Netanyahu zegt 'ja' tegen plan Trump: gaat Hamas óók akkoord met vrede?

De ontmoeting tussen Trump en Netanyahu

Is het dan écht zover: vrede tussen Israël en Palestina? Trump en Netanyahu bespreken een vredesplan dat, als het lukt, een keerpunt in het conflict kan betekenen. De druk op Netanyahu is hoog, niet alleen vanuit Israël zelf, maar ook internationaal. Voor Trump ligt er een ander motief: hij wil zich profileren als vredestichter met als doel de Nobelprijs voor de Vrede. Hij zei eerder: "I have ended seven unendable wars." Oftewel: "Ik heb zeven onophoudelijke oorlogen beëindigd."

Wat staat er in het 20-puntenplan?

Het 20-puntenplan bevat onder meer een permanent staakt-het-vuren, de vrijlating van alle gijzelaars en een gevangenenruil. Hamas mag geen rol meer spelen in Gaza, terwijl de Palestijnse Autoriteit het bestuur deels moet overnemen na hervormingen. Ook wordt gedacht aan een tijdelijke Arabische vredesmacht en een internationaal toezichtsorgaan. Toch zijn veel details vaag: landen hebben nog geen toezegging gedaan en de hervormingen van de Palestijnse Autoriteit zijn onduidelijk. Kortom: er ligt een raamwerk, maar de concrete punten zijn nog niet duidelijk.

Akkoord van Netanyahu op het plan

Netanyahu heeft inmiddels laten weten dat hij het plan van Trump steunt. Daarmee ligt de bal nu vooral bij Hamas: zij moeten nog zeggen of ze akkoord gaan. In het plan staat dat binnen drie dagen alle gijzelaars, levend of overleden, worden teruggegeven aan Israël. In ruil daarvoor laat Israël honderden Palestijnse gevangenen vrij, ook mensen die levenslang hadden gekregen. Verder moet er direct meer hulp naar Gaza: voedsel, water en energie.

Zorgt het puntenplan van Trump voor vrede tussen Israël en Gaza?

Amerikakenner Kirsten Verdel zegt is Dit is de dag (EO) dat Trump in ieder geval keihard zijn best doet, maar ze ziet de situatie niet rooskleurig in:

000

scherm sluiten

000

Kirsten Verdel

Amerikakenner

"De druk is inderdaad heel groot op Netanyahu om nu een einde aan de oorlog te maken. Niet alleen vanuit Israël zelf natuurlijk, maar ook vanuit de hele wereld zo ongeveer. Trump wil heel graag een deal, hij wil de Nobelprijs voor de Vrede. Hij is ook zijn geduld een beetje kwijt. Maar de punten in het 20-puntenplan zijn dusdanig vaag. Dus de kans is heel groot dat het weer niks wordt."

000

De Nederlands-Israëlische Keren Hirsch benadrukt dat Netanyahu vooral heel onvoorspelbaar is:

000

scherm sluiten

000

Keren Hirsch

Nederlands-Israëlische

"Netanyahu zit in een regering met partijen die deze deal absoluut niet willen. Dat heeft natuurlijk ook heel veel effect op zijn beslissingen. Bij Netanyahu weet je niet waar je aan toe bent. Ik denk als Netanyahu akkoord gaat dat zijn coalitiepartners eruit stappen."

000

Dit is vandaag ook gebleken: binnen Netanyahu’s eigen regering klinkt flinke weerstand. Coalitiepartners als Smotrich noemen het plan "een diplomatieke nederlaag" en waarschuwen dat Israël te veel toegeeft. Nog feller is Ben-Gvir (Israëlische politicus), die dreigt uit de regering te stappen als Gaza niet volledig onder Israëlische controle komt.

Maar wat zou er gebeuren als Netanyahu zich niet aan de regels, en dus het 20-puntenplan, houdt? Verdel verwacht dat dit niet zulke grote consequenties heeft:

000

scherm sluiten

000

Kirsten Verdel

Amerikakenner

"Als het erop aankomt, blijft Amerika Israël onvoorwaardelijk steunen, met name onder Republikeinse kiezers. Mijn verwachting is dat Trump ook nu misschien wel boos zal zijn op Netanyahu over wat hij gedaan heeft de afgelopen tijd. Maar als Netanyahu toch weer iets doen wat niet is afgesproken, dan gaat Trump niet op de rem trappen. Hamas heeft overigens ook gezegd: 'formeel hebben wij nog helemaal niets gehad.'"

000

Hirsch is net teruggekomen uit Israël en benadrukt vooral dat het écht tijd is voor vrede:

000

scherm sluiten

000

Keren Hirsch

Nederlands-Israëlische

"De mensen leven daar zo mee. Ook met die families van de gijzelaars. Maar ook iedereen kent iemand die in het leger nu dient. Of die mensen zijn kwijtgeraakt op 7 oktober. Dit beheerst het hele leven. En ook heel veel mensen die zich echt zorgen maken om wat er in Gaza gebeurt met Palestijnen. Die daar een einde aan willen."

000

Luister naar Dit is de dag

In Dit is de dag (EO) gaat Joram Kaat verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Is erkenning van de Palestijnse staat een 'cadeautje aan Hamas'?

  Is erkenning van de Palestijnse staat een 'cadeautje aan Hamas'?