Zorgen over vergrijzing zijn onterecht, zegt hoogleraar geneeskunde: 'Geframed als enorme ramp'

"De vergrijzing wordt geframed als een enorme ramp", zegt Westendorp. "Er wordt gesproken over een tsunami van hulpbehoevende ouderen en er zijn niet genoeg mensen die in de zorg kunnen werken." Maar hij noemt die interpretatie scheef. Volgens hem komt dit omdat we een verkeerd beeld hebben van ouderen. "Als je denkt aan je ouders en grootouders, denk je: 'Wat waren die mensen oud!'. Maar de ouderen van nu zijn jonger dan de ouderen van toen. Ze zijn veel fitter."

000

scherm sluiten

000

Rudi Westendorp

Hoogleraar ouderengeneeskunde

"De ouderen van nu zijn jonger dan de ouderen van toen. Ze zijn veel fitter."

000

"Nederlanders hebben er in 25 à 30 jaar gemiddeld vijf gezonde jaren bij gekregen. Die lijn gaat omhoog, even hard als de levensverwachting", concludeert Westendorp. Dit betekent dus dat de hulpbehoevende jaren van de gemiddelde Nederlander net zo lang zijn als vroeger. "De rafelrand van je leven, waar je echt afhankelijk bent van de zorg, blijft even lang of wordt juist zelfs korter."

Econoom Paul Schenderling, ook te gast, is het grotendeels met Westendorp eens. "Enerzijds is er sprake van een reëel probleem: de zorgkosten als percentage van wat de overheid uitgeeft blijven stijgen, onder andere als gevolg van de babyboom. Maar als je kijkt naar de voornaamste oorzaken van stijgende zorgkosten, dan is vergrijzing daar niet de belangrijkste oorzaak van", zegt hij. "Zowel niet in de afgelopen twintig jaar en ook niet in de komende twintig."

Technologische vooruitgang

De grootste kostenpost in de zorg van de afgelopen twintig jaar werd veroorzaakt door het systeem waarbij zorgverleners per uitgevoerde handeling werden betaald. "Daar gaat een prikkel van uit om heel veel zorg te blijven verrichten", legt hij uit. In de komende twintig jaar is de verwachting van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dat de technologische vooruitgang in de zorg het meest gaat kosten. "Dus allerlei nieuwe soorten behandelingen. En economische groei. We hebben simpelweg gewoon meer te besteden, en dat doen we deels aan zorg." Vergrijzing is dus wel iets wat meeweegt in de hogere kosten, maar niet de hoofdoorzaak.

Westendorp geeft toe dat het aantal mensen dat tegelijkertijd in de 'rafelrand' komt te zitten, de babyboomers dus, wel hoog wordt. "Dat komt omdat we te veel seks hebben gehad na de Tweede Wereldoorlog", zegt hij. "Maar ja, dat spreidt zich uit over veertig jaar. Dus dat komt niet in één klap. En die veertig jaar, ja, dat is een bobbel. Maar ja, daar kunnen we wel mee leven."

Luister NPO Radio 1 Luistert Naar Jou (EO) terug als podcast

In NPO Radio 1 Luistert Naar Jou (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Rudi Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde en Fleur Agema (PVV), de nieuwe minister van  Volksgezondheid. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.