Woon je straks in een huis uit een wo­ning­fa­briek? 'Niet divers en ook niet duurzaam'

Geen bouwvakkers meer nodig voor nieuwe huizen

Kant-en-klaren huizen die van de lopende band afrollen. Het klinkt misschien als iets uit de verre toekomst, maar het is al realiteit. In Nederland staan verschillende woningfabrieken. Binnen een dag kan een huis klaar zijn.

Deze huizen kunnen goed gebruikt worden met de huidige woningnood. Tot en met 2030 moeten er meer dan 900.000 huizen worden gebouwd. Daarbij spelen woningen die (deels) in een fabriek worden gemaakt een grote rol.

Woningfabriek

Bouwbedrijf Van Wijnen heeft een woningfabriek. In negentien stappen wordt een compleet huis gemaakt. En een dag later wordt het huis naar een locatie in Nederland gebracht en daar in elkaar gezet. Dat doen ze met ongeveer vijftig mensen en zeventig robots. Normaal gesproken zouden voor het werk 1.350 bouwvakkers nodig zijn. Nu maken ze 750 woningen per jaar, maar dit moeten er vierduizend worden.

De fabriek maakt rijtjeshuizen en appartementen voor de middenhuur en sociale woningbouw. De huurhuizen hebben een maximale huurprijs van duizend euro en voor een koophuis geldt de NHG-grens, die is nu 435.000 euro.

Moeten we blij zijn met een huis uit de fabriek?

Huizen die heel snel worden gebouwd en zo een oplossing bieden voor het woningtekort, daar kun je toch niet op tegen zijn? Toch wel, architect Sanne van Manen is sceptisch over deze robothuizen.

000

scherm sluiten

000

Sanne van Manen

Architect

"Op zich is het inzetten van fabrieken en automatisering helemaal top. En het is ook nodig. We hebben nou eenmaal niet genoeg mensen om te bouwen en te renoveren. Maar dat hoeft niet te leiden tot kant-en-klare woningen. Dat kan ook op een andere manier. Je ziet in de houtbouw dat fabrieken worden ingezet om juist divers te bouwen in plaats van allemaal hetzelfde. Ik ben een beetje bang voor eenheidsworst."

000

000

scherm sluiten

000

"Naast een woonopgave hebben we ook een zorgopgave. Denk bijvoorbeeld aan eenzaamheid, dat kost twee miljard per jaar. Woningen vormen samen een leefomgeving. Buurten moeten niet allemaal hetzelfde zijn. Dit [huizen uit een fabriek red.] zijn vooral de Hollandse rijtjeswoningen. Maar we hebben, als we kijken naar de samenstelling van huishoudens, eigenlijk helemaal geen rijtjeswoningen meer nodig."

000

Rollen er inderdaad allemaal dezelfde soort huizen van de lopende band? Volgens Menso Oosting die zelf bij een fabriek werkt die deze huizen maakt, is dat zeker niet het geval.

000

scherm sluiten

000

Menso Oosting

Directeur Fijn Wonen

"Dat zou verschrikkelijk zijn. Eén ding dat we niet willen is dat Nederland een grote grijze blokkendoos wordt. Er moet wel degelijk variëteit komen. Elke woning die wij kunnen maken is uniek. We hebben recent 28 woningen neergezet in Lelystad. Iedere particuliere koper mocht zijn eigen woning ontwerpen. Ze mochten bijvoorbeeld zelf het metselwerk kiezen en of ze een extra woonlaag wilden."

000

Naast dat Van Manen bang is voor weinig afwisseling in de woningen die in een fabriek gemaakt worden, vraagt ze zich ook af hoe duurzaam de bouwmaterialen zijn.

000

scherm sluiten

000

Sanne van Manen

Architect

"Je ziet dat deze fabriek beton gebruikt, maar we moeten eigenlijk een transitie maken naar biobased bouwmaterialen. Dat zijn bouwmaterialen die niet alleen CO2-neutraal zijn, maar ook nog eens CO2 opslaan. Biobased materialen kunnen ook zorgen voor een transitie in de landbouw. En die materialen zijn ook weer heel goed voor de bodem en voor de biodiversiteit."

000

De 'voetafdruk' van de fabriek van Oosting is volgens hem kleiner dan die van de traditionele bouw. Maar het klopt dat de beton die ze gebruiken een hoge CO2-uitstoot heeft.

000

scherm sluiten

000

Menso Oosting

Directeur Fijn Wonen

"Wij kiezen voor beton vanwege alle voordelen die beton heeft op het gebied van brandveiligheid, akoestiek en klimaat. Beton heeft wel één groot nadeel en dat is dat er cement in zit. En cement heeft een buitengewone hoge CO2-uitstoot. De uitstoot hebben wij inmiddels tot 60% gereduceerd. We zijn bezig om het terug te brengen naar 0%. We hebben daar ook een stukje politiek voor nodig."

000

Luister naar Dit is de Dag

Meer weten over dit onderwerp? Luister naar Dit is de Dag (EO). Dat kan hier of via je favoriete podcast-app.

Dit schreven we eerder

• Boze buren blokkeren nieuwbouwwijken met allerlei bezwaren: terecht?

  Boze buren blokkeren nieuwbouwwijken met allerlei bezwaren: terecht?

• Europese Verkiezingen: zó willen politieke partijen het woningtekort te lijf gaan

  Europese Verkiezingen: zó willen politieke partijen het woningtekort te lijf gaan