Zorgt babybonus voor meer kinderen in Nederland? 'Absoluut niet doen'

De VS is niet het eerste land dat met maatregelen probeert mensen aan te moedigen om meer kinderen te krijgen. In Hongarije krijg je korting op een grote auto, in Rusland doe je automatisch mee aan een loterij en in Zuid-Korea krijg je ook een babybonus. In Nederland hebben wij de kinderbijslag, ook een soort babybonus, zegt onderzoeker Daniël van Wijk van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut in Geld of je Leven (EO).

Sinds 2010 daalt het geboortecijfer in rijke landen. Was het Nederlandse geboortecijfer in 2010 nog 1,8, is dat nu 1,4. In andere West-Europese landen, zoals Scandinavische landen, België en het Verenigd Koninkrijk, is een vergelijkbare daling zichtbaar.

Dat Nederlanders minder kinderen krijgen, heeft volgens Van Wijk verschillende redenen: "Jongvolwassenen stellen hoge eisen voor het krijgen van kinderen: eerst een koophuis en een goed contract. Terwijl de positie van jongvolwassenen de afgelopen vijftien jaar is gestagneerd of slechter is geworden door krapte op de arbeidsmarkt, flexibele contracten en hoge studieschulden."

Jan Latten

Sociaal demograaf

"Niet alle mensen zullen redelijk reageren op een babybonus."

Daar zou dus wat aan gedaan moeten worden, stelt Van Wijk. "De overheid moet structurele maatregelen nemen, bijvoorbeeld het uitbreiden van kinderopvang en ouderschapsverlof. Dat helpt meer dan een eenmalige babybonus."

Daar is sociaal demograaf Jan Latten het helemaal mee eens. "Er zijn te weinig huizen, er is onzekerheid over het inkomen en twijfel over de studiekosten van kinderen." De overheid moet jonge ouders structureel steunen, maar ook als samenleving moeten we onze houding veranderen: we moeten positiever zijn over het krijgen van kinderen.

Tekst gaat verder onder poll

'We hebben kinderen nodig'

Latten maakt zich namelijk grote zorgen over hoe weinig kinderen er geboren worden in Nederland, hij is bang dat de krimp nog verder doorzet en dat dit problemen veroorzaakt. "Straks hebben we het economisch niet meer in de hand. Alle kinderen die nu niet worden geboren, heb je over twintig jaar niet op de arbeidsmarkt. We hebben kinderen nodig als samenleving, kinderen zijn de toekomstige artsen en politieagenten."

Kinderen krijgen is een vrije keuze in Nederland, maar, zegt Latten: "Als die vrije keuze collectief tot problemen lijdt, dan heeft de overheid een verantwoordelijkheid." Maar een babybonus is daarbij niet de oplossing: "Dat moet je absoluut niet doen." Hij is bang dat dit tot vreemde acties kan leiden: "Niet alle mensen reageren redelijk. Stel je voor: je hebt een nieuwe auto nodig, dan kunnen mensen denken: dan nemen we maar een kind. Grote kans dat die kinderen later uit huis worden geplaatst."

Volgens sommigen is het krijgen van geen of minder kinderen wel goed voor de aarde en zo noemt Latten het dalende geboortecijfer ook: een duurzaamheidstraject. Maar hier kan hij weinig mee: "Dat er al genoeg kinderen op de wereld zijn, is geen oplossing voor de situatie in Nederland en West-Europa."

Luister naar Geld of je Leven

In Geld of je Leven (EO) gaat Joram Kaat verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Steeds minder kinderen geboren in Nederland, welke gevolgen heeft dat?

  Steeds minder kinderen geboren in Nederland, welke gevolgen heeft dat?

• Moet de overheid jou stimuleren kinderen te krijgen?

  Moet de overheid jou stimuleren kinderen te krijgen?

• Hoe houden we de bevolkingsgroei onder controle? 'Vrouwen moeten meer kinderen krijgen'

  Hoe houden we de bevolkingsgroei onder controle? 'Vrouwen moeten meer kinderen krijgen'