Waarom PVV de grote winnaar is van de 'lint­jes­ga­te'

De Tweede Kamer debatteerde woensdag de hele dag over de lintjes. Faber weigert namelijk om goedkeuring te tekenen voor een koninklijke onderscheiding aan vrijwilligers voor het COA. Volgens haar staat dit ‘haaks’ op haar beleid.

Is er nog wel eenheid van kabinetsbeleid als Faber zo haar gang gaat? De oppositiepartijen waren daar verre van overtuigd. Voor hen stapelen de incidenten met Faber zich op. "Ze is de grootste prutser die ooit in Vak K heeft gezeten", aldus Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA). Daarom diende bijna de hele oppositie een motie van wantrouwen tegen haar in.

Toch overleefde Faber de motie, omdat ze steun bleef houden van coalitiegenoten VVD, NSC en BBB. Zij weten dat Wilders de stekker eruit trekt op het moment dat ze Faber naar huis sturen.

PVV is de grote winnaar

“De grote winnaar van het debat over deze affaire is uiteindelijk de PVV en Geert Wilders", zegt journalist Pak. "Wilders weet nu dat NSC en BBB knock-out liggen. Die zullen niets meer tegen hem in gaan brengen en Faber kan haar gang gaan. Kennelijk wordt door de coalitiepartijen toch de afweging gemaakt dat ze nog door willen gaan en deze minister nog een kans willen geven", zegt Gerard Beverdam, journalist bij het Nederlands Dagblad. "Het is toch interessant dat ze hier genoegen mee nemen, ondanks dat Faber nog steeds wat mist laat ontstaan over de eenheid van kabinetsbeleid."

Faber kan haar gang gaan

"Faber heeft voor zichzelf een koninkrijk gecreëerd waarmee ze voorlopig haar goddelijke gang kan laten gaan", constateert Pak. "De coalitiepartijen BBB, NSC en VVD hebben in dit debat de afweging gemaakt dat Faber wegsturen een kabinetsval betekent en dat zij nog geen zin hebben in nieuwe verkiezingen."

NSC en BBB durven het niet aan omdat ze er slecht voor staan in de peilingen, zegt Pak. "De VVD calculeert dat de daling van de PVV in de peilingen misschien nog wel even doorzet. Dan kan het misschien wel voordelig zijn om zo'n stuntelaar als Faber te laten zitten."

‘We hebben grotere problemen dan lintjes’

Volgens PVV-stemmer Kris van Emden had het niet zover hoeven komen. "Dit is bij de beesten af", vindt hij. "We hebben veel grotere problemen dan een handtekening voor een lintje, ja of nee. Ook heeft minister Faber de vrijheid om wel of niet iets te tekenen. Als minister-president of een andere minister dit alsnog kan doen, had dit niet zo opgeblazen hoeven worden. Er zijn ministers die grotere fouten in het verleden hebben gemaakt dan dit."

Hij denkt dat Faber in veel dingen wordt tegengewerkt: "Rechts beleid door een links ambtenarenapparaat laten uitvoeren is een verloren strijd", zegt hij. "Anderzijds had ze misschien wat meer haar gezicht moeten laten zien in het land, waardoor er wat meer verbinding was ontstaan met bepaalde organisaties, vooral op migratie."

Victor Pakjournalist EW

"Een stuntelaar als Faber laten zitten kan voor de VVD misschien ook wel voordelig zijn."

Het gaat om meer dan lintjes

Dat is te makkelijk gezegd, stelt journalist Beverdam: "Je hebt wel meer dan één zin nodig om uit te leggen waarom eenheid van kabinetsbeleid zo belangrijk is. Dat is namelijk de enige manier waarop een kabinet te controleren is. Er moet met één mond gesproken worden, anders wordt het onwerkbaar. Ze laat boven de markt hangen of zij in de toekomst zal schikken naar wat de meerderheid van de ministerraad besluit."

Het einde is nu zoek, stelt Pak. "Onze democratie valt en staat met de Grondwet en alles wat we netjes in de wet hebben opgeschreven. Maar ook met een hele hoop ongeschreven regels. Wat Faber en het kabinet nu hebben gedaan, zijn ongeschreven regels schenden. De norm is uit het raam gekieperd en Faber heeft de vrijheid verworven om dit nog eens te herhalen in de toekomst."

Het gaat over meer dan lintjes, stelt hij. "Waarom is hier urenlang over vergaderd? Omdat Faber nu een hele kerfstok heeft met allemaal zaken waarin ze er een potje van maakt en breekt met het kabinet. Vorige week had ze ruzie met president Schoof over de agenda van de ministerraad. Ze heeft uitspraken gedaan over de Oekraïense president Zelensky die niet in lijn zijn met het kabinetsbeleid. Maar iedere keer komt ze ermee weg."

Luister naar Dit is de Dag (EO)

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met EW-journalist Victor Pak en ND-journalist Gerard Beverdam. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Waarom Faber en Wilders voet bij stuk houden in de 'lintjesgate'

  Waarom Faber en Wilders voet bij stuk houden in de 'lintjesgate'

• Omtzigt vreest dat Russen aan de haal gaan met bewering Faber over Zelensky

  Omtzigt vreest dat Russen aan de haal gaan met bewering Faber over Zelensky

• Worden de nieuwe asielwetten van minister Faber eigenlijk wel ingevoerd? 'Het effect is heel klein'

  Worden de nieuwe asielwetten van minister Faber eigenlijk wel ingevoerd? 'Het effect is heel klein'