen die deze drugs gebruiken, weten soms niet precies wat ze innemen. Dat kan zorgen voor ernstige gezondheidsproblemen, zoals overdoses, hallucinaties, hartproblemen of zelfs overlijden. Omdat de drugs niet goed gereguleerd zijn, is het risico op schadelijke gevolgen groter dan bij bekende drugs, waarvan de effecten beter bekend zijn.
Hoe kan het dat je designerdrugs gewoon legaal kan bestellen in een webshop? Artikel gaat verder onder de video.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDit is de discussie
Veel meer stoffen op de verboden lijst?
Demissionair minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport maakt zich grote zorgen over designerdrugs. Hij wil daarom drie complete stofgroepen (bestaande uit honderden middelen) verbieden in plaats van losse stoffen. Dit zou een einde moeten maken aan het 'kat-en-muisspel', waarbij criminelen de wet telkens te slim af zijn. Het voorstel om in één keer een groot aantal designerdrugs te verbieden, wordt gesteund door de Tweede Kamer. Maar is dat wel zo verstandig?
Kaj Hollemans is strategisch adviseur van de campagne 'Normaal over drugs'. Hij vindt de nieuwe drugswet een slecht idee en denk dat deze niets op gaat lossen. Sterker nog, het plan ondermijnt de rechtstaat, financiert criminelen en schoffeert de wetenschap, zegt hij in Dit is de Dag (EO).
"Als er gevaarlijke middelen in omloop zijn, dan moet je mensen daartegen beschermen. De vraag is of plaatsing op de Opiumwet daar de juiste methode voor is. Want de introductie van een stofgroepverbod werkt helemaal niet. In Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hebben ze al zo'n verbod. Daar zorgt het juist voor méér drugsgebruik, méér incidenten en méér illegale drugshandel. Als dat het effect is van het invoeren van zo'n verbod, dan vraag ik me af of het zo verstandig is."
Xander Simonis, voorzitter van Politievakbond ANPV, vindt wel dat er een strengere aanpak moet komen van designerdrugs. Volgens hem is het logisch dat Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hogere drugscijfers noteren sinds het stofgroepverbod.
"Als je meer stoffen op die lijst hebt staan, is het logisch dat je meer van die stoffen gaat aantreffen. Dan is er natuurlijk ook meer vervolging. Dat bewijst niet dat het niet werkt. Het wordt steeds gekker met die drugs. In Amerika hebben ze weer wat nieuws uitgevonden, daar leven ze als een zombie op straat. Dat moet je niet willen, dat moet je onze jeugd ook niet aan doen. Afgrijselijk om te zien."
Toch is het in één klap strafbaar stellen van honderden stoffen geen goede oplossing, vindt Kaj Hollemans. Hij wijst erop dat organisaties hun handen nu al overvol hebben aan zaken die met drugs te maken hebben.
"De aanpak van drugs kost de samenleving nu al meer dan vier miljard euro per jaar. De politie is daar nu al heel veel tijd aan kwijt: meer dan de helft van alle zaken van politie en recherche zijn drugsgerelateerd. De invoering van een stofgroepverbod kost nog meer geld en capaciteit van de politie, het OM, het NFI en de rechtbanken. Al die organisaties hebben nu al te maken met capaciteitsproblemen en personeelstekorten."
Dat mag geen argument zijn om een verbod op bepaalde stoffen dan maar niet in te voeren, zegt Simonis.
"Politiecapaciteit mag niet leidend worden bij de invoering van wetgeving. De politie, het OM en het NFI hebben aangegeven dat ze het aankunnen, dus daar ga ik vanuit. Designerdrugs maken deel uit van een keten. Het zijn niet alleen die drugs, maar je hebt ook de productie ervan. De afvalstoffen komen in de natuur terecht, die moeten opgeruimd worden. Allemaal kosten die opgehoest moeten worden, nog los van de milieuschade."
Dit is het debat
Luister onze podcast
Ben je benieuwd naar het hele gesprek in Dit is de Dag (EO)? Luister hieronder naar de podcast, waarin presentator Tijs van den Brink over designerdrugs praat met Xander Simonis (Politievakbond ANPV) en Kaj Hollemans (strategisch adviseur 'Normaal over drugs').
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenDit maakten we ook
Wat denk jij?
