Gen Zoom
Waarom kiest Gen Z werkplezier boven geld?
18 januari 2024 · 14:49
Update: 19 januari 2024 · 08:13
In gesprek met
Laura Bas
Gen Z-expert
"De generatie daarboven leerde dat werken gewoon moet om te overleven.”
Oscar van Mourik
Gedragswetenschapper Randstad
"Ze zijn ambitieus en ook de meest ondernemende generatie."
In het kort
'Er moet nou eenmaal brood op de plank komen'. Hoorde jij dit vroeger ook? Voor Gen Z lijkt deze spreuk compleet achterhaald. Mensen uit die generatie (geboren na 1997) willen iets doen wat ze leuk vinden, zelfs als ze dan minder verdienen. Is deze mentaliteit zorgwekkend of moeten we hem omarmen?
Wat denk jij?
Kies jij voor een lager salaris als je het werk leuker zou vinden?
Dit is de situatie
Problemen op de werkvloer
'Geld maakt niet gelukkig', maar het is wel nodig. Toch blijkt uit onderzoek van Randstad dat werkenden liever een leukere baan met minder geld hebben dan andersom. Vooral bij generatie Z (1997-2012) en bij hun voorgangers millennials (1986-1996) komt geluk op de eerste plaats. Meer dan de helft van de Gen Z'ers zou zelfs hun baan opzeggen als ze daardoor meer van het leven zouden genieten. Van hun oudere voorgangers zegt maar 38% dat.
Hoe is elke generatie op de werkvloer?
- Babyboomers (1940-1955) worden ook wel de 'protestgeneratie' genoemd. Deze generatie is nu grotendeels met pensioen. Als werknemer willen ze graag hun kennis delen met de volgende generaties.
- Generatie X (1956-1970) wordt ook wel de 'verloren generatie' genoemd. Zij zijn nu vaak senioren op de werkvloer. De generatie zoekt vaak de verbinding op de werkvloer.
- Xennials (1971-1985) zijn opgevoed met vrijheid, daarom worden ze ook wel de 'pragmatische generatie' genoemd. Op hun werk zijn ze vaak bezig met carrière maken, maar ze vinden levensgeluk belangrijker dan werk.
- Generatie Y (1986-1996) oftewel de 'millennials' zijn opgegroeid in grote welvaart. Ze zijn vaak ambitieus en willen het verschil maken door wat ze doen op hun werk.
- Generatie Z (1997-2012) is de eerste generatie die is opgegroeid met het internet en smartphones. Ze zoeken vaak naar een juiste balans tussen werk en privé. Hun werk moet ook aansluiten bij hun persoonlijke drijfveren.
Soms leidt die houding tot problemen op de werkvloer. Werkgevers klagen over een gebrek aan inspanning, motivatie en lage productiviteit. Is Gen Z echt zo'n slechte werknemer of is er iets anders aan de hand?
Dit is de discussie
Vrijheid en authenticiteit
Er zijn dus heel wat vooroordelen over Gen Z, maar zijn die ook terecht? Gen Z-expert Laura Bas (28) ziet dat mede-twintigers inderdaad anders zijn dan de voorgaande generaties.
"Ik denk dat het ook te maken heeft met opvoeding, want elke generatie wordt anders opgevoed. Wat ik bij Gen Z zie is dat wij zijn opgevoed met ‘je moet doen wat je leuk vindt’. Onze ouders leerden meer ‘er moet brood op de plank komen, het is een bonus als het leuk is’. Die generatie daarboven leerde dat ‘werken gewoon moet om te overleven’.”
Logisch dus, vindt Bas, dat er dus verschillen zijn tussen generaties. Maar vooroordelen zoals dat Gen Z 'soft' is? Daar kan Bas zich niet vinden. Ze vindt het juist logisch dat de werkvloer verandert.
"Ik zie dat Gen Z zeker openstaat voor kritiek. Ze vinden het juist fijn om open en direct te worden aangesproken, maar wel op een wat positievere manier. Maar wie vindt dat niet fijn? Ik denk niet dat dat per se Gen Z is.”
Oscar van Mourik is gedragswetenschapper bij Randstad en deed onderzoek naar Gen Z op de werkvloer. Gen Z lijkt veel idealistischer dan hun voorgangers, legt hij uit. Daarom ziet 'ambitie' er anders uit voor deze generatie.
“Het is heel positief dat de mensen die langzaam het grote deel van de werkenden gaat overnemen, niet alleen naar geld kijkt, maar ook naar waar de wereld naartoe moet. Je ziet ook dat Gen Z de meest ambitieuze generatie is van iedereen op de arbeidsmarkt. Niet alleen door zo hoog mogelijk te komen, maar het is ook wat je doet en de plek waar je zit.”
Van Mourik heeft ook een verklaring voor het idealisme van de generatie: Gen Z is opgegroeid met een smartphone. Ze zitten hun hele leven al op het internet en social media, dus ze krijgen continu mee wat er gebeurt en wat er beter kan. Maar hun online natuur heeft ook gevolgen op de werkvloer:
“Je ziet dat Gen Z veel meer tijd online besteedt dan in het echt vergeleken met mensen van oudere generaties. Dat is niet erg, dat is gewoon een verschil. Maar als je op de werkvloer komt, en alle communicatie is ineens in je gezicht in plaats van op een scherm, dan hebben ze een grotere overbruggingstijd nodig om daaraan te wennen."
Eigenlijk moet die overbrugging ook van beide kanten komen, vindt Van Mourik. Gen Z vindt flexibiliteit, verantwoordelijkheid, vrijheid en authenticiteit belangrijk. Maar dat is nou eenmaal niet altijd haalbaar. Werkgevers moeten dus het gesprek aangaan met Gen Z om zo tot elkaar te komen, zegt hij.
“Het gaat niet vanzelf dat werkgevers en Gen Z elkaar begrijpen. Wat is flexibiliteit? Dat kan je heel breed invullen. Het belangrijkst is dat zij partners worden, met elkaar in gesprek gaan en tot elkaar komen.”
Wat denk jij?
Is het goed dat Gen Z meer nadruk legt op vrije tijd?
Dit is het debat
Luister onze podcast
Ben je benieuwd naar het hele gesprek over Gen Z in Geld of je Leven (EO)? Luister hieronder naar de podcast, waarin presentator Hans van der Steeg in gesprek gaat met Gen Z-expert Laura Bas en gedragswetenschapper Oscar van Mourik.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
