Vijf Nederlanders bijna overleden na vapen: 'Het is een epidemie'

Alle vijf zijn in de afgelopen maanden in kritieke toestand opgenomen in het ziekenhuis. Bij vier van hen was die kunstmatige coma de enige manier om te kunnen overleven. Het gaat om een tienermeisje, een 19-jarige, een veertiger, een 17-jarige en de 28-jarige Robin, met wie RTL Nieuws uitgebreid sprak. Hij werd eind vorig jaar met spoed opgenomen in het ziekenhuis in Almelo, nadat hij thuis uit het niets veel bloed ophoestte. Het ging zo slecht dat zijn familie naar de ic moest komen om afscheid van hem te nemen. Hij kroop volgens artsen "door het oog van de naald".

Alle vijf gebruikten verschillende merken met verschillende smaakjes, die allemaal illegaal zijn in Nederland.

"Dit is heel herkenbaar, ook wij hebben zulke mensen gezien", zegt Kramer, longarts in het Groningse Martini Ziekenhuis. Eén patiënt kwam zelfs twee keer op de intensive care terecht met een acute longontsteking die volgens de artsen door het vapen komt. "Dit vinden wij als NVALT heel zorgwekkend. Vooral jongeren gebruiken veel vapes, het is een epidemie. Dat zal nog tot veel gezondheidsschade leiden", zei de voorzitter van de artsenvereniging donderdag.

Zeker zestien ziekenhuizen zeggen dat ook bij hen meerdere patiënten zijn opgenomen met ernstige longproblemen, vaak jongeren. De ziekenhuizen maken melding van klaplongen, longontstekingen, ontstekingen van de longblaasjes met littekens tot gevolg en longziekte COPD - allemaal na vapen. Minstens acht ziekenhuizen zagen patiënten met astma-aanvallen.

Schade op lange termijn

Hoe schadelijk e-sigaretten op lange termijn zijn in vergelijking met gewone tabak, is nog niet helemaal duidelijk. "De acute effecten van vapen zijn wel veel schadelijker", stelt Kramer. "De tabaksindustrie heeft zorgvuldig het imago gekweekt dat vapen minder slecht zou zijn en een goed hulpmiddel om te stoppen met roken. Terwijl het door de hoge doses nicotine nog veel verslavender is."

Longartsen pleiten voor meer actie vanuit de overheid

De longartsen vinden dat de overheid meer actie moet ondernemen, al is daar met een verbod op vapes met smaakjes anders dan tabak wel een begin mee gemaakt. Ook zijn er plannen voor een nieuwe belastingheffing. Voor NVALT gaat dat niet ver genoeg. "De schadelijke effecten gaan op die manier gewoon door", zegt de longarts. Hij pleit voor een totaalverbod, in combinatie met een strenge aanpak om illegale handel in vapes tegen te gaan.

Vincent Karremans, de staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport, presenteerde twee maanden geleden een actieplan om het vapeprobleem aan te pakken. De focus ligt op meer handhaving, hogere boetes voor verkopers, strengere regels voor het aanbieden van vapes en hij onderzoekt of hij de wet kan aanscherpen.

Luister naar Dit is de Dag

In Dit is de Dag (EO) ging Jan Willem Wesselink eerder in gesprek over het feit dat er vanuit de overheid afspraken zijn gemaakt dat we met z'n allen gezonder moeten gaan leven, maar dat dit weinig effect lijkt te hebben. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Bij dit café mag je niet meer roken én vapen op het terras: 'Ik krijg doodsverwensingen'

  Bij dit café mag je niet meer roken én vapen op het terras: 'Ik krijg doodsverwensingen'